Draga M. Ranković

Draga M. Ranković
Datum rođenja	1879.
Mesto rođenja	Rakinac
Datum smrti	1960.

Dragutin M. Ranković (Rakinac / Simićevo, 7. novembar 1879 – Požarevac, 22. mart 1960) bio je pesnik, publicista i pravnik, književni rad započeo je kao učenik Požarevačke gimnazije. Školske 1897/98. godine bio je potpredsednik đačke literarne družine „Razvitak”. Studije prava završava u Ženevi, kao jedan od najboljih studenata. Radio je u Okružnom sudu i u Okružnom odboru u Požarevcu. Učestvovao je u ratovima od 1912. do 1918. godine kao rezervni oficir. Po završetku Prvog svetskog rata bio je načelnik Ministarstva pravde u Beogradu. Vraća se u Požarevac 1920. godine i tu otvara advokatsku kancelariju.

Biografija

Rođen je u selu Rakinac, današnje Simićevo 7. novembra 1879. godine. Književni rad je započeo kao učenik Požarevačke gimnazije. Svoje prve stihove čitao je na sastanima đačke literarne družine " Razvitak". Iz gimnazijskog perioda su i njegov spev Kap u Bezdan, koji je, kao posebno izdanje, štampan u štampariji Petra Jockovića i druga (1896), i pesma Gle (1898). Školske 1897/98. godine bio je potpredsednik " Razvitka". Za političku delatnost opredelio se već 1898. godine, kada je, kao student prava na Velikoj školi u Beogradu, pristupio "radikalskom klubu" velikoškolske omladine, koji je predvodio Milan Grol. Na četvrtoj godini studija, zbog učešća u studenstskim demonstracijama "protiv senata" (1902), kao vođa demonstranata i "glavni govornik", isključen je sa beogradskog univerziteta. Studije prava, zahvaljujući ocu koji je prodao njive u Rakincu da bi mu omogućio nastavak školovanja, završio je u Ženevi. Diplomirao je kao jedan od najboljih studenata na ženevskom univerzitetu.

Posle pada dinastije Obrenović (1903), Dragutin Ranković vraća se u Požarevac i pristupa Samostalnoj radikalnoj stranci. Radio je u Okružnom sudu i u Okružnom odboru u Požarevcu. Od 1907. godine sarađivao je u časopisu "Arhiv za pravne i društvene nauke", u kome je pisao i o "zavereničkom pitanju". Uređivao je u Požarevcu organ samostalnih radikala "Mali odjek" (1908) i "Okružne novine" (1911). Od 1907. do 1912. godine objavljivao je političke i stručne priloge u "Dnevnom listu", "Odjeku", "Braniču" i "Građaninu". U ratovima od 1912. do 1918. godine učestvovao je kao rezervni oficir. Iako je bio ratni vojni invalid, prešao je Albaniju za vreme Prvog svetskog rata. Borio se i puškom i perom. Na Krfu i u Solunu, gde je vodio i ratni dnevnik, napisao je 1917. i 1918. godine više članaka na francuskom jeziku koji su, najčešće kao uvodnici, objavljivani u solunskim i pariskim listovima. Sarađivao je i u krfskim "Srpskim novinama" (1916). Proboj Solunskog fronta završio je u činu potpukovnika.

Po završetku Prvog svetskog rata bio je načelnik Ministarstva pravde u Beogradu. Od 1920. godine ponovo živi i radi u Požarevcu, gde otvara advokatsku kancelariju, pokreće list "Demokrata" (1920-1923), čiji je bio vlasnik i u čijem je uređivanju imao odlučujuću reč, i postaje "nezvanični šef" Demokratske stranke. Sarađivao je u listovima "Pravda" (1918-1919, 1928), "Politika" (1923), "Jugoslovenska njiva", "Misao", "Narod" (1926-1927), "Slobodni građanin" (1933), "Napred" (1940)... Za narodnog poslanika izabran je 1925. godine, a u parlament je ušao i neposredno posle Drugog svetskog rata. Zbog njegovog članka Za i protiv čoveka, u kome se, pored stavova o prirodi čoveka, protestvuje protiv gušenja slobode i kritikuje inertnost intelektualaca, zabranjen je 1940. godine 75. broj lista "Napred". Ranković se zalagao i za osnivanje profesionalnog pozorišta u Požarevcu. Ostavio je traga i u političkoj i u kulturnoj istoriji požarevačkog kraja i Srbije. Pa ipak, Udruženje književnika Srbije, odbilo je 1956. godine, verovatno iz političkih razloga, da napiše ocenu njegovog publicističkog, književnog i uredničkog rada, pa mu republički Savet za kulturu nije odobrio status umetnika. S druge strane, ni država mu nije priznala prava koja pripadaju ratnim vojnim invalidima, pa je starost dočekao u siromaštvu, sa skromnom činovničkom penzijom. Umro je 22. marta 1960. godine u Požarevcu.