Dunavaršanj

Dunavaršanj mađ. Dunavarsány
Ime naselja pisano rovaškim pismom
Zastava Grb
Administrativni podaci
Država	Mađarska
Region	Centralna Mađarska
Županija	Pešta
Srez	Sigetsentmikloš
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2018.	8.141
— gustina	340,1 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate	47° 16′ 41″ S; 19° 04′ 02″ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina	22,52 km2
Dunavaršanj Dunavaršanj na karti Mađarske
Poštanski broj	2336
Pozivni broj	(+36) 24
Veb-sajt
www.dunavarsany.hu/

Dunavaršanj (mađ. Dunavarsány) je naselje u centralnoj Mađarskoj. Dunavaršanj je veće naselje u okviru peštanske županije. Broj stalnih stanovnika je oko 8.300.

Geografija

Lokacija

Dunavaršanj se nalazi u centralnom delu Mađarske, istočno od reke Rackevei-Dunav, oko 12 kilometara južno od južne granice Budimpešte. Grad se prostire na plavnoj ravnici Dunava, uglavnom na peskovitom tlu, visina mu je 100-115 metara nadmorske visine, najviša tačka je Varšansko brdo, 115 metara nadmorske visine. Grad je veoma podeljen, sastoji se od nekoliko odvojenih četvrti.

Susedna naselja: Takšonj sa severa, Buđi sa jugoistoka, Deleđhaza sa juga, Majošhaza sa jugozapada, Tekel i Sigethalom sa zapada i Sigetsentmikloš sa severozapada, od ove poslednje je odvojena rekom Rackevei-Dunav kao prirodna granica.

Istorija

Iako se u grbu sela varša pominje kao ribarsko oruđe, prema istraživanjima, naziv naselja potiče od istoimenog fragmenta alanske (možda jaške ili kabarske) etničke grupe, koja je došla na ove prostore, zajedno sa mađarskim osvajačima.

Njegovo prvo pisano pominjanje datira iz 1269. godine. Nekadašnje selo iz doba Arpada je opustelo tokom invazije Tatara. Godine 1270. Stefan V Ugarski je poklonio selo i okolinu monahinjama na Zečjem ostrvu (Margitsiget).

Za vreme namesništva Janoša Hunjadija, retko naseljeno područje u srednjem veku preneto je iz županije Fejer u okrug Pešta-Piliš-Šolt. Posle proterivanja Turaka, Leopold I, car Svetog rimskog carstva naselio je u to područje tirinške Švabe. Selo Varšanj je od sredine 19. veka postalo vlasništvo taksonaca, a nezavisnost je ponovo steklo 1946. godine.

Novija istorija Dunavaršanja je relativno kratka, ali je za to vreme bio naselje koje se izuzetno dinamično razvijalo (1854. godine tadašnja varšanska divljina imala je samo 146 stanovnika, ali čak i 1900. godine samo 284). Njegov razvoj se posebno ubrzao u poslednjoj deceniji. Ogromna većina komunalnih usluga (voda, gas, telefon, kanalizaciona mreža) izgrađena je od početka 90-ih, od kojih je većinu investicija koordinirao Dunavaršani u podregionu. Mreža ustanova naselja pruža svojim stanovnicima punu osnovnu negu, ali u Dunavaršanju postoje i ustanove i organizacije koje pružaju napredno obrazovanje (na primer, umetnička škola, posebno odeljenje osnovne škole, privremeni dom za stare). „Trening kamp Nepstadion i institucije Dunavaršanja” (Népstadion és Intézményei Dunavarsányi Edzőtábora) je ustanova od nacionalnog značaja, koja je važan sportski centar na obali Dunava.

Pored domaćih, Dunavaršanj se trudi da neguje i međunarodne odnose. U leto 1999. godine, nakon nekoliko godina upoznavanja, potpisan je bratski sporazum sa Gemingenom u Nemačkoj, a zatim 15. marta 2002. sa Šalocom iz Slovačke.

Nakon skoro hiljadu godina istorije, Dunavaršanju je dodeljena titula grada 18. septembra 2004. godine, što je dolično proslavilo stanovništvo novog grada.

Stanovništvo

Tokom popisa 2011, 87% stanovnika se izjasnilo kao Mađari, 1,2% kao Romi, 2,9% kao Nemci i 0,4% kao Rumuni (12,9% se nije izjasnilo).

Verska distribucija je bila sledeća: rimokatolici 32,2%, reformisani 11,9%, luterani 0,9%, grkokatolici 0,5%, nedenominacioni 21,2% (31,5% se nije izjasnilo).

Spoljašnje veze

• Zvanični veb-sajt
• Mapa grada