Dušan Popov (publicista)
Dušan Popov | |
|---|---|
 Dr Dušan Popov | |
| Datum rođenja | 1. januar 1930. |
| Mesto rođenja | Mokrin,  Kraljevina Jugoslavija |
| Datum smrti | 3. jul 2012. (82 god.) |
| Mesto smrti | Novi Sad,  Srbija |
Dr Dušan Popov[a] (Mokrin, 1. januar 1930 — Novi Sad, 3. jul 2012) bio je srpski novinar i publicista, prvi Baštinik Vojvodine, proglašen 1998. godine od strane Kulturno-istorijskog društva PČESA. Dr Popov je ovo priznanje za kulturni rad dobio jer je od svog najranijeg stvaralaštva baštinio regionalno-specifičan identitet Vojvodine, ne samo u zemlji, nego i u svetu.[1] Za svoj neumorni rad na edukaciji, unapređenju novinarstva, kao i u istraživanju, negovanju i afirmisanju kulturno-istorijske baštine 1972. godine odlikovan je Ordenom rada sa zlatnim vencem.
Bio je dugogodišnji sekretar Matice srpske i glavni urednik Televizije Novi Sad, ali kao najvažnije ostvarenje po kome se pamti bila je inicijativa i ostvarenje Enciklopedije Novog Sada – zbog koje je Novi Sad jedan od retkih gradova u regionu koji ima svoju enciklopediju.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1930. godine u Mokrinu.[b] Osnovnu školu je pohađao u rodnom selu, gimnaziju u Kikindi, Bečkereku i Novom Sadu, gde je maturirao u Muškoj gimnaziji. Studirao je i diplomirao političke nauke na Filozofskom fakultetu u Beogradu i tamo je 1981. doktorirao s tezom o srpskoj štampi u Vojvodini između dva rata, koju Matica srpska 1983. objavljuje i u obliku monografije.
Od rane mladosti se zanimao za novinarstvo. Još kao dečak, za vreme rata, izdaje rukom pisane „Male novine“. U pravo novinarstvo ulazi već sa petnaest godina, kada kao gimnazijalac piše za „Slobodnu Vojvodinu“ (Dnevnik) i „Glas omladine“ a u profesionalne vode zalazi od 1948. godine. U tadašnjem „Dnevniku“ prešao je put od mlađeg saradnika preko urednika rubrika do zamenika glavnog urednika. Najpre je, kao mlad novinar bio sportski dopisnik, pribeležio je i objavio zanimljive podatke o istoriji fudbala u Vojvodini. Sve to mu ide prirodno, novinarske i organizatorske sposobnosti kao da nasleđuje od oca, dopisnika mnogih novina iz Mokrina i organizatora sokolskih i drugih sličnih aktivnosti.[1]
Jedan je od osnivača Televizije Novi Sad. Od maja 1972. učestvovao je u formiranju redakcija, kao prvi glavni urednik, uređivao je i vodio prve TV dnevnike, a selekcija dokumentarnih TV filmova pod njegovim uredništvom nagrađena je na festivalu u Portorožu. Na čelu Redakcije informativnog programa, izveštavao je iz mnogih zemalja u Evropi, Aziji i Africi. Kao predstavnik Jugoslovenske radio-televizije bio je član Izvršnog odbora Evrovizije u Ženevi (1977–1979).
Dr Popov je bio član Matice srpske još od 1949. godine. Dugo godina je proveo kao član upravnog i izvršnog odbora, a u tri mandata, od 1979. do 1991. godine, i bio sekretar ustanove. Tokom svojih mandata, između ostalog, osnovao je Sveske Matice srpske u četiri serije, za književnost, društvene i prirodne nauke i likovnu umetnost i unapredio rad Matičinih odeljenja. Autor je IV. toma Istorije Matice srpske 1918–1941. Bio je potpredsednik Temišvarskog odbora i glavni urednik Temišvarskog zbornika srpskog glasila u Rumuniji, te član Uređivačkog odbora Srpskog biografskog rečnika i Srpske enciklopedije kao i Odbora Leksikografskog odeljenja Matice srpske. U Sterijinom pozorju je bio prvi generalni sekretar.[2]
Opus stvaralaštva ovog neumornog autora u kulturno-istorijskoj baštini je značajan i velik. U duhu iskrenog baštinika napisao je mnoge priloge iz istorije, kulture, etnologije naroda Vojvodine. Napisao je više knjiga o Novom Sadu i Vojvodini: Novi Sad 1944–1964 (1964), Vojvodina juče i danas (1965), Novi Sad (1972), Vojvodina, foto-monografija na devet jezika (1980, 1987), Mokrin u revoluciji (1986), Dobar dan, pisci (1993) i dr. Kao vrhunac radne karijere na tom polju 1993. godine pokrenuo je višetomnu ilustrovanu Enciklopediju Novog Sada. Poslednji, 30. tom Enciklopedije izašao je 2009 a za ovaj izdavački poduhvat 2011. dobio je nagradu „Laza Kostić“ na Novosadskom salonu knjiga.
Preminuo je 2012. godine u Novom Sadu. Ostavio je za sobom suprugu Anu Popov, keramičarku, i ćerku Ninu Popov Briza, urednicu kulture u listu Dnevnik. Njegov brat je Raša Popov.[3]
Životno geslo mu je bilo:[1]
.png) |
Bibliografija i stvaralaštvo[uredi | uredi izvor]
- Doktorska disertacija o srpskoj štampi u Vojvodini u međuratnom periodu, 1983.
- Bibliografija srpske štampe u Vojvodini – prvi deo 1824-1918. (1922) i drugi deo 1918-1941. (1996).
- U listu Dnevnik pokrenuo je stalnu rubriku „Nepoznata Vojvodina“, zatim svakodnevnu rubriku sa pitanjima i odgovorima, pretežno iz istorije Vojvodine, pod naslovom „Znate li?“ i nedeljni podlistak na dve strane koji se zvao „Ovih dana u istoriji“ gde je obrađivao raznovrsne Vojvođanske teme i motive kao što su vetrenjače, suvače, sunčani sat, gradski fenjeri...
- Kao kolumnist pisao je o istoriji gimnazije, srpskoj štampi i kulturnim prilikama u Vojvodini u Prvom svetskom ratu, o partizanskoj štampi u Vojvodini, o istorijatu „Slobodne Vojvodine“ (1942-1952) to jest novosadskog „Dnevnika“ koji se tada tako zvao.
- Na TV festivalu u Portorožu dobio je nagradu za selekciju dokumentarnih filmova o baštini Vojvodine (1974).
- Knjiga „Vojvodina juče i danas“ (1968) prevedena je na pet jezika.
- Autor je enciklopedijske građe o Vojvodini (1989). Pokretač je, jedan od autora, i glavni i odgovorni urednik Enciklopedije Novog Sada, kapitalnog dela koje izlazi od 1993. godine a sastoji se od 30 knjiga.
- Pokretač je Svesaka Matice srpske u četiri edicije (za književnost i jezik, umetnost, istoriju i društvene nauke, prirodne nauke) kao i urednik Svezaka za istoriju Novog Sada.
- U svom rodnom mestu je 1991. pokrenuo prvi seoski istorijski list Mokrin juče.
- Privodi kraju i 2001. izdaje rukopis „Istorija Matice srpske“, IV tom (1918-1941).
- Najviše gradsko priznanje, Februarsku nagradu Novog Sada dobija 2012. godine za životni i radni vek posvećen izučavanju istorijske građe i kulture grada.
- Stalan je i plodan stvaralac radova u knjigama edicije Kulturno-istorijska baština Vojvodine koja traje od 1985. Izdavač: Kulturno-istorijsko društvo PČESA u Novom Sadu
Radovi o kulturno-istorijskoj baštini[uredi | uredi izvor]
- Pčela u grbu Matice srpske (u: Bagrem beli), 1986.
- Kršina kuća (u: Paorske kuće), 1993.
- Oaze slobode (u: Ej, salaši), 1994.
- Mokrinske vode (u: Tija voda), 1995.
- Tanjir čvaraka kao simbol (u: Komšija, pa Bog), 1996.
- Garavi sokak (u: Cigane moj), 1997.
- Za kim zvona zvone (u: Seoske i salašarske crkve u Vojvodini), 1998.
- Uspomene sa seoskog groblja (u: Seoske crkve i groblja u Vojvodini), 2000.
- Moje odrastanje u Mokrinu (u: Rađanje i odrastanje seoske dece u Vojvodini), 2001.
- Karuce pred stanicom (u: Pruge i vozovi u Vojvodini), 2002.
- Dućandžijski duh (u: Vašar je bio), 2003.
- Turizam doktora Seđaka (u: Rumena jabuka), 2004.
- „Selo moje“ pod zemljom (u: Selo moje), 2005.
- Zemljodelac naučenjak (u: Zemljoradnja u Vovodini), 2006.
Beleške[uredi | uredi izvor]
- ^ Napomena: Postoji istoimeni, nešto mlađi dr Dušan Popov, profesor fizike u Temišvaru, saradnik Instituta za fiziku u Beogradu. Izvor: Projekat Rastko Rumunija.
- ^ Za deo biografije zahvaljujemo se Zavičajnom muzeju u Mokrinu, koji čuva deo pisane i ilustrovane ostavštine dr Popova.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v In Memoriam Dr Dušan Popov Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. avgust 2021), poljoprivredni portal 'Agroplus' kluba 100P PLUS iz Novog Sada.
- ^ Preminuo novinar i publicista Dušan Popov, 03. jul 2012. Radio Televizija Vojvodine.
- ^ Poreklo Radivoja Raše Popova (14. decembar 2014)
