Zagajička brda
Zagajička (Zagajska) brda predstavlja predeo na severoistočnom obodu Deliblatske peščare.[1] Prostiru se na nešto više od 250 ha i predstavljaju drugu zonu zaštite u okviru specijalnog rezervata prirode Deliblatska peščara.[2]
Položaj[uredi | uredi izvor]
Zagajička brda predstavljaju najviši deo Deliblatske peščare, a po mnogima i najlepši. Pogled sa njih pruža se desetinama, pa i stotinama kilometara sa svih strana. Vide se okolna mesta ali i po neko dalje mesto, Vršačke planine, južni Karpati, kao i voda Dunava u daljini. Ulaskom u zonu Zagajičkih brda, gde su peščane dine visoke više od 200 m, dobija se osećaj kao da ste u nekoj planinskoj oblasti, a ne u ravničarskoj peščari.
Zagajička brda skrivena su između velikog prostranstva Deliblatske peščare i njenog ruba kraj sela Zagajica. Upravo to je i najatrkativniji deo Banatske peščare, a do njega je moguće doći samo pešice i uz dobro poznavanje puteva. Ovaj prirodni fenomen se nalazi na samo 75 km od glavnog grada. Pristup je moguć iz tri pravca. Preporuke su dolazak na brda biciklom u duhu održivog turizma.
Vegetacija[uredi | uredi izvor]
Zagajička brda koja izgledom podsećaju na loptaste bregove, zapravo su drevne peščane dine, delom šumovite a delom prekrivene stepskom vegetacijom. Ovi lesni oblici reljefa, obrasli stepskom vegetacijom, predstavljaju jedan od poslednjih sačuvanih stepskih predela u Vojvodini. Jedinstveni relikt pra-pejzaža Panonske nizije pre nego što su je progutale oranice.
Zanimljivo je da se na obroncima Zagajičkih brda i danas može videti trska.[3]
Zagajička brda su, stanište najveće kolonije slepog kučeta u Evropi, a tu žive i druge zaštićene vrste.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Na najvišoj tački Zagajičkih brda nalazi se obeležje u vidu zidanog obeliska koji štiti tačku geodetskog premera iz vremena Austrougarske. Iako mnogi tvrde da je obelisk podignut za vreme Marije Terezije, s obzirom na čeličnu armaturu u betonskom postamentu, najsigurnije bi bilo datirati ga u početak 20. veka, verovatno neposredno pred izbijanje Prvog svetskog rata.
Uz obelisk je mnogo kasnije podignut i visoki meteorološki stub za merenje brzine vetra.
Reference[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „DELIBLATSKA PEŠČARA (Zagajička brda 256 m)”. blic.rs. 12. 10. 2017. Pristupljeno 14. 9. 2019.
- „Čarobna Zagajska ili Zagajička brda”. pslanguagecafe.com. 25. 4. 2018. Arhivirano iz originala 07. 03. 2019. g. Pristupljeno 12. 9. 2019.
- „KAO IZ BAJKE Ovo je nestvarni prizor Deliblatske peščare, ali da biste ga videli morate malo da se pomučite”. planine.net.
- „Deliblatska Peščara. Zagajička Brda.”. nestvarna.blog.
- „Deliblatska peščara–Zagajička brda / Deliblato Sands–Zagaj Hills {{!}} Istraži Srbiju / Explore Serbia {{!}} Avanturistički turizam / Adventure tourism”. explore-serbia.rs.
- „ZAGAJIČKA BRDA – 4. 2. 2018.”. pkbalkan.org. Arhivirano iz originala 19. 11. 2019. g.
- „ZAGAJIČKA BRDA ZELENO PANONSKO MORE”. jjputovanja.rs. Arhivirano iz originala 15. 07. 2020. g.
- I Srbija ima svoju pustinju: Nalazi se na oko 75 kilometara od glavnog grada (B92, 22. mart 2023)