Manastir Svete Varvare na Reljinoj Gradini

Manastir Sv. Varvare na Reljinoj Gradini
Manastir Sv. Varvare na Reljinoj Gradini
Opšte informacije
Mesto	Lukocrevo
Opština	Novi Pazar
Država	Srbija
Vrsta spomenika	spomenik kulture
Vreme nastanka	1526. godina
Tip kulturnog dobra	Nepokretno kulturno dobro

Manastir Sv. Varvare na Reljinoj Gradini je građevina koja je sagrađena 1526. godine.^[1] S obzirom da predstavlja značajnu istorijsku građevinu, proglašena je nepokretnim kulturnim dobrom Republike Srbije. Nalazi se u Lukocrevu, pod zaštitom je Zavoda za zaštitu spomenika kulture Kraljevo.^[1]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Manastir Sv. Varvare na Reljinoj Gradini, kojeg čine ostaci srednjovekovne crkve i manastirskih građevina, je smešten na vrhu brega koji se uzdiže iznad desne obale reke Raška, na veštački oblikovanoj zaravni brda Šanac.^[1] Sa južne strane je zasečen gde podzid čini ujedno i južnu granicu manastira. Ostaci crkve arheološki su istraživani 1987—1988, 1994, a istraživanje ostataka manastirskih građevina su obavljena u periodu od 2004—2006.^[1] Crkva je podignuta na severnom rubu zaravni. Ostaci su u obliku osnove upisanog krsta, sa četiri masivna stupca koja su nosila kupolu. Apsida je sa spoljašnje strane poligonalna, a sa unutrašnje polukružna. Ostatke crkve čini trodelna podela prostora, a na južnom zidu se nalazi glavni ulaz. Zidana je od pritesanog i tesanog peščara. Očuvan je pod od mermernih ploča, osim u đakonikonu koji je popločan šestougaonim opekama. U jugozapadnom stupcu potkupolnog prostora je otkriveno mesto arhijerejskog trona. Na prednjoj parapetnoj ploči trona je uklesan ktitorski natpis iz 1579. godine, raškog mitropolita Silvestera.^[1] Manastirske građevine su podignute sa istočne i zapadne strane, a spoljni zidovi su ujedno činili i ogradni zid manastira. Manastir Sv. Varvare, u narodu poznat kao Reljina gradina, je bio središte Raške episkopije, a oko 1526. ga je podigao raški episkop Simeon.^[1] U njemu su stolovali mitropolit Silvester, a poslednji među njima je bio mitropolit Maksim koji je izabran za patrijarha 1656. godine.^[1] U centralni registar je upisan 2. oktobra 2019. pod brojem SK 2223, a u registar Zavoda za zaštitu spomenika kulture Kraljevo 18. septembra 2019. pod brojem SK 263.^[1]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ ^a ^b ^v ^g ^d ^đ ^e ^ž „Manastir Sv. Varvare na Reljinoj Gradini”. nasledje.gov.rs. Pristupljeno 2022-09-07.

Literatura[uredi | uredi izvor]

M. Popović, Manastir Sv. Varvare na Reljinoj gradini kod Novog Pazara, Saopštenja XXVII/XXVIII (1995/96), 95-121.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Manastir Svete Varvare, Novi Pazar na sajtu YouTube

[:0-1] v ^g ^d ^đ ^e ^ž „Manastir Sv. Varvare na Reljinoj Gradini”. nasledje.gov.rs. Pristupljeno 2022-09-07.

[1]

p r u Nepokretna kulturna dobra u Raškom upravnom okrugu
Vrnjačka Banja	Dvorac Belimarkovića u Vrnjačkoj Banji Crkva Svetog Save u Gračacu Kapela Belimarkovića u Vrnjačkoj Banji Vila Avala Vila Mi La Vila Palas Zgrada „Zadužbina Lazara Stojadinovića”, višeg kontrolora pošte i telegrafa i žene mu Anke - „Poštanski dom”
Kraljevo	Manastir Studenica Manastir Žiča Srednjovekovni grad Maglič Crkva Svetog Đorđa u Vrhu Bogorodičina crkva u Dolcu Crkva Svetog Nikole u Reci (Zaseok Palež) Crkva Svetog Nikole u Rudnom Kuća narodnog heroja Živana Maričića Crkva brvnara u Vrbi Crkva brvnara sa grobljem u Cvetkama Zgrada Osnovne škole „Četvrti Kraljevački bataljon“ Crkva Sv. Trojice u Kraljevu Švapčića kuća u Kraljevu Gospodar Vasin konak u Kraljevu Adžića kuća u Kraljevu Seničića kuća Gornja Savina isposnica Donja Savina isposnica Spomenik srpskim ratnicima 1912-1918. u Polumiru Crkva Svetog Nikole u Ušću Čardak Podgorac Igrutina Kuća Periše Damljanovića Crkva Svete Katarine u Tadenju Crkva Svetog Nikole u Tepečima Crkva Svetog Aleksija u Milićima Kuća Markovića u Kraljevu Kuća Božića u Kraljevu Kuća Petrovića u Kraljevu Okućnica Slavka Radojičića u Lascu Crkva Svetog Bogojavljenja Zgrada stare škole u Ušću Novakovića kuća u Kraljevu Manastir Svete Varvare na Reljinoj Gradini Rimokatolička crkva svetog Mihaela Arkanđela sa Župnim dvorom u Kraljevu Kompleks Poljoprivredne škole „dr Đorđe Radić” u Kraljevu
Novi Pazar	Manastir Đurđevi Stupovi Manastir Sopoćani Novopazarska tvrđava Jeleč raški (tvrđava) Petrova crkva Kurt-Čelebijina džamija u Svojboru Hadži Huremova — Bor džamija sa grobljem Amir-agin han Crkva Svetog Dimitrija u Janačkom Polju Crkva Svetog Nikole u Štitarima Crkva Svete Marine u Doinovićima Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Popama Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Rasu Stari hamam u Novom Pazaru Stari hamam u Novopazarskoj Banji Crkva Svetog Lazara u Živalićima Bogorodičina crkva u Kovačevu Veliko groblje Parice u Novom Pazaru Groblje Gazilar sa turbetom Lejlek džamija Srednjovekovni grad Ras Crkva Svetog Nikole u Novom Pazaru Zgrada Starog suda u Novom Pazaru Upravna zgrada „UNIPROMA“ u Novom Pazaru Zgrada „Mitropolija” u Novom Pazaru Jevrejsko groblje u Novom Pazaru Altun-alem džamija Turistički dom „Sopoćani” Crkva Lazarica u Purću Zgrada Muzeja „Ras” u Novom Pazaru
Raška	Manastir Gradac Crkva Nova Pavlica Crkva Stara Pavlica Crkva Sv. Petke u Trnavi Crkva Svetog Nikole u Šumniku Crkva Svetog Nikole u Baljevcu Manastir Končul Kuća Radomira Vujanca Kursulića kuća u Raški Srednjovekovni grad Brvenik sa crkvom Sv. Nikole Staro kupatilo u Jošaničkoj Banji Novo kupatilo u Jošaničkoj Banji
Tutin	Manastir Crna Reka Crkva Svetih Petra i Pavla u Lukavici Kuća narodnog heroja Bogoljuba Čupića Hamzagića kuća u Tutinu Crkva Svetog Dimitrija sa starim grobljem u Mitrovoj Reci