Marija Laskaris
| Marija Laskaris | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1206 |
| Mesto rođenja | Bursa, |
| Datum smrti | 24. jun 1270. (63/64 god.) |
| Mesto smrti | Estergom, |
| Porodica | |
| Supružnik | Bela IV |
| Potomstvo | Kinga Poljska, Ana Ugarska, Jolanda Poljska, Elizabeta Ugarska, Stefan V Ugarski, Sveta Margareta Ugarska, Bela od Slavonije, Konstanca Ugarska, kraljica Galicije |
| Roditelji | Teodor I Laskaris Ana Anđelina Komnina |
| Dinastija | Arpadovci, Laskaris |
| Prethodnik | Beatrice D'Este |
| Naslednik | Jelisaveta Kumanka |
Marija Laskaris (Bursa, 1206 - Estergom, 24. jun 1270) bila je supruga kralja Bele IV i kraljica Mađarske. Bila je kćerka cara Teodora I Laskarisa od Nikeje i carice Ane Anđeline Komnine.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Bila je mlađa sestra carice Irine Laskaris, prve supruge cara Jovana III Duke Vataca. Car Teodor I je 1212. udao svoju najstariju ćerku za svog određenog naslednika. Car Teodor I je iste godine ostao udovica i stupio u brak sa princezom Filipom Jermenskom kasnije i sa princezom Marijom Kurtene.[1] Međutim, Jovan nikada nije izgubio položaj prestolonaslednika.
Kao mlađa ćerka, brak Marije nije imao za cilj da doda potencijalnog muža u liniji nasledstva na presto. Umesto toga, obezbedila je bračni savez sa Kraljevinom Ugarskom.
Godine 1218. Marija se udala za ugarskog princa Belu[1] i postala rimokatolik, prešavši iz grčkog pravoslavlja, svoje vere po rođenju. Mlada i mladoženja su imali oko dvanaest godina. Njen muž je bio najstariji sin kralja Andrije II Ugarskog i Gertrude od Meranije.[2]
Kralj Andrija II je umro 26. oktobra 1235. godine. Prestolonaslednik ga je nasledio kao kralj Bela IV, a Marija je postala kraljica. Kralj Bela IV je vladao trideset pet godina i umro je 3. maja 1270. godine, kraljica Marija ga je nadživela oko dva meseca. Prema Formularnoj knjizi Šomođivara iz 15. veka, umrla je 23. jula 1270. godine, i sahranjena je u crkvi franjevaca u Estergomu.
Tokom mongolske invazije na Ugarsku, kraljicu Mariju sa decom je kralj Bela IV poslao u tvrđavu Klis, u blizini Splita, zajedno sa mnogim drugim mađarskim plemkinjama koje su Tatari načinili udovicama.[3] Podržavala je svog muža protiv njihovog sina Stefana tokom građanskih ratova 1260-ih.
Deca[uredi | uredi izvor]
Kraljica Marija i i kralj Bela IV od Mađarske imali su:
- Sveta Kunigunda Ugarska (5. mart 1224 – 24. jul 1292), poznata i kao Kinga. Bila je udata za poljskog kralja Boleslava V,[4] nakon njegove smrti postala je monahinja i igumanija; kanonizovao ju je papa Jovan Pavle II 1999. godine.
- Margareta Ugarska (oko 1225 – 20. april 1242).[4] Verena za Viljema od Svetog Omera.[5]
- Ana Ugarska (oko 1226 – posle 1270). Udata za Rostislava Slavonskog, kneza Černjigovskog[4]
- Katarina Ugarska (oko 1229–1242). Umrla je dok je bežala sa porodicom posle bitke kod Mohija.
- Elizabeta Ugarska (oko 1236 – 24. oktobar 1271). Udata za Henrika XIII, vojvodu od Bavarske[4]
- Konstanca Ugarska (oko 1237 – posle 1252). udata za Lava I Galičkog.[4]
- Blažena Jolanda Ugarska (oko 1238–1298) se udala za Boleslava Velikopoljskog,[4] kasnije postala je monahinja i igumanija, koja je proglašena kandidatom za svetiteljku.
- Stefan V Ugarski (decembar 1239 – 6. avgust 1272)[4]
- Sveta Margareta Ugarska (27. januar 1242 – 18. januar 1271)[4] Ime je dobila po starijoj sestri. Kanonizovana od Rimokatoličke crkve 1943. godine, po kojoj je nazvano Margaretino ostrvo u Budimpešti, koje je bilo mesto gde su njeni roditelji za nju osnovali kraljevski manastir.
- Bela, vojvoda Slavonije, Hrvatske i Dalmacije (oko 1243–1269). Oženjen sa Kunigundom od Brandenburga,[4] ćerkom Otona III, markgrofa od Brandenburga. Njegova udovica se udala za Valerana IV od Limburga.
Porodično stablo[uredi | uredi izvor]
| 4. Manojlo Laskaris | ||||||||||||||||
| 2. Teodor I Laskaris | ||||||||||||||||
| 5. Jovana Keraca | ||||||||||||||||
| 1. Marija Laskaris | ||||||||||||||||
| 24. Konstantin Anđel | ||||||||||||||||
| 12. Andronik Duka Anđel | ||||||||||||||||
| 25. Teodora Komnina Anđelina | ||||||||||||||||
| 6. Aleksije III Anđel | ||||||||||||||||
| 13. Euphrosyne Kastamonitissa | ||||||||||||||||
| 3. Ana Anđelina Komnina | ||||||||||||||||
| 7. Ana Anđelina Komnina | ||||||||||||||||
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Angold 2011, str. 52
- ^ Klaniczay 2002, str. 438
- ^ „"'Spurred on by the Fear of Death': Refugees and Displaced Populations during the Mongol Invasion of Hungary » de Re Militari".”.
- ^ a b v g d đ e ž z Klaniczay 2002, str. 439
- ^ Bon, Antoine (1969). La Morée franque. Recherches historiques, topographiques et archéologiques sur la principauté d'Achaïe, 707
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Angold, Michael (2011). "The Latin Empire of Constantinople, 1204–1261: Marriage Strategies". Identities and Allegiances in the Eastern Mediterranean after 1204. Farnham: Ashgate Publishing Limited. pp. 47–68. ISBN 9781409410980.
- Engel, Pál (2001). The Realm of St. Stephen: A History of Medieval Hungary, 895-1526. London & New York: I.B.Tauris. ISBN 9781850439776.
- Klaniczay, Gábor (2002). Holy Rulers and Blessed Princesses: Dynastic Cults in Medieval Central Europe. Translated by Palmai, Eva. Cambridge University Press.
- Moravcsik, Gyula (1970). Byzantium and the Magyars. Budapest: Akadémiai Kiadó.
- Ostrogorsky, George (1956). History of the Byzantine State. Oxford: Basil Blackwell.
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ljudi | |
