Nađhalas
| Nađhalas mađ. Nagyhalász | |
|---|---|
 Crkva u Nađhalasu | |
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Mađarska |
| Region | Regija velike severne ravnice |
| Županija | Sabolč-Satmar-Bereg |
| Srez | Ibranj |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2015. | 5.676[1] |
| — gustina | 128,1 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 48° 05′ S; 21° 28′ I / 48.08° S; 21.46° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Površina | 44,34 km2 |
  Nađhalas Nađhalas na karti Mađarske | |
| Poštanski broj | 4485 |
| Pozivni broj | 42 |
| Veb-sajt | |
| [1] | |
Nađhalas (mađ. Nagyhalász) je naselje u severoistočnoj Mađarskoj. Ajak je značajno naselje u okviru županije Sabolč-Satmar-Bereg.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Naselje zauzima prostor od 4.434 km2 (1.712 sq mi) i ima populaciju od 5.676 stanovnika (2015).[1]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Naselje se u pisanim izvorima pojavljuje sredinom 13. veka, što ga čini jednim od najstarijih naselja u okrugu. Narodna etimologija njegovog imena poznata je iz jedne od narodnih pesama pesnika iz 19. veka, Mihalja Tompe, za koju je materijal dobio od Nađhalaša. Prema priči „Ribar i zlatna ribica”, jadnog starog ribara, koji je uspeo da uhvati princezinu omiljenu ribu u svoju mrežu, kralj je nagradio plemićkim pismom za celo svoje selo, koje od tog dana nosi imena Halas, a čiji je grb takođe ukrašen sa dve zlatne ribice.
Naselje se prvo pojavilo kao Halaz. To je bilo kraljevsko imanje, a njegovi stanovnici su bili kraljevi ribari. Tokom Arpadove ere postao je vlasništvo zamka Sabolč. Bela IV ga je poklonio porodici Gutkeled 1245. godine. Sredinom 14. veka, predak Pakšija ga je dobio na poklon od kralja, ali ga je kraljŽigmond uzeo od svojih sinova 1404. godine i poklonio Andrašu Čapiju. Godine 1454. bio je u vlasništvu Čudara, kasnije je postao vlasništvo Dragfijasa iz Belteka. Iako je tokom turske ere bio opustošen, 1566. ponovo je bio jedno od najnaseljenijih mesta u okrugu Sabolč.
Istorija pominje ovaj grad oko 1245. godine, kada ga je kralj Bela poklonio Ištvanu Komesu. Prvobitno ime dobila je po tome što se u početku sastojala od svega nekoliko koliba u kojima su živeli ribari, pošto je u prošlosti ovo područje bilo skoro uvek pod vodom zbog čestog izlivanja Tise, a riblji fond je takođe bio veoma bogat. U vreme vladavine kraljeva Arpada, kraljevskim ribarima ovo je bilo jedno od njihovih omiljenih mesta. Mesto je bilo pod upravom zamka Sabolč.
Tokom postojanja Retkoza, selo je bilo okruženo vodom i moglo mu se prići samo po suvom iz Niređhaze i Kemečea. Dok je pre isušivanja glavni život stanovništva obezbeđivalo stočarstvo i ribolov, kasnije je stanovništvo počelo intenzivnu poljoprivredu na suvom visokokvalitetnom zemljištu, a naselje, uprkos činjenici da ima i industrijski pogon zbog svoje dugogodišnje fabrike džakova, zadržala je svoj poljoprivredni karakter do danas. Početkom veka, Nađhalas, smešten duž važne raskrsnice, takođe je dobio železničku prugu, doduše samo uskog koloseka, što je umnogome olakšalo transport poljoprivrednih dobara do tržišta. Status grada je dobio 1993. godine.
Od 2013. godine je sedište okruga Ibranji.
Stanovništvo[uredi | uredi izvor]
Godine 2001. 90% gradskog stanovništva tvrdilo je da su Mađari, a 10% Romi.[2]
Tokom popisa iz 2011. godine, 85,5% stanovnika se izjasnilo kao Mađari, 10,2% kao Romi, a 0,2% kao Ukrajinci (13,7% se nije izjasnilo;. Zbog dvojnog identiteta, ukupan broj može biti veći od 100%). Verska distribucija je bila sledeća: rimokatolici 19,3%, reformisani 43,4%, grkokatolici 5,5%, evangelisti 0,4%, nedenominacioni 5,7% (23,9% se nije izjasnilo).[3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Gazetteer of Hungary, 2.oktobar 2023. Hungarian Central Statistical Office. 03/09/2015
- ^ A 2001-es népszámlálás nemzetiségi adatsora
- ^ Nagyhalász Helységnévtár
