Crkva Svetog cara Konstantina i carice Jelene u Koceljevi

Crkva Sv. cara Konstantina i carice Jelene u Koceljevi
Crkva Sv. cara Konstantina i carice Jelene u Koceljevi
Opšte informacije
Mesto	Koceljeva
Opština	Koceljeva
Država	Srbija
Vreme nastanka	1858-1872.
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture od velikog značaja
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture
	www.vaza.co.rs

Crkva Sv. cara Konstantina i carice Jelene u Koceljevi je podignuta u periodu od 1868. do 1870. godine.^[1]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Svojim zalaganjem sveštenik Ljubomir- Ljuba Babović će uspeti da u Koceljevi izgradi novu (današnju crkvu ), na placu koji je za tu priliku dao u razmenu koceljevački trgovac i dugogodišnji predsednik opštine Ilija Kovačević. Crkva je podignuta po najboljem arhitektonskom projektu koji je tadašnje Ministarstvo Kneževine Srbije odobrilo, a građena je u periodu od 1858. do 1872. godine. Crkva je posvećena prvom hrišćanskom caru Konstantinu (Velikom)i njegovoj majci, carici Jeleni.

Prvu službu u novoj nedovršenoj crkvi sveštenik Ljuba Babović odslužio je na Božić 1870. godine. Sledeće, 1871. godine, po konkursu koji je raspisalo tadašnje Ministarstvo prosvete i crkvenih dela Kneževine Srbije, ikonopisac Nikola Marković iz Beograda (član Srpskog učenog društava), oslikao je novi ikonostas crkve koceljevačke.

Tokom Prvog svetskog rata Austrijanci su crkvu pretvorili u zatvor za srpske zatvorenike i izbeglice, a zatim u ratni magacin, da bi po povlačenju 1918. godine je zapalili. Između dva svetska rata, kopletna obnova je urađena tek 1932. godine, da bi za vreme Drugog svetskog rata crkva doživela istu sudbinu kao iz prvog. Sadašnji ikonostas 1962. godine je poklonio episkop sremski Makarije Đorđević. Ikonostas je uradio stolar Aleksandar Novaković iz Svileuve po nacrtu arhiktete dr Dragoljuba Šarića iz Beograda, a oslikali Jovan Plavšić i Mihailo Junas. Tada su u ikonostas ugrađene i prvobitne crkvene dveri, zatim, dve ikone (Bogorodica i sv. Jovan Bogoslov), kao i raspeće iz 1871. godine koji su sačuvani posle austrougarskog paljenja crkve 1918. godine. Ikone na svetim dverima oslikao je 1871. godine Nikola Marković, slikar iz Beograda.

Sadašnje ikone i ornamentiku u crkvi uradio je Žarko Đukić slikar ikonopisac iz Pivnica od 2005 do 2008 godine.

Izgled crkve[uredi | uredi izvor]

Crkva Sv. cara Konstantina i carice Jelene je jednobrodna građevina pravougaone osnove, zidana od tvrdog materija. Crkva ima tri portala: zapadni, severni i južni. Visoki zvonik pokriven bakarnim limom dominira zapadnim delom. Krovne površine su dvovodne, sa biber - crepom kao krovnim pokrivačem.

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Spisak spomenika kulture u Mačvanskom okrugu

Izvori[uredi | uredi izvor]

^ Zavod za zaštitu spomenika kulture Valjevo

Literatura[uredi | uredi izvor]

Zoran Živanović: " Hram Sv. cara Konstatina i carice Jelene u Koceljevi", izdavač Srpska pravoslavna opština Koceljeva, Zvičajni muzej Koceljeva, Koceljeva. 2011. ISBN 978-86-84115-15-9. COBISS.SR 185984780
Zavod za zaštitu spomenika kulture Valjevo: "Spomeničko nasleđe Kolubarskog i Mačvanskog Okruga" , Valjevo. 2006. ISBN 978-86-904745-2-3. COBISS.SR 131307532

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[1] Zavod za zaštitu spomenika kulture Valjevo

[1]

p r u Nepokretna kulturna dobra u Mačvanskom upravnom okrugu
Bogatić	Crkva Rođenja Bogorodice u Bogatiću Crkva - spomen kosturnica Vaznesenja Hristovog Zgrada starog okružnog načelstva u Bogatiću Crkva svetih Petra i Pavla u Glogovcu Etno park u Sovljaku Okućnica Dragoljuba Jurišića
Vladimirci	Manastir Kaona Konak u Vladimircima Crkva Sv. apostola Luke u Jaloviku Crkva Svetog proroka Ilije u Mehovinama
Koceljeva	Crkva Svetog cara Konstantina i carice Jelene u Koceljevi Crkva Svetog Arhiđakona Stefana u Svileuvi Zgrada Velike škole u Koceljevi Zgrada Male škole u Koceljevi
Krupanj	Kuća u selu Tolisavcu Crkva Uspenja Presvete Bogorodice Dobri Potok (Krupanj) Stara apoteka Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Cvetulji
Loznica	Manastir Čokešina Manastir Tronoša Loznički grad Zgrada „Stare apoteke“ Okućnica Pavlović Jevrema u Trbosilju Dom kulture „Vuk Karadžić” Loznica Kuća Katića sa Galerijom Miće Popovića Vila doktora Petrovića Vila „Katarina” Vila „Benkara” Vila „Ankica” Vila „Sunčica” Vila „Gučevo” Vila Zdravlje Vila „Cer” Vila „Danica - Dom Vujića” Vila „Ivanka” Zgrada gimnazije „Vuk Karadžić” u Loznici Zgrada Uprave javnih prihoda u Loznici Zgrada Stare bolnice u Loznici Zgrada OŠ „Stepa Stepanović” u Tekerišu Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Lešnici Crkva Svetog proroka Ilije u Jadranskoj Lešnici
Ljubovija	Crkva brvnara u Selancu Stari most u Donjoj Orovici Crkva brvnara u Donjoj Orovici Kompleks „Mačkov kamen“
Mali Zvornik	Spomen kuća NOR-a Crkva Svete Trojice u Donjoj Trešnjici
Šabac	Crkva Preobraženja Spomen-kapela sa kosturnicom u Prnjavoru Zgrada stare bolnice u Šapcu Zgrada Polugimnazije u Šapcu Kuća Jovana Pavlovića u Šapcu Zgrada vladičinog konaka Zgrada Okružnog suda u Šapcu Zgrada Okružnog načelstva u Šapcu Arambašića kuća u Šapcu Kuća Dragomira Petrovića Kuća Pavla Stanića Zgrada Prve narodne apoteke Krsmanovićeva kuća Šabačka tvrđava Crkva Svetih Petra i Pavla u Dobriću Jevrejsko groblje u Šapcu Saborna crkva u Šapcu Zgrada Osnovne škole „Janko Veselinović“ Zgrada Sokolskog doma u Šapcu Manastir Radovašnica Crkva Uspenja Presvete Bogorodice u Lipolistu Zgrada u Karađorđevoj br. 37 Manastir Petkovica kod Šapca Zgrada gradske tržnice Zgrada hotela „Zeleni venac” Zgrada zanatskog doma u Šapcu Crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Zminjaku Crkva Uspenja Presvete Bogorodice u Oridu