Pređi na sadržaj

Asim Peco

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Asim Peco
Fotografija Asima Peca
Datum rođenja24. Jul 1927.
Mesto rođenjaOrtiješ, Mostar, Kraljevina SHS
Datum smrti.7. Decembar 2011.
Mesto smrtiBeograd, Srbija
Potpis

Asim Peco (Ortiješ kod Mostara, 24. jul 1927 — Beograd, 7. decembar 2011) bio je srpski i bosanski filolog, lingvista, akademik i redovni profesor Univerziteta u Beogradu. Njegov legat nalazi se u Udruženju za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju „Adligat”.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Legat Peca u Adligatu

Rođen u muslimanskoj porodici oca Jusufa i majke Hajrije, osnovnu školu završio je na Buni a šest razreda gimnazije u Mostaru. Dalje se školovao u Sarajevu. Od 1945. do 1947. radio kao učitelj u Hutovu kod Čapljine. Školsku 1947/1948. proveo je na dužnosti referenta za narodno prosvećivanje u Prozoru.[1]

Septembra 1948. upisao se na Višu pedagošku školu u Sarajevu. Diplomira na grupi za srpskohrvatski jezik i jugoslovenske književnosti sa odličnim uspehom juna 1950. Kao odličan student, produžio je studije na Filozofskom fakultetu u Beogradu, gde je diplomirao na grupi za južnoslovenske jezike i opštu lingvistiku u oktobru 1952. (prosečna ocena 9,50).[2]

Posle svršenog studija, primljen na Katedru za južnoslovenske jezike kao profesor-pripravnik. Kada je odslužio vojni rok u Bitolju, januara 1957. nastavlja rad na toj katedri kao asistent. Od oktobra 1957. do jula 1960. lektor je za srpskohrvatski jezik na Univerzitetu u Strazburu (Francuska). U novembru 1958. odbranjuje doktorsku disertaciju Govor istočne Hercegovine. Decembra 1960. izabran za docenta, oktobra 1968. za vanrednog, a u junu 1972. za redovnog profesora Filološkog fakulteta Univerziteta u Beogradu.[1]

Naš jezik predavao je kao gostujući profesor na Univerzitetu u Lenjingradu.[2] Od 1952. do 1992. održao je predavanja i sudelovao na naučnim skupovima u Moskvi, Lenjingradu, Kijevu, Varšavi, Krakovu, Pragu, Bratislavi, Sofiji, Berlinu, Lajpcigu, Hamburgu, Manhajmu, Konstancu, Strazburu, Parizu, Firenci, Lidsu, Upsali, Bukureštu i drugde.[1] Objavio je preko 500 većih i manjih radova.[3] U penziji je od 1992.

Član Akademije nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine van redovnog sastava od 1978. i dopisni član Crnogorske akademije nauka i umjetnosti od 2003.

Peco se najviše bavio dijalektologijom i akcentologijom, ali pisao je i članke iz normativne lingvistike i standardologije, više puta o jeziku pisaca, a dosta je doprineo i proučavanju govora sa prostora Bosne i Hercegovine u Bosanskohercegovačkom dijalektološkom zborniku i uređujući ga.[3]

Bio je član uredništva Južnoslovenskog filologa, Srpskog dijalektološkog zbornika i Našeg jezika.[1]

Nagrade[uredi | uredi izvor]

  • Nagrada grada Mostara, 14. februar 1986.
  • Veselin Masleša, Sarajevo, 1986.[2]
  • Vukova nagrada, Beograd, 1990.[2]
  • Povelja bana Kulina, Sarajevo, 2011.

Dela[uredi | uredi izvor]

Knjige
  • Govor istočne Hercegovine, Beograd, 1964.
  • Jezik naš svagdašnji, Sarajevo, 1969.
  • Ikavskošćakavski govori zapadne Bosne, I knjiga: Sarajevo, 1975; II knjiga: Sarajevo, 1982.
  • Ikavskošćakavski govori zapadne Hercegovine, Sarajevo, 1986.
  • Stazama našega jezika, Beograd, 1986.
  • Turcizmi u Vukovim rječnicima, Beograd, 1987.
  • Do Vuka i od Vuka — našim jezičkim stazama, Nikšić, 1990.
  • Književni jezik i narodni govori, Mostar, 1990.
  • Vukovim jezičkim stazama, Valjevo, 1990.
  • Pisci i njihov jezik, Beograd, 1995.
  • Akcenti i dužine u srpskohrvatskom jeziku, Beograd, 1991.
  • Izabrana djela, I-VI, Bosansko filološko društvo — Akademija nauka BiH — «Bemust», Sarajevo, 2007. (I. Govori istočne i centralne Hercegovine II. Govori zapadne Hercegovine III. Ikavskošćakavski govori zapadne Bosne I (Uvod i fonetika) IV. Ikavskošćakavski govori zapadne Bosne II (Akcenti, oblici, tekstovi) V. Radovi o turcizmima VI. Jezik književnog teksta)
Univerzitetski udžbenici
  • Pregled dijalekata srpskohrvatskog jezika, Beograd (više izdanja)
  • Osnovi akcentologije srpskohrvatskog jezika, Beograd (više izdanja)
  • Akcenatska čitanka, Beograd (više izdanja)
U koautorstvu
  • Informator o srpskohrvatskom jeziku, (s Mitrom Pešikanom), Beograd, 1967.
  • Resavski govor, (s B. Milanovićem), Beograd, 1968.
  • Srpskohrvatski jezik, Mozaik znanja, (sa Živojinom Stanojčićem, Beograd, 1972.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b v g Grupa, autora (1996). Ko je ko u Srbiji '96. Beograd: Bibliofon. str. 409. 
  2. ^ a b v g „Dr Asim Peco: Biografija i objavljeni radovi”. 13. Anali Filološkog fakulteta. 1979. 
  3. ^ a b „Mostar: Predstavljena zbirka Asima Pece”. Bljesak.info (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-11-26. 


Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Асим_Пецо&oldid=27827931”