Bitka za Ja Drang

Bitka kod Ja Dranga
Deo Vijetnamskog rata
Mapa bitke
Vreme 14—18. novembar 1965. Mesto dolina Ja Drang Ishod obe strane proglasile pobedu
Sukobljene strane
Sjedinjene Američke Države Podrška: Južni Vijetnam	Severni Vijetnam
Komandanti i vođe
Harold Mur Robert Makdejd	Ngujen Hju An
Jačina
1.000	2.500
Žrtve i gubici
308 mrtvih, 540 ranjenih	1.064 mrtvih, 1.365 ranjenih

Bitka kod Ja Dranga je bila prva velika bitka u Vijetnamskom ratu između armije Sjedinjenih Država i armije Severnog Vijetnama. Dvodelna bitka je vođena od 14. do 18. novembra 1965. na dve zone iskrcavanja severno od Plej Meja u centralnim visoravnima Južnog Vijetnama. Američke snage su predstavljali delovi Prvog i Drugog bataljona Sedme konjičke divizije i Prvi bataljon Pete konjičke divizije armije Sjedinjenih Država. Severnovijetnamske snage su se sastojale od 33, 66 i 320. puka vojske Severnog Vijetnama, kao i bataljona H15 Vijet Konga.

Bitka je nazvana po reci Ja Drang koja protiče kroz dolinu severoistočno od Plej Meja u kojoj se odvila bitka. Bitka je opisana u knjizi Bili smo vojnici... i mladi Harolda Mura i Džozefa Galoveja. Godine 2001. snimljen je i film scenariste Randala Volasa Bili smo vojnici sa Melom Gibsonom u glavnoj ulozi u kojem je prikazan prvi deo bitke.

Prvi deo: zona sletanja Iks-zrak

Ujutro 14. novembra, 1. bataljon Sedme konjičke divizije sa približno 450 vojnika pod potpukovnikom Halom Murom, je započeo operacije u Dolini Ja Dranga približno 22 km severozapadno od Plej Meja u Južnom Vijetnamu. Zadatak je bio: sukobiti se sa neprijateljem. Taktike helikopterske vazdušne pokretljivosti su bile skoro razvijene, a Sedma konjička divizija je bila dobijena iz 11. vazduhoplovne jurišne divizije za specijalnu namenu testiranja i razvijanja ovih taktika. Vazdušna pokretljivost je zahtevala snage veličine bataljona koje bi bile odnesene tamo, snabdevene i izvučene iz područja akcije koristeći helikoptere. Za Amerikance, operacija je bila rani test taktike vazdušne pokretljivosti i koordinacije podrške (vazdušna, artiljerijska i udari raketama iz vazduha) i pešadijskih jedinica. Za severnovijetnamsku vojsku, koja se nadala da će podeliti Južni Vijetnam na dva dela i koja je nagomilavala svoje snage u dolinu, dolazak Amerikanaca je bila prilika da testiraju svoje taktike da bi otkrili slabosti.

Postojalo je nekoliko pouzdanih puteva u područje, čineći ga idealnim mestom za Vijetnamce da osnuju baze kao i za američke snage da bi testirali nove taktike vazdušne pokretljivosti.

Murov bataljon je bio transportovan u 16 Hjui helikoptera u zonu sletanja Iks-zrak, otvorenu ravnicu okruženu niskim drvećem na severnoj strani planine Ču Pong. Iks-zrak je bio približno veličine nepravilnog fudbalskog igrališta, dužine oko 100 yd (91 m) (pravac istok-zapad) i okružen suvom jarugom na severozapadu. Bilo je procenjeno da samo 8 Hjui helikoptera može da stane na otvoreno u istom trenutku. Pošto je 16 helikoptera bilo na raspolaganju bataljonu, američke snage će biti transportovane dinamikom od samo jedne čete po putovanju.

Dolazak u zonu sletanja Iks-zrak

Vojnici 1. bataljona 7. konjičke divizije stižu u zonu sletanja Iks-zrak.

U 10:48 pre podne 14. novembra, prvi delovi čete Bravo 1. bataljona 7. konjičke divizije su stupili u zonu sletanja Iks-zrak, nakon 30-minutnog artiljerijskog i vazdušnog bombardovanja. Pratnja četi Bravo kapetana Džona Herena je bio Mur i njegova komandna grupa. Četa Alfa je stigla sledeća, a pratile su je čete Čarli i Delta. Murov plan je bio da pomeri čete Bravo i Alfa na severozapad do jaruge, a Čarli južno prema planini. Četa Delta, koja se sastojala od specijalnih timova poput minobacačkog, izviđačkog i mitraljezskog je korišćena kao rezerva. U centru zone iskrcavanja je bila mala grupa drveća koja je postala Murovo komandno mesto.

Nakon njihovog dolaska, Heren je naredio svojim ljudima da se pomere na zapad do jaruge. Za približno 30 minuta, jedan od njegovih odreda pod narednikom Džonom Mingom je zarobio nenaoružanog severnovijetnamskog vojnika iz 33. puka. Zarobljenik je otkrio da su tamo bila tri severnovijetnamska bataljona u planini Ču Pomg - oko 1.600 vojnika u poređenju sa manje od 200 Amerikanaca u tom trenutku.

U 11:20, drugi deo bataljona je stigao sa ostatkom čete bravo i jednim vodom čete Alfa, pod komandom kapetana Tonija Nadala.

U 12:10, treći deo američkih snaga je stigao, sastojeći se uglavnom od čete Alfa. Alfa je preuzela svoj položaj iza i na levom krilu čete Bravo duž jaruge i na zapad i jug (nailazeći na strme ivice jaruge).

U 12.15, prvi pucnji su ispaljeni na tri voda čete Bravo koja su patrolirala džunglom jugoistočno od jaruge. U 12:20 Heren je naredio svom 1. vodu na čelu sa poručnikom Alom Devnijem i 2. vodu na čelu sa poručnikom Henrijem Herikom da napreduju uporedo jedan sa drugim, a 3. vodu (na čelu sa poručnikom Denisom Dilom) da ih prati kao rezerva.

Devnijev vod je vodio približno 100 metara zapadno od jaruge, sa Herikovim ljudima iza i na desnom krilu. Malo pre 13:00, Devnijev vod je žestoko napadnut na oba krila od strane Severnovijetnamaca, trpeći gubitke i postavši priklješten. Otprilike u tom trenutku Herik je radijom javio da su njegovi ljudi napadnuti sa desne strane i da goni odred neprijateljskih vojnika u tom smeru.

Herikov vod je izolovan

U poteri za Severnovijetnamcima na desnom krilu, Herikov vod se brzo raširio na području od oko 50 metara i postao je odvojen od ostatka bataljona oko 100 metara. Uskoro, Herik se javio da pita da li da uđe ili da zaobiđe čistinu na koju je njegov vod naišao. Izrazio je brigu da može biti odsečen od bataljona ako pokuša da ide ivicom čistine i da će zato voditi svoje ljude kroz nju u poteri za protivnikom.

U intenzivnoj borbi koja je izbila na čistini, tokom prva tri ili četiri minuta njegov vod nije pretrpeo žrtve i naneo je teške gubitke Severnovijetnamcima koji su izbijali iz žbunja. Herik je uskoro javio da neprijatelj zatvara obruč. Kapetan Heren je odgovorio naredivši mu da pokuša da se poveže sa Devnijevim 1. vodom, a Herik mu je odgovorio da je veliki odred između njega i 1. voda.

Stanje se brzo pogoršalo za Herikov 2. vod, koji je počeo da trpi gubitke kako su severnovijetnamski napadi postajali učestaliji. Herik je naredio svojim ljudima da naprave odbrambeni perimetar na malom brežuljku na čistini. Za približno 25 minuta, pet ljudi iz 2. voda je ubijeno, uključujući i Herika koji je javio Herenu da je pogođen i da prepušta komandu naredniku Karlu Palmeru. Herik je dao brojna važna uputstva svojim ljudima pre nego što je umro, uključujući naređenja da unište signalne kodove i da zovu artiljerijsku podršku.

Narednik Erbi Sevidž je preuzeo kontrolu nakon što su narednik Palmer, a zatim i narednik Robert Stoks ubijeni. Sevidž je bio nižeg čina od narednika prve klase Meka Mak Henrija, koji je bio pozicioniran negde drugde u perimetru. Sevidž je preuzeo komandu jer je imao prednost da bude bliže radiju i započeo je pozive za ponovljena artiljerijska bombardovanja oko položaja voda. Do tog trenutka, osam ljudi iz 2. voda je bilo ubijeno i 13 je ranjeno. Pod Sevidžovim vođstvom i uz pomoć doktora Čarlija Losa, vod će zadržati brežuljak tokom cele bitke u zoni Iks-zrak.

Specijalista Galen Bangam iz Herikovog voda je kasnije opisao stanje na brežuljku:

Skupili smo sve pune magacine koje smo mogli pronaći i poređali ih ispred nas. Nije bilo šanse da iskopamo lisičju rupu. Drška mog ašova je bila raznesena i jedna od mojih čutura je bila probušena. Paljba je bila tako žestoka da ako biste pokušali da se podignete bili biste mrtvi. Smrt i uništenje su bile svuda okolo.

Narednik Sevidž se kasnije prisećao ponovljenih napada Severnovijetnamaca:

Činilo se kao da ih nije briga koliko smo ih ubili. Neki od njih su spoticali, idući pravo u nas. Neki su imali puške okačene na ramena i jurišali su goloruki. Nije mi nestala municija - imao sam oko 30 magacina u mom rancu. I nije bilo problema sa M-16. Sat pre mraka troje ljudi je koračalo u perimetar. Ubio sam svu trojicu na na rastojanju od 15 stopa.

Borba za jarugu

Borbene operacije u dolini.

Sa odsečenim i okruženim Herikovim vodom, ostatak bataljona se borio da zadrži svoj perimetar.

U 1:32 je stigla četa Čarli pod komandom kapetana Boba Edvardsa, zauzevši poziciju duž juga i jugoistoka planine.

Oko 1:45, preko svog oficira operacija koji je leteo iznad bojišta (kapetan Met Dilon), Mur je zatražio vazdušne i artiljerijske udare na planinu da bi sprečio Severnovijetnamce da napreduju prema položaju bataljona.

Treći vod čete Alfa poručnika Boba Tafta se sukobio sa oko 150 vijetnamskih vojnika koje su napredovale duž i stranom jaruge (sa juga) prema bataljonu. Vojnicima 3. voda je rečeno da bace svoje rančeve i krenu napred zbog juriša. Rezultat je bio posebno skup za 3. vod, pošto su njegove vodeće snage bile brzo odsečene. 3. vod je bio primoran da se povuče, a sam Taft je ubijen. Narednik Lorenco Natan, veteran iz Korejskog rata, je preuzeo komandu i 3. vod je uspeo da zaustavi napredovanje Severnovijetnamaca prema duž jaruge.

Vijetnamski vojnici su preusmerili svoj napad na desno krilo 3. voda u pokušaju da zaobiđu četu Bravo. Njihovo napredovanje je ubrzo zaustavio 2. vod (četa Alfa) poručnika Voltera Marma koji se nalazio na levoj strani čete Bravo. Mur je naredio kapetanu Nadalu da pozajmi četi Bravo jedan od njegovih vodova u naporu da se dozvoli Herenu da pokuša da se probije do Herikovog položaja.

Sa novog Marmovog položaja, njegovi ljudi su ubili oko 80 severnovijetnamskih vojnika u bliskoj borbi. Preživeli severnovijetnamski vojnici koji se nisu povukli vratili su se do jaruge, gde su pokošeni od strane ostatka čete Alfa. Pločica sa imenom poručnika Tafta je pronađena na telu severnovijetnamskog vojnika kojeg je ubio 3. vod. Uznemireni jer je Taftovo telo ostalo na bojištu usred haosa, Nadal i njegov oficir za vezu narednik Džek Gel su dovukli Tafta i tela ostalih Amerikanaca nazad u jarugu pod žestokom vatrom.

Prvi pokušaj proboja do izgubljenog voda

Sa namerom vraćanja Herikovog izgubljenog voda, Mur je naredio kapetanu Nadalu da pozajmi Herenu jedan od njegovih vodova iz čete Alfa da bi omogućio Herenovoj četi Brano da se probije do Herikovog položaja. Herenu će se pridružiti vod poručnika Džoa Marma. Herenovi ljudi su krenuli prema Herikovom položaju, ali su uskoro otkrili da se neprijatelj kreće između njih i ostatka bataljona. Nakon što su bili zaustavljeni zbog žestoke vatre, Herenovi ljudi su bili primorani da obustave svoje napore i da se pridruže bataljonu.

Napad sa juga

U 14:30 su stigli poslednji vojnici iz čete Čarli, zajedno sa glavnim delovima čete Delta kapetana Reja Lefebra. Ubačaj se odvijao uz intenzivnu severnovijetnamsku vatru koja je zasula zonu sletanja tako da su posade Hjuija i snage novopridošlog bataljona pretrpele značajne gubitke.

Mali kontingent čete Delta je preuzeo položaj na levom boku čete Alfa. Četa Čarli, sada prikupljena duž juga i jugoistoka u punom broju, suočila se za nekoliko minuta sa jurišom Severnovijetnamaca. Edvards je javio da oko 175 do 200 severnovijetnamskih vojnika juriša na liniju njegove čete. Sa čistim vidokrugom duž njihovog sektora bojišta, četa Čarli je mogla da traži i navodi artiljerijsku podršku sa preciznošću, nanoseći ogromne gubitke protivničkim vojnicima. Do 15:00, napad je prigušen, a severnovijetnamska vojska je prekinula juriš sat vremena nakon što ga je započela.

Napad na čete Alfa i Delta

U otprilike isto vreme, Alfa i glavni delovi čete Delta (koja je pratila Alfu u perimetru u blizini jaruge) su se suočili sa žestokim napadom Severnovijetnamaca.

Dve mitraljeske posade koje su se nalazile 75 metara jugozapadno od glavnog položaja čete pokrivale su kritično levo krilo da ne bude probijeno. Teron Ladner (sa pomoćnikom redovom prve klase Rodrigezom Riverom) i Rasel Adams (sa pomoćnikom Bilom Bekom) su postavili svoje mitraljeze 10 metara jedan od drugog i nastavili su da otvaraju žestoku vatru na Severnovijetnamce koji su pokušali da se probiju u perimetar između četa Čarli i Alfa. Mur je kasnije odlikovao dva mitraljeska tima koji su sami sprečili vojsku Severnog Vijetnama od probijanja čete Alfa i zabijanja klina u bataljon između četa Alfa i Čarli.

Njihov podvig je bio skup, pošto su Adams i Rodrigez teško ranjeni u neprijateljskom jurišu. Nakon što su njih dvojica preneseni u sabirno mesto bataljona kod Murovog komandnog mesta da čekaju evakuaciju putem vazduha, Bek, Ladner i redov prve klase Edvard Doerti (koji je donosio municiju) nastavili su njihovo potiskivanje severnovijetnamskih snaga.

Bek je kasnije rekao o bici:

Kada je doktor Nal bio sa mnom, radeći na Raselu, strah, pravi strah me je pogodio. Strah kakav ranije nisam poznavao. Strah dođe i jednom kada ga prepoznate i prihvatite, prođe brzo kao što je i došao i zaista ne razmišljate više o njemu. Samo uradite ono što morate da uradite, ali naučite pravi smisao straha i života i smrti. Naredna dva sata sam bio sam na tom mitraljezu, pucajući u neprijatelja.

Deltini vojnici su takođe pretrpeli teške gubitke u odbijanju severnovijetnamskih napada, a kapetan Lebefr je uskoro bio ranjen nakon dolazaka u Iks-zrak. Jedan od njegovih komandanata voda, poručnik Raul Taboada je takođe teško ranjen i Lebefr je prepustio komandu naredniku Džordžu Gonzalesu (koji je, nepoznato Lebefru, i sam bio pogođen).

Dok je evakuacijom helikopterima bilo predviđeno da se prenose rastuće žrtve bataljona, samo dva transporta su evakuisana pre nego što su piloti prekinuli svoje misije zbog intenzivne vatre od strane Severnovijetnamaca. Žrtve su uskoro bile utovarene u jurišne Hjuije (koji su prenosili vojnike do zone sletanja).

U posebno tragičnom incidentu, obaveštajni oficir bataljona, kapetan Tom Metsker (koji je bio ranjen) je smrtno pogođen kada je pomagao svom ranjenom saborcu Reju Lebefru da se ukrca u Hjuija.

Perimetar od 360 stepeni

Kapetan Edvards je naredio naredniku Gonzalesu da postavi četu Delta na levi bok čete Čarli, proširivši perimetar da bi pokrio jugoistočnu stranu Iks-zraka.

U 15:20 je stigao poslednji deo bataljona i poručnik Lari Liton je preuzeo kontrolu nad četom Delta. Tokom ovog transporta jedan Hjui, koji se približavao zoni sletanja previše visoko, pao je na obodu perimetra blizu komandnog mesta (oni koji su bili u njemu su brzo spašeni).

Sa Deltinim timovima na okupu, njena minobacačka jedinica se nagomilala na jednom mestu da bi podržavala Alfu i Bravo. Deltin izviđački vod (kojim je komandovao poručnik Džejms Rakstrou) bio je pozicioniran duž severa i istoka zone sletanja, uspostaviviši perimetar od 360 stepeni.

Drugi pokušaj proboja do izgubljenog voda

Kako su se napadi severnovijetnamskih vojnika na četu Alfa smanjili, Mur je organizovao još jedan pokušaj da se spasi Herikov izgubljeni vod. U 15:45, Mur je naredio četama Alfa i Bravo da izvuku svoje žrtve i povuku se iz borbe sa neprijateljem.

Kratko nakon toga, Alfa i Bravo su počele svoje napredovanje prema Herikovom položaju iz jaruge. Odred je uskoro pretrepeo gubitke. U jednom trenutku, napredovanje čete Bravo je zaustavljeno od strane dobro utvrđenog severnovijetnamskog mitraljeskog položaja na velikom brdu kojeg su sagradili termiti. Nakon hica u njega iz bazuke bez efekta, poručnik Marm je sam napao položaj. Pod paljbom, Marm je jurišao na neprijateljski mitraljez, eliminisavši ga granatom i vatrom iz puške. Sledećeg dana, desetak mrtvih severnovijetnamskih vojnika (uključujući i jednog oficira) pronađeno je na tom položaju. Marm je u jurišu bio ranjen u vrat i vilicu i kasnije je odlikovan Medaljom časti za ovaj napad.

U drugom pokušaju napredovalo se samo 75 metara prema položaju izgubljenog voda pre nego što se upalo u obračun sa Severnovijetnamcima. U jednom trenutku, severnovijetnamski vojnici su otvorili vatru na 1. vod čete Alfa (koji je predvodio napredovanje i koji je sam bio u riziku da postane odsečen od bataljona) iz američkog mitraljeza M-60 koji su uzeli od mrtvog vojnika iz Herikovog voda. Okršaj je trajao između 20 i 30 minuta pre nego što su Nadal i Heren zatražili dozvolu da se povuku do Iks-zraka (što je Mur odobrio).

Amerikanci se ukopavaju za noć

Stanje tokom noći 14. novembra.

Oko 17:00, glavni delovi čete Bravo 2. bataljona Sedme konjičke (sestrinski bataljon 1. bataljona pod Murovim zapovedništvom) su stigli u zonu sletanja Iks-zrak da pojačaju Murov bataljon. U pripremi za defanzivne položaje za noć, Mur je naredio komandantu čete Bravo 2. bataljona kapetanu Mironu Diduriku da razmesti dva njegova voda između četa Bravo (1. bataljon) i Delta na severoistočnoj strani perimetra. Didurikov 2. vod je iskorišćen da se pojača položaj čete Čarli (koja je bila razvučena duž nesrazmerno duge linije).

Do sumraka, bitka je uzela velik danak Murovom bataljonu. Bravo je imala 47 mrtvih (uključujući jednog oficira), a Alfa je imala 34 mrtvih (uključujući tri oficira). U poređenju sa ovim, četa Čarli je bila čitava (samo četvoro mrtvih)

Američke snage su bile u stanju punog opreza tokom noći. Pod svetlošću punog meseca, Severnovijetnamci su malim odredima ispitivali svaku četu u perimetru (sa izuzetkom Delte). Amerikanci su iskazali određeni nivo uzdržanosti tokom svog odgovora. Posadama M-60, strateški pozicioniranim oko perimetra da bi obezbedile višestruka mesta paljbe, je rečeno da ne pucaju sve dok drugačije ne bude naređeno (da bi sakrile svoj pravi položaj od severnovijetnamskih vojnika).

Izgubljeni vod pod zapovedništvom narednika Sevidža je izdržao tri značajna napada tokom noći (jedan pred samu ponoć, jedan u 3:15 i jedan u 4:30. Vojska Severnog Vijetnama, koja je koristila trube da bi signalizirala svojim vojnicima, je odbijena sa brežuljka uz pomoć artiljerije. Čudno, izgubljeni vod je preživeo noć bez dodatnih gubitaka.

Napad u zoru

Malo pre zore u 6:20, Mur je naredio svojim četama da sastave izviđačke patrole radi traženja neprijateljskih vojnika.

U 6:50, patrole iz 1. i 2. voda čete Čarli (pod komandom poručnika Nila Krogera, odnosno poručnika Džeka Georghegana) su napredovali 150 metara iz perimetra pre nesto što su stupili u kontakt sa severnovijetnamskim vojnicima. Izbio je sukob i patrole su se brzo vratile u perimetar.

Kratko nakon toga, procenjeno je da je više od 200 severnovijetnamskih vojnika jurišalo na 1. i 2. vod na južnoj strani perimetra. Pozvana je podrška, alu su Severnovijetnamci brzo bili na 75 metara od linija bataljona. Njihova vatra je počela da se probija kroz položaje čete Čarli i u komandno mesto i američke linije širom zone sletanja.

1. i 2. vod su pretrpeli značajne gubitke u ovom napada, uključujući i Krogera i Geoghegana. Geoghegan je ubijen dok je pokušavao sa spase jednog svog ranjenog vojnika, redova prve klase Vilija Goldbolta (koji je umro od rana ubrzo nakon toga). Dve posade M-60 (Džejms Komer i Klinton Poli i Natanijel Bird i Džordž Foks) su uspele da odbiju neprijateljsko napredovanje od kompletnog probijanja Georgheganovih linija.

Nakon ovog napada, 3. vod čete Čarli se uskoro suočio sa napadom Severnovijetnamaca. Kapetan Edvard je ranjen, a poručnik Džon Arington je preuzeo komandu (i sam je uskoro bio ranjen).

U 7:15 ujutro, H-15 bataljon Vijetkonga je pokrenuo svoj prvi juriš u bici, žestoko napavši Deltine linije sa istočne strane zone sletanja. Deltini redovi, koji su se uglavnom sastojali od minobacačkih timova, su koristili ručne granate i M-79 da bi održali liniju.

Kao odgovor na juriše, Mur je prebacio 2. vod čete Alfa (sada pod komandom narednika Džordža Mek Kalija) da pojača Čarlijeve ranjive položaje. Tokom žestokih napada na jugu i istoku, manja borba je izbila na položajima čete bravo u severoistočnom delu zone sletanja. Ovaj napad je odbijen kada su vojnici Džon Valenijus i Virdžil Hibler granatama utišali severnovijetnamske mitraljeske položaje.

Mur je kasnije procenio da je vojska Severnog Vijetnama napala zonu sletanja sa više od 1.000 ljudi za vreme 25-minutnog perioda. On je pripisao zasluge izviđačkim patrolama koje su sprečile neprijatelja da slomi odbranu bataljona.

Napad na tri mesta

U 7:45, vojska Severnog Vijetnama je pokrenula juriš na četu Alfa, blizu njene veze sa okruženom četom Čarli. U ovom trenutku, vatra je počela da probija komandno mesto bataljona, koji je imao veliki broj ranjenih u tom trenutku (uključujući i Murovog radio-operatera Roberta Oleta).

Sada pod žestokim napadima sa tri strane, bataljon se borio protiv ponovnih napada Severnovijetnamaca. Tokom ove borbe Vilard Periš iz čete Čarli, u tom trenutku razmešten u Deltinim linijama) je odlikovan Srebrnom zvezdom za odbijanje jakog neprijateljskog napada u svom sektoru. Nakon borbe 100 mrtvih severnovijetnamskih vojnika je pronađeno oko Periševog položaja.

Kako se borba duž južne linije intenzivirala, poručnik Čarli Hejsting, zadužen za navođenje avijacije, je preneo šifru „Slomljena strela“ - koja je značila da su američki vojnici u opasnosti da budu savladani. U takvoj situaciji, Hejstings je zvao sve raspoložive avione u zemlji da dođu da pomognu odbranu bataljona.

Na probijenoj liniji čete Čarli, severnovijetnamski vojnici su ušli u perimetar, ubivši ranjene Amerikance i skidajući oružje i ostalu opremu sa njihovih tela. Otprilike u to vreme, u 7:55, Mur je naredio da se bace obojene dimne granate preko linija da bi se označio perimetar bataljona. Vazdušni napadi su zatim pozvani na Severnovijetnamce koji su bili na maloj udaljenosti - uključujući one duž linija čete Čarli.

Ubrzo nakon toga, Murovo komandno mesto je za malo izbeglo da strada od prijateljske vatre. Dva aviona F-100 supersejbr su se približila Iks-zraku, prvi je nepažljivo bacio napalm na američke linije, a drugi se približavao komandnom mestu na sličan način. Komandno mesto je spaseno kada je na Murovo požurivanje, poručnik očajnički javio drugom avionu da promeni kurs. Uprkos Hejstingsovim velikim naporima, veliki broj Amerikanaca je ubijen ili ranjen u ovim napadima.

Napad prestaje

U 9:10, prvi delovi čete Alfa (2. bataljon 7. konjičke divizije) pod zapovedništvom kapetana Džoela Sagdinisa su stigli u Iks-zrak. Sagdinisove snage su pojačale ostatke linija čete Čarli.

Do 10:00, Severnovijetnamci su počeli da se povlače iz bitke - iako je povremena paljba nastavila da uznemirava bataljon. Čete Čarli je imala 42 mrtva i 10 ranjenih za dva i po sata napada. Poručnik Rik Reskorla iz Didurikove čete Bravo, koji je nadgledao bojište u sektoru čete Čarli, je kasnije rekao:

Svuda je bilo američkih i severnovijetnamskih tela. Moja zone je bila tamo gde je bio vod poručnika Georghegana. Bilo je nekoliko mrtvih Severnovijetnamca oko njegovog komandnog mesta. Jedan mrtav vojnik je bio ukočen u kontaktu sa mrtvim Severnovijetnamcem, sa rukama oko neprijateljevog vrata. Bila su dva vojnika - jedan crnac, jedan Hispano-Amerikanac - čvrsto vezani. Izgledalo je kao da su pokušavali jedan drugom da pomognu.

Treći pokušaj proboja do izgubljenog voda

Otprilike u isto vreme, oko 800 metara istočno od zone sletanja, 2. bataljon 5. konjičke divizije pukovnika Boba Tulija je naišao na otpor u svom maršu kroz žbunje do Iks-zraka. Otprilike u 12:05, Tulijevi vojnici su stigli u zonu sletanja.

Koristeći plan koji je razradio Mur, Tuli je komandovao četom Bravo (1. bataljon 7. konjičke divizije) i svojim četama Alfa i Čarli u trećem velikom naporu da se spase izgubljeni vod narednika Ernija Sevidža. Koristeći vatrenu podršku, ove snage su sporo, ali uspešno krčile svoj put do brežuljka bez susreta sa elementima Vojske Severnog Vijetnama. 2. vod je preživeo, ali uz značajne gubitke: 9 mrtvih i 13 ranjenih od 19 ljudi. U tom trenutku, oko 15:30, snage pukovnika Tulija su se susrele sa snajperskom vatrom i počele su da prenose ranjene i mrtve nazad do Iks-zraka.

Uvećane snage u Iks-zraku, koje su se sastojale od Murovog oslabljenog 1. bataljona 7. konjičke divizije, Tulijevog 2. bataljona 5. konjičke divizije i dve čete 2. bataljona 7. konjičke divizije su se konsolidovale u Iks-zraku za noć. U zoni sletanja, ranjeni i mrtvi su evakuisani, a preostale američke snage su se ukopavale i ojačavale svoje linije.

Druga noć

Pomoć zoni sletanja Iks-zrak 15. novembra.

Iako su američke snage u Iks-zraku uznemiravane nekoliko puta tokom noći od strane severnovijetnamskih izvidnica, malo pre 4:00 počele su da eksplodiraju mine iznenađenja i signalne rakete koje je postavila četa Bravo kapetana Didurika. Oko 4:22, Severnovijetnamci su pokrenuli žestok napad na Didurikove ljude.

Četa Bravo se borila sa oko 300 severnovijetnamskih vojnika. Odlučujući faktor u ovom okršaju je bilo vešto navođenje artiljerijskih napada od strane Didurikovog osmatrača, poručnika Bila Landa. Koristeći 4 različite artiljerijske baterije, Land je organizovao paljbu u odvojene koncentracije duž bojišta, sa razarajućim posledicama za talase napredujućih severnovijetnamskih vojnika.

Vojska Severnog Vijetnama je ponovila napad na Didurikove linije oko 20 minuta posle prvog, dok su signalne bombe izbačene iz američkog aviona C-123 koji je leteo iznad osvetljavale bojište u korist čete Bravo. Oko 30 minuta, Bravo se borila sa napredovanjem Severnovijetnamaca običnim oružjem i Landovim veštim navođenjem artiljerijskih napada.

Malo nakon 5:00, treći napad je pokrenut na Didurikove ljude - ovaj put u blizini komandnog mesta čete. Opet, Landova izvanredna preciznost u naređivanju artiljerijskih napada je srezala redove severnovijetnamske vojske, dok su Didurikovi ljudi odbili one koje su preživeli vatrom iz pušaka i mitraljeza.

Nakon ovih napada, kako se zora pribrižavala, Didurikova četa Bravo je izbrojala samo šest lakše ranjenih u svojim redovima - bez ijednog ubijenog.

Drugi deo: zona sletanja Olbeni

Ova bitka je trajala od 14. novembra do 17. novembra. Početni sukob se završio kada su se snage Severnog Vijetnama i Vijet Konga povukle iz Iks-zraka. 16. novembra, 1. bataljon je pojačan preostalim delovima 2. bataljona 7. konjičke divizije i 1. bataljona 5. konjičke divizije. Tog prepodneva, 1. bataljon 7. konjičke divizije se povukao iz zone bitke, dok su 2. bataljon (1. konjička divizija) i 1. bataljon (5. konjička divizija) zauzeli odbrambene položaje za noć. Sledećeg dana, 17. novembra, dva bataljona su se povukla i započela taktički marš do nove zone sletanja. Deo plana je bilo da se uposle bombarderi B-52 u ulozi bliske vazdušne podrške po prvi put u borbi. Američke kopnene snage su morale da se povuku do bezbedne zone do 13:00 da bi bile bezbedne od bombardovanja B-52. Drugi bataljon nije spavao danima, a teren je bio mnogo teži nego što se očekivalo. Normalne sigurnosne formacije su žrtvovane da bi se ispoštovao rok. Izložena jedinica je bilo skoro uništena kada je upala u zasedu preostalih severnovijetnamskih vojnika između Iks-zraka i obližnje zone sletanja Olbeni. Bitka oko zone sletanja Olbeni je besnela celog dana i kroz noć. Sukob su brzo pretvorio u borbu prsa o prsa. Na kraju, 2. bataljon je pretrpeo više žrtava nego što je to učinio u bilo kojoj drugoj bici tokom Vijetnamskog rata.

Posledice

Amerikanci su izgubili 308 ljudi uz 540 ranjenih u bitkama za Iks-zrak i Olbeni. Kao dodatak, 17. novembar je bio najsmrtonosniji dan za Amerikance u celom Vijetnamskom ratu sa 155 ubijenih i 126 ranjenih. Severnovijetnamci su izgubili 1.064 ljudi uz procenjenih 1.365 ranjenih.

Bitka je služila kao lekcija za ceo rat. Kombinacija vazdušne pokretljivosti i artiljerijske podrške se za Amerikance pokazala ekstremno efikasno sredstvo za postizanje taktičkih ciljeva. Vojska Severnog Vijetnama i snage Vijetkonga su naučile da mogu da umanje efikasnost takve vatrene moći sukobljavajući se sa Amerikancima na vrlo malim rastojanjima. Severnovijetnamci će kasnije usavršiti ovu taktiku, nazvavši je „ulaženje između neprijatelja i njegovog pojasa“. Sa ovim će postići odnos žrtava koji će Amerikanci smatrati politički nepodnošljivim na duže staze. U tom trenutku, napori vojske Severnog Vijetnama da podeli Južni Vijetnam na dva dela su poraženi.

Dok je ovo američka pobeda u brojčanom smislu, sa 4 prema 1 odnosom žrtava u njihovu korist, Mur ipak smatra da je bitka nerešena.

Spoljašnje veze

• Landing Zone X-Ray