Gatčinjski dvorac
| Gatčinjski dvorac | |
|---|---|
 Gatčinjski dvorac, južna fasada | |
| Svetska baština Uneska | |
| Zvanično ime | Gatčinjski dvorac |
| Mesto | Gatčina, Rusija |
| Koordinate | 59° 33′ 50″ S; 30° 06′ 29″ I / 59.563904° S; 30.107979° I |
| Površina | 3.135 ha (337.400.000 sq ft) |
| Kriterijum | i, ii, iii, vi |
| Referenca | 540 |
| Upis | 1990. (14. sednica) |
| Veb-sajt | gatchinapalace |
Gatčinjski dvorac (rus. Гатчинский дворец) je dvorac koji se nalazi u Gatčini, udaljen 45 kilometara od Sankt Peterburga. Izgrađen je 1781. godine.
Projektovao ga je italijanski arhitekta Antonio Rinaldi za grofa Grigorija Orlova, ljubavnika carice Katarine Druge. Njih dvoje su neposredno pre izgradnje dvorca dobili dete, 1762. godine, Alekseja Grigorijeviča Bobrinskog. Gatčinjski dvorac se gradio u periodu od 1766. do 1781. godine, ali Orlov je umro 1783. godine, samo dve godine nakon njenog završetka.[1] Kasnije je carica otkupila imanje od Orlovljevih naslednika i poklonila ga sinu, velikom knezu Pavlu I Petroviču i od tada je to postalo njegovo omiljeno imanje.
Dvorac je imao trg za parade i Dvorski park s Grbavim mostom i dvoranu u kojoj je Pavle organizovao „vitešku vrtešku”. Gosti su se vrteli oko stuba na drvenim konjićima i trudili se kopljem pogoditi cilj, veliki viseći prsten ili nacrtanu karikaturu Maura.[2]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Istorija Gatčine počinje u 18. veku, kada je car Petar Veliki ukazom naredio da se na ovom mestu podigne imanje i poklonio ga svojoj voljenoj sestri Nataliji Alekseevnoj. Nakon smrti princeze menjao je nekoliko vlasnika, dok ga carica Katarina Velika nije poklonila svom miljeniku grofu Griforiju Orlovu. Tada na ovom mestu počinje intenzivna gradnja. Posle smrti grofa Orlova, Gatčina je postala rezidencija Pavla I koji je tu živeo 18 godina, Gatčini dodelio status grada i poseban grb. Kasnije je grad pripadao Mariji Fjodorovnoj, zatim Nikolaju I, Aleksandru II i Nikolaju II.
Ovde se nalazi omiljena rezidencija ruskih careva Pavla I i Aleksandra III.
Arhitektonske karakteristike[uredi | uredi izvor]
Palata Gačina je centralni deo, arhitektonski i stilski simbol dvorske i parkovske celine. Arhitekta Rinaldi, koji je učestvovao u projektovanju i izgradnji palate, sintetizovao je tipološke karakteristike sličnih građevina, stvarajući arhitektonsku fantaziju na temu viteškog lovačkog zamka.[3] Nekoliko kasnijih rekonstrukcija palate nije imalo mnogo uticaja na prvobitni koncept.
Zgrada palate se nalazi na uzvišenju, dominira okolnim pejzažom. Severna fasada zgrade je okrenuta ka parku i gleda na padinu koja se spušta do Srebrnog jezera, iza kojeg se prostire dvorski park sa ogromnim Belim jezerom. Južna fasada palate svojom masivnošću blokira pogled na park, naglašavajući arhitektonski izgled zgrade.
Gledajući opšti plan palate, razlikuju se tri glavna dela. Centralno telo je izduženi pravougaonik, čiji su uglovi spojeni sa dve petostrane petostrane kule. Na južnoj strani centralnog bloka, naspram parka, nalazi se udubljenje sa tri luka ulaznih vrata i balkonom koji stvara igru volumena. Telo je povezano sa dva polukruga galerija sa dva trospratna bloka skoro kvadratne osnove. Uglovi hodnika su istaknuti osmougaonim troslojnim kulama, od kojih su dve, uz galerije, upotpunjene kupolama. Raspored palate stvara osećaj plastičnosti i celovitosti zgrade u celini. Svaki njen element posebno je pojačan smenjivanjem proširenih volumena i isturenih kula.[4]
Unutrašnjost palate[uredi | uredi izvor]
Postoje dve glavne faze u stvaranju enterijera Gatčinjskog dvora. Originalna dekoracija enterijera palate nastala je 1770-ih i 1780-ih godina po nacrtu glavnog arhitekte palate Antonija Rinaldija . Dekoraciju prostorija palate, nastalu u to vreme, odlikovale su delikatne i prefinjene lajsne, kao i parket od plemenitog drveta. Zidovi su bili ukrašeni stilizovanim cvećem, voćem i izdancima biljaka. Štukarske radove su izveli vešti italijanski majstori.[4]
Tokom 1790-ih, unutrašnjost palate je pretrpela veliko preuređenje pod upravom Vinčenca Brena. Brena je uradio novu dekoraciju dvorskih sala, koja je kombinovala stroge antičke arhitektonske forme sa baroknim sjajem. Arhitekta je preuredio klasične arhitektonske elemente, lajsne, pozlatu, složene ornamentalne kompozicije, draperije i tapiserije. Neke sobe je oslikao slikar Skoti. U nekim prostorijama nije promenjena samo dekoracija, već i arhitektonsko izvođenje. Rinaldijeva dekoracija je sačuvana samo delimično.
Kasnije su neke od prostorija takođe preinačene. Godine 1800. arhitekta Zaharov je završio uređenje dvorske crkve, koju je započeo Brena. U ukrašavanju crkve učestvovali su vajari Prokofjev, Brulov i slikari Ščerbakov i Miropoljski. Neke od prostorija palate su preuređene 1860-ih i 1870-ih godina, pod rukovodstvom arhitekte Kuzmina.
Tokom Drugog svetskog rata, 1944. godine, požar je uništio ukrase svih dvorskih sala. Restauracija enterijera počela je 1976. godine i traje do danas.[3]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Gatčinjski dvorac -
Dvorski park -
Gatčinjski dvorac -
Ptičja perspektiva -
Ptičja perspektiva (noću) -
Levo krilo Gatčinjskog dvorca -
Kula sa satom -
Bela hala -
Bela hala, druga perspektiva -
Raskošna unutrašnjost dvorca -
Spavaća soba -
Salon Getčinjskog dvorca
.jpg)
.jpg)
,_interior,_IMG07.jpg)
.jpg)
.jpg)
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Najlepši dvorci koje su ruski vladari i vladarke poklanjali ljubavnicima”. blic.rs. 4. septembar 2017. Pristupljeno 28. februar 2021.
- ^ Kubatjan, Grigorij (5. april 2016). „Pet znamenitih povijesnih mjesta oko Sankt-Peterburga”. hr.rbth.com. Pristupljeno 28. februar 2021.
- ^ a b Rodionova, T. F. (2006). Gatchina : stranit︠s︡y istorii. Gatchina: ST︠S︡DB. ISBN 978-5-94331-111-6. OCLC 313373666.
- ^ a b Makarov, V. K. (2005). Gatchina. A. N. Petrov (2-e izd., ispr. i dop izd.). Sankt-Peterburg: Izd-vo S. Khodova. ISBN 5-98456-018-6. OCLC 191258144.