Genealogija
Genealogija, od grčkih reči γενεα (rod, pleme, koleno) i λόγος (reč, govor, misao)[1] je nauka o postanku, odnosima i korenima imena i prezimena ljudi (rodoslovlje), životinja i biljaka. U cilju proučavanja istorije porodica i utvrđivanje njihovog porekla genealozi koriste usmeno predanje, istorijska dokumenta, genetičke analize i druge metode. Rezultati se obično prikazuju putem porodičnih stabala ali mogu biti predstavljeni i u vidu priče. Težnja za istraživanjem porodične istorije i korena može imati razne motive, uključujući želju za pronalaženjem i učvršćivanjem mesta porodice u istoriji sveta ili svog naroda ali i osećaj odgovornosti za očuvanje nasleđa za buduće generacije.[2]
.jpg)
Zapis o genealoškom radu može se predstaviti kao „rodoslov“, „porodična istorija“ ili „porodično stablo“. U užem smislu, „genealogija“ ili „porodično stablo“ prati potomke jedne osobe, dok „porodična istorija“ prati pretke jedne osobe,[4][5][6] mada se termini često koriste naizmenično.[7] Porodična istorija može uključivati dodatne biografske podatke, porodične tradicije i slično.[2]
Potraga za porodičnom istorijom i poreklom ima tendenciju da se oblikuje iz nekoliko motiva, uključujući želju da se za datu porodicu izdvoji mesto u široj istorijskoj slici, osećaj odgovornosti za očuvanje prošlosti za buduće generacije i zarad samozadovoljstva preciznog pripovedanje.[8] Genealoška istraživanja se takođe izvode u naučne ili forenzičke svrhe.
Pregled[uredi | uredi izvor]
Aterski genealozi tipično slede svoje poreklo i poreklo svojih supružnika. Profesionalni rodoslovci isto tako mogu sprovoditi istraživanja za druge, objavljivati knjige o genealoškim metodama, podučavati ili stvarati sopstvene baze podataka. Oni mogu raditi za kompanije koje pružaju softver ili proizvode materijale za upotrebu drugih profesionalaca i amatera. Svi oni pokušavaju da razumeju ne samo gde i kada su ljudi živeli već i njihov način života, biografije i motivacije. Ovo često zahteva - ili vodi do - poznavanja zastarelih zakona, starih političkih granica, migracijskih trendova i istorijskih društveno-ekonomskih ili verskih uslova.
Genealozi se ponekad specijalizuju za određenu grupu, na primer, škotski klan; određeno prezime, na primer u jednoimenskoj studiji; malu zajednicu, na primer, jedno selo ili župa, na primer u studiji na jednom mestu; ili na određenu, često poznatu osobu. Krvne loze Sejlema su primer specijalizovane grupe za porodičnu istoriju, koja obuhvata članove za koje se može dokazati da vode poreklo od učesnika suđenja vešticama u Sejlemu.
Genealozi i porodični istoričari često se pridružuju društvima porodične istorije, gde početnici mogu učiti od iskusnijih istraživača. Takva društva uglavnom služe određenom geografskom području. Njihovi članovi mogu takođe indeksirati zapise kako bi im bili pristupačniji ili se baviti zagovaranjem i drugim naporima radi očuvanja javnih evidencija i groblja. Neke škole angažuju učenike na takvim projektima kao sredstvo za jačanje lekcija o imigraciji i istoriji.[9] Druge beneficije uključuju porodične istorije bolesti za porodice sa ozbiljnim medicinskim stanjima koja su nasledna.
Izrazi „genealogija” i „porodična istorija” često se koriste sinonimno, mada neki entiteti nude izvesne razlike u definicijama. Društvo rodoslovaca, iako takođe koristi izraze sinonimno, opisuje genealogiju kao „uspostavljanje pedigrea ekstrahovanjem dokaza iz valjanih izvora o tome kako je jedna generacija povezana sa sledećom“ i porodične istorije kao „biografske studije genealoški dokazane porodice i zajednice i zemlje u kojoj su živeli“.[2]
Motivacija[uredi | uredi izvor]
Pojedinci sprovode rodoslovna istraživanja iz više razloga.
Lični ili medicinski interes[uredi | uredi izvor]
Fizička lica istražuju genealogiju iz znatiželje o svom nasleđu. Ova znatiželja može biti posebno jaka među onima čija je porodična istorija izgubljena ili nepoznata zbog, na primer, usvajanja ili odvajanja od porodice razvodom, smrću ili drugim situacijama.[10] Osim što jednostavno žele da saznaju više o tome ko su i odakle potiču, pojedinci mogu istražiti svoju genealogiju kako bi saznali o mogućim naslednim bolestima u svojoj porodičnoj istoriji.[11]
U medijima raste interesovanje za porodičnu istoriju kao rezultat oglašavanja i televizijskih emisija koje sponzorišu velike genealoške kompanije, poput Ancestry.com. Ovo, zajedno sa lakšim pristupom onlajn zapisima i pristupačnošću DNK testova, podstaklo je radoznalost i omogućilo onima koji su znatiželjni da lako počnu da istražuju svoje poreklo.[12][13]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „genealogy”. www.etymonline.com. Online Etymological Dictionary. Arhivirano iz originala 1. 5. 2019. g. Pristupljeno 19. 3. 2016. „from Greek genealogia "the making of a pedigree," from genea "generation, descent" ... + -logia (see -logy)... Meaning "study of family trees" is from 1768.”
- ^ a b v „Genealogy or Family History? What's the Difference?”. Society of Genealogists. Arhivirano iz originala 5. 7. 2013. g. Pristupljeno 10. 8. 2013.
- ^ „Généalogie de la famille de Landas”. lib.ugent.be. Pristupljeno 2020-08-27.
- ^ „Family tree”. Merriam-Webster Dictionary. Pristupljeno 2021-02-26.
- ^ „Genealogy”. Merriam-Webster Dictionary. Pristupljeno 2019-06-25.
- ^ „Family history”. Merriam-Webster Dictionary. Pristupljeno 2019-06-25.
- ^ „Interested in Family History? Are Genealogy and Family History different?”. National Genealogical Society. Arhivirano iz originala 22. 6. 2019. g. Pristupljeno 12. 7. 2019.
- ^ Ronald Bishop, "In the Grand Scheme of Things: An Exploration of the Meaning of Genealogical Research," Journal of Popular Culture 2008 41(3): 393–412.
- ^ „Teacher's guide for PBS Ancestors series”. BYU. Arhivirano iz originala 2006-10-06. g. Pristupljeno 2006-09-05.
- ^ Bowen, Alison (19. 4. 2019). „Genealogy sites are helping unite birth parents and adoptees — but not everyone wants to be found”. SCNow Morning News. Arhivirano iz originala 12. 7. 2019. g. Pristupljeno 12. 7. 2019.
- ^ Tappp, Fiona (18. 1. 2019). „What It's Like to Fill in the Gaps in Your Health History When You're Adopted”. Self Magazine. Arhivirano iz originala 12. 7. 2019. g. Pristupljeno 12. 7. 2019.
- ^ Pearl, Diana (30. 10. 2018). „How Ancestry Became a Best-Selling Amazon Product by Highlighting User's Emotional Stories”. Adweek. Arhivirano iz originala 12. 7. 2019. g. Pristupljeno 12. 7. 2019.
- ^ Sokolove, Sofia (30. 6. 2018). „How Did DNA Kits Become so Popular—and What's Next?”. The Alcalde. Ex-Students Association of The University of Texas. Arhivirano iz originala 22. 7. 2019. g. Pristupljeno 12. 7. 2019.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Christian, Peter (2012). The Genealogist's Internet (5th izd.). London, England: Bloomsbury. ISBN 978-1-4081-5957-6.
- Hopwood, Nick, Rebecca Flemming, Lauren Kassell, eds. Reproduction: Antiquity to the Present Day (Cambridge UP, 2018). Illustrations. xxxv + 730 pp. excerpt also online review 44 scholarly essays by historians.
- McClure, Rhonda (2002). The Complete Idiot's Guide to Online Genealogy (2nd izd.). Indianapolis: Alpha. ISBN 0-02-864267-8.
- Merriman, Brenda Dougall (2010). Genealogical Standards of Evidence: A Guide for Family Historians (2nd izd.). Toronto: Ontario Genealogical Society. ISBN 978-1-55488-451-3.
- Morgan, George G. (2009). How to Do Everything: Genealogy
. New York: McGraw-Hill. - Simpson, Jack (2008). Basics of Genealogy Reference: A Librarian's Guide. Westport, CT: Libraries Unlimited. ISBN 978-1-59158-514-5.
- Durie, Bruce (2009). Scottish Genealogy. Stroud, England: History Press.
- Grenham, John (2006). Tracing Your Irish Ancestors (3rd izd.). Baltimore: Genealogical Publishing Co.
- Herber, Mark D. (2004). Ancestral Trails: The Complete Guide to British Genealogy and Family History (2nd izd.). Baltimore, MD: Genealogical Publishing Co.
- Hey, David (2008). The Oxford Companion to Family and Local History (2nd izd.). Oxford: Oxford University Press.
- Kriesberg, Adam. "The future of access to public records? Public–private partnerships in US state and territorial archives." Archival Science 17.1 (2017): 5-25.
- Ryan, James G. (1997). Irish Records: Sources for Family and Local History. Salt Lake City, UT: Ancestry.
- Zmajić, Bartol (1971). Heraldika, sfragistika, genealogija. Zagreb: Školska knjiga.
- Zmajić, Bartol (1996). Heraldika, sfragistika, genealogija, veksilologija: Rječnik heraldičkog nazivlja. Zagreb: Golden marketing.
China
- Adams, Suzanne Russo (2008). Finding Your Italian Ancestors: A Beginner's Guide. Provo, UT: Ancestry.
- Chorzempa, Rosemary A. (1993). Polish roots = Korzenie polskie. Baltimore, MD: Genealogical Publishing Co.
- Malka, Jeffrey S. (2009). Sephardic Genealogy: Discovering Your Sephardic Ancestors and Their World (2nd izd.). Bergenfield, NJ: Avotaynu.
- Riemer, Shirley J.; Minert, Roger P. (2010). The German Research Companion (3rd izd.). Sacramento, CA: Lorelei Press.
- Volkmar Weiss: German Genealogy in Its Social and Political Context. KDP, 2020, ISBN 979-8667675457
- Eales, Anne Bruner; Kvasnicka, Robert M., ur. (2000). Guide to Genealogical Research in the National Archives of the United States. Washington, DC: National Archives.
- Greenwood, Val. D. (2000). The Researcher's Guide to American Genealogy (3rd izd.). Baltimore: Genealogical Publishing Co.
- Kennedy, Patricia; Roy, Janine (1984). Tracing Your Ancestors in Canada (8th, rev. izd.). Ottawa: Public Archives Canada. ISBN 0-662-13339-0.
- Rose, Christine (2004). Courthouse Research for Family Historians: Your Guide to Genealogical Treasures. San Jose, CA: CR Publications. ISBN 0-929626-16-8.
- Smith, Marian L. (n.d). „American Names: Declaring Independence”. Immigration Daily. American Immigration LLC.
- Szucs, Loretto Dennis; Luebking, Sandra Hargreaves (2006). The Source: A Guidebook of American Genealogy (3rd, rev. izd.). Provo, UT: Ancestry.
- Taylor, Robert M.; Crandall, Ralph S. (1986). Generations and Change: Genealogical Perspectives in Social History. Mercer University Press.
- Weil, François (2013). Family Trees: A History of Genealogy in America. Cambridge, MA: Harvard University Press.
- Willard, Jim; Willard, Terry; Wilson, Jane (1997). Ancestors: A Beginners Guide to Family History and Genealogy. Boston: Houghton Mifflin.
