Grigorije Lazić
| Grigorije Lazić | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 7. decembar 1796. |
| Mesto rođenja | Čerević,  Habzburška monarhija |
| Datum smrti | 27. decembar 1842. (46 god.) |
| Mesto smrti | Sremski Karlovci, Austrijsko carstvo |
| Potpis |  |
Grigorije Lazić (Čerević kod Beočina, 7. decembar 1796 — Sremski Karlovci, 27. decembar 1842) bio je srpski profesor, prirodnjak i filolog.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Obrazovanje[uredi | uredi izvor]
Potiče iz siromašne seljačke porodice. Osnovnu školu pohađao je u Čereviću i Sremskim Karlovcima, a nemački jezik u Futogu. Kao pitomac Blagodejanija završio je gimnaziju (1809—1815), a potom bogosloviju u Karlovcima. Zatim studira filozofiju[1] (1817-1819) u Jegri (Egeru), zahvaljujući finansijskoj pomoći porodice Rogulić iz Iriga.[2]
Profesor gimnazije[uredi | uredi izvor]
Po povratku u Karlovce postao je učitelj u osnovnoj školi (1819—1820), a zatim je postavljen za profesora u gimnaziji (1821—1842). Predavao je prirodne nauke, botaniku, fiziku, matematiku i humaniora, bio je profesor Branku Radičeviću i Teodoru Pavloviću. Za nadzornika osnovnih škola u Karlovcima imenovan je 1825. godine.[2]
Prirodnjak[uredi | uredi izvor]
Sastavio je prvu srpsku botaničku terminologiju, a kao uvaženi botaničar-sistematičar izabran je za člana Kraljevskog botaničkog društva u Regenzburgu. Vodio je prepisku sa Andrejem Volnijem, ranijim profesorom i direktorom Karlovačke gimnazije, takođe botaničarem. Napisao je i prvi udžbenik iz fizike na srpskom jeziku - Kratko rukovodstvo k fiziki (1822).[1]
Književni rad[uredi | uredi izvor]
Bavio se i prevođenjem sa latinskog, sastavljanjem rečnika, pisanjem pesama i beseda. Dve knjige mu je posthumno štampalo Društvo srpske slovesnosti. U rukopisu su mu ostale autobiografske beleške na nemačkom, kao i više nadgrobnih beseda. Svoju biblioteku zaveštao je Biblioteci Karlovačke gimnazije.
Bio je blizak prijatelj Petra Jovanovića, beogradskog mitropolita.[2]
Njegov sin je Stevan Lazić, a unuk Gligorije Lazić.
Izbor iz bibliografije[uredi | uredi izvor]
- Kratko rukovodstvo k fiziki (Budim, 1822)
- Prosta naravna istorija (Budim, 1836)
- Rečnik srbsko-nemački-latinskij (Beograd, 1849)
Prevod[uredi | uredi izvor]
- Marko Tulije Ciceron, „O dužnostima” (Beograd, 1854)