Edvard VI Tjudor

Edvard VI Tjudor
Edvard VI Tjudor
Lični podaci
Datum rođenja	(1537-10-12)12. oktobar 1537.
Mesto rođenja	Palata Hempton Kort, Engleska
Datum smrti	6. jul 1553.(1553-07-06) (15 god.)
Mesto smrti	Palata Placenta, Engleska
Porodica
Roditelji	Henri VIII Džejn Simor
Dinastija	Tjudor
Kralj Engleske i Irske
Period	28. januar 1547 — 6. jul 1553.
Prethodnik	Henri VIII
Naslednik	Džejn Grej (osporena) Meri I

Edvard VI (engl. Edward VI; 12. oktobar 1537 — 6. jul 1553) je bio kralj Engleske i Irske od januara 1547. godine do svoje smrti, šest godina kanije. Krunisan je 20. februara iste godine, a tada mu je bilo samo devet godina. Edvard je kao sin Henrija VIII i Džejn Simor bio treći monarh dinastije Tjudor i prvi engleski monarh koji je bio kršten kao protestant. Za vreme njegove vladavine vladali su regenti jer Edvard nikad nije postao punoletan. Parlament je za regenta prvo odredio njegovog ujaka Edvarda Simora koji je vršio tu dužnost od 1547−1549. godine, a zatim Džona Dadlija koji je bio regent od 1550. godine pa sve do Edvardove smrti 1553. godine.

Za vreme Edvardove vladavine engleska se nalazila u ekonomskoj i socijalnoj krizi što je rezultovalo dizanju više pobuna 1549. godine. Rat u Škotskoj koji je u početku išao u korist Engleza, završio se povlačenjem engleskih trupa sa teritorije Škotske i iz malog grada na severu Francuske, Bulonja na Moru. Edvard je odigrao značajnu ulogu u stvaranju reforme i uzdizanja Anglikanske crkve. Njegov otac iako je raskinuo sve odnose sa katoličkom crkvom u Rimu nije napuštao pravila koja su u katoličkoj crkvi bila propisana. Edvard je zajedno sa Tomasom Kranmerom visokim crkvenim velikodostojnikom, uneo radikalne promene u Anglikansku crkvu kao što je ukidanje celibata, služenje liturgije na engleskom, a ne na latinskom, kao i novi tekst protestantske liturgije koji je Tomas sam napisao.

Edvard Simor, vojvoda od Samerseta je vladao Engleskom u ime svog nećaka kao lord protektor od 1547. do 1549.

U februaru 1553. godine Edvardovo zdravlje je počelo da popušta. Kada se uvidelo da će Edvard umreti, on i njegovi savetnici su odlučili da naprave plan koji bi, nakon njegove smrti onemogućio povratak katolicizma u Englesku. Plan se satojao od kraljeve odluke da svoju rođaku ledi Džejn Grej proglasi za svoju naslednicu, što je značilo da njegove polusestre Meri i Elizabeta nemaju pravo da postanu kraljice Engleske. Međutim, nakon Edvardove smrti njegova njegova naslednica Džejn Grej je vladala svega devet dana pošto ju je Edvardova polusestra Meri zbacila sa prestola. Meri je nakon što je stupila na presto odbacila crkvenu reformu koju je njen polubrat sproveo i proglasila katolicizam za državnu veru.

Porodično stablo

16. Oven Tjudor

8. Edmund Tjudor

17. Katarina od Valoa

4. Henri VII Tjudor

18. Džon Bofort, 1. vojvoda od Samerseta

9. Margaret Bofort

19. Margaret Bošan od Bletsa

2. Henri VIII Tjudor

20. Ričard Plantagenet, 3. vojvoda od Jorka

10. Edvard IV Jork

21. Sesili Nevil

5. Elizabeta od Jorka

22. Ričard Vudvil

11. Elizabeta Vudvil

23. Žakota Luksemburška

1. Edvard VI Tjudor

24. John Seymour

12. John Seymour

25. Elizabeth Coker

6. Sir John Seymour

26. George Darell

13. Elizabeth Darrell

27. Margaret Stourton

3. Džejn Simor

28. Philip Wentworth

14. Henry Wentworth

29. Mary Clifford

7. Margery Wentworth

30. John Say

15. Ann Say

31. Elizabeth Cheney

Literatura

• Encyclopedia Britannica. 
• Luka, Zrnić (1927). Istorija novoga veka. Beograd: Državna štamparija Kraljevine Srba Hrvata i Slovenaca.