Emilijan Čarnić
Emilijan Čarnić | |
|---|---|
| Datum rođenja | 1914. |
| Mesto rođenja | Čakovo, Austrougarska |
| Datum smrti | 1995. |
| Mesto smrti | Beograd,  SR Jugoslavija |
Emilijan Čarnić (Čakovo, 1914, Čakovo - 1995, Beograd) je bio srpski bogoslov, klasični filolog i profesor Novog zaveta na Bogoslovskom fakultetu u Beogradu. Bio je učenik Dimitrija Stefanovića. Teologiju je doktorirao u Atini. Bio je plodan prevodilac i egzegeta. Njegovo kapitalno delo je prevod Novog zaveta.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rodio se 28. novembra 1914. godine u Čakovu (Rumunija). Otac mu se zvao Mihailo, a majka Anka, rođ. Ilijević. Po završetku Prvog svetskog rata, njegovi roditelji napuštaju Čakovo jer je selo ostalo u Rumuniji, i doseljavaju se u Crepaju (Banat), rodno mesto njegove majke. Tu je Emilijan završio osnovnu školu, a gimnaziju u Pančevu 1932. godine. U julu 1936. godine je diplomirao na Bogoslovskom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Iste godine upisuje studije klasične filologije na istom univerzitetu, i završava ih 1942. godine.
U međuvremenu je od septembra 1936. do marta 1937. odslužio vojni rok, a od jeseni 1937. godine počeo je da radi kao veroučitelj u VIII muškoj gimnaziji u Beogradu. Od 1939. do jeseni 1941. godine radio je kao veroučitelj u gimnaziji u Pančevu. Tada je premešten u V mušku gimnaziju u Beogradu, a ubrzo u II mušku gimnaziju u Beogradu. U njoj je ostao da radi sve do 1949. godine, iako je nakon Drugog svetskog rata otpušten iz državne službe.
Prevod Novoga zaveta[uredi | uredi izvor]
Branko Bjelajac u knjizi „Sveto pismo u Srba“ o Čarnićevom prevodu Novog zaveta piše:
Dr Emilijan Čarnić sam se odlučio da prevede Novi zavet. Sledom kojim su nastala, prvo su objavljivana Evanđelja: 1963. godine - po Marku, po Jovanu 1964. g., po Mateju 1965. g., po Luki 1968. g., a 1969. godine objavljena su Dela apostolska. Ova izdanja Čarnić je izdao u privatnoj režiji, o svom trošku, a svaka knjižica sadržavala je i kratak uvodni tekst o samom evanđelju. Godine 1972. Biblijsko društvo je u Ljubljani štampalo Evanđelje po Jovanu, u (probnom) tiražu od dvadeset hiljada primeraka, što je uobičajen postupak pred izdavanje celog prevoda. Godine 1973. Biblijsko društvo Beograd je objavilo čitav Novi zavet sa predgovorom prevodioca, kraćim uvodima u novozavetne knjige i manjim Rečnikom najvažnijih pojmova, naziva i imena sa nekoliko mapa, u početnom tiražu od trideset hiljada primeraka. Kao osnov za prevod korišćeno je osmo kritičko izdanje grčkog novozavetnog teksta Aleksandra Merka, objavljeno u Rimu 1957. godine. Za uvodne podatke o novozavetnim knjigama i za rečnik pojmova, Čarnić je koristio najsavremenije grčke, latinske, nemačke i engleske priručnike i komentare.
Prilikom prevođenja trudio sam se da originalni tekst oživim na srpskom jeziku tražeći tačan izraz i dodajući po neku reč, koja se sigurno podrazumeva - radi što potpunijeg i jasnijeg smisla - u nadi da će prevod korisno poslužiti svakom čitaocu ove najčitanije knjige.
— Predgovor Novom zavetu
Dela[uredi | uredi izvor]
Čarnić je objavio sledeće radove i prevode[2]:
- Učenje PJ o Starom zavetu. Glasnik Srpske pravoslavne crkve, XXXVII 1-2, 8-14 (1955)
- Hipoteza o Apolosu kao piscu PJ. Bogoslovlje, XVI 2, 68-82 (1957)
- Hipoteza o Varnavi kao piscu PJ. Bogoslovlje, XVI I, 80-86 (1957)
- Pitanje aleksandrinizma Poslanice Jevrejima. Bogoslovlje, XVII 1, 27-39 (1958)
- Pitanje filonizma Poslanice Jevrejima. Bogoslovlje, XVII 2, 9-26 (1958)
- Hipoteza o Luki kao piscu PJ. Bogoslovlje, XVIII 1-2, 40-45 (1959)
- PJ kao literarni problem. Bogoslovlje, XIX 1-2. 31-46 (1960)
- Pitanje adresata PJ. Bogoslovlje, I deo XX 1-2, 33-51; II deo XXI 1-2, 57-78 (1961—1962)
- Naše doba. u: Erminevtika, Beograd (1971)
- Arhijerej po redu Melhisedekovu I. Bogoslovlje, XXXII 1-2, 17-42 (1973)
- Tradicionalni i netradicionalni faktori u prevođenju Svetog pisma. Bogoslovlje, XXXI 1-2, 31-41:37 (1972)
- Novi Zavjet - prevod Vuka Stef. Karadžića. Pravoslavna misao, XVIII 22, 173-175 (1975)
- Moleban za bolesnika. Beograd (1976)
- Obred malog i velikog bogojavljenskog osvećenja vode. Šibenik (1976)
- Sveta tajna krštenja i miropomazanja. Beograd (1978)
- Služba za umrle (parastos), dečje opelo, opelo umrlih na Uskrs ili u toku Svetle nedelje. Kragujevac (1978)
- Hrišćansko opelo. Šibenik (1978)
- Sveta tajna braka. Šibenik (1979)
- Psaltir. Kragujevac (1979)
- Sveta tajna pokajanja i pričešća - molitve za bolesnika, kod svake bolesti, ženi kod pobaci, za onog koji pati od zlih duhova. Beograd (1979)
- Sveta tajna jeleosvećenja. Šibenik (1981)
- Apostol - sa antifonima uz Gospodnje praznike. Vršac (1981)
- Jevanđelje po Mateju. Beograd, 1 deo i 2 deo (1979—1981)
- Krštenje. Kragujevac (1982)
- Jevanđelje po Marku. Beograd (1983)
- Jevanđelje po Luki. Beograd (1983)
- Jevanđelje po Jovanu. Kragujevac (1986)
- Časoslov. Kragujevac (1986)
- Srpski prevodi Novog zaveta. u: Uvod u Sveto pismo Novog zaveta - opšti deo, Kragujevac, 149-153 (1994)
