Zgrada Gaje Adamovića
| Zgrada Gaje Adamovića | |
|---|---|
 Zgrada Gaje Adamovića | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Zrenjanin |
| Opština | Zrenjanin |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | prva polovina 19. veka |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin |
| www | |
Zgrada Gaje Adamovića podignuta je u prvoj polovini 19. veka u glavnoj ulici Zrenjanina, ulici kralja Aleksandra I Karađorđevića, u okviru Starog gradskog jezgra, kao Prostorno kulturno-istorijske celine od velikog značaja.
Kuću je podigao Gaja Adamović, trgovac, zadužbinar i dobrotvor srpskog naroda. Kao imućan i ugledan građanin, bio je član Matice srpske i član gradskog Senata. Nakon velike bune iz 1848. godine svoju kuću u glavnoj ulici poklonio Srpskoj pravoslavnoj crkvenoj opštini sa namerom da u njoj bude Srpska devojačka osnovna škola, koja je počela sa radom 1855. godine.
Kuća je građanska jednospratna stambena zgrada sa lokalima u prizemlju i stanovima na spratu, predstavnik je klasicističke arhitekture koja se ogleda u jednostavnosti kompozicije i ravnomernom ritnu otvora, svedene upotrebe dekorativnih elemenata. Jedini preostali kibicfenster u gradu nalazi se na jednom prozoru ove kuće. Na spratu je centralno postavljen rizalit naglašen pilastrima sa kapitelima. Prozori su između lizena, uokvireni ravnim šembranama.
U periodu između dva Svetska rata prizemlje je preoblikovano otvaranjem velikih izloga. Na blago naznačenom centralnom rizalitu nalazio se prostrani ajnfort prolaz sa trokrilnom kapijom čiji je veći deo pretvoren u prostor lokala, a manji u pešački prolaz.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Zgrada Gaje Adamovića”. Zavod za zaštitu spomenika kulture Zrenjanin. Pristupljeno 30. 3. 2020.
