Indoevropske seobe
* Madžentna oblast odgovora pretpostavljenom urheimatu (Samarska kultura, Kultura Srednji Stog) i kasnija Jamna kultura.
* Crvena oblast odgovara oblasti koja je mogla biti naselja indoevropskim govornim stanovništvom do oko 2500. p. n. e.
* Narandžasta oblast je oblast do 1000. p. n. e.[1]
Indoevropske seobe bile su seobe kroz koje su prošli govornici indoevropskih jezika širom Evroazije.
Savremena saznanja o tim seobama zasnovana su na podacima iz lingvistike, arheologije, antropologije i genetike. Lingvistika opisuje sličnosti između različitih jezika i lingvističke zakone u promjena tih jezika. Arheološki podaci, opisuju širenje indoevropskih jezika i kulture u nekoliko faza iz praindoevropske evroazijske domovine u Pontsko-kaspijskoj stepi u zapadnu Evropu, srednju i južnu Aziju,[2][3] seobama i jezičkom smjenom kroz elitno regrutovanje opisano u antropološkim istraživanjima.[2] Nedavna genetska istraživanja daju veći doprinos razumjevanju istorijskih veza između različitih istorijskih kultura.
Indoevropski jezici i kulture su se raširili u raličitim fazama. Rane seobe oko 4200—3000. godine p. n. e. donjele su arhaični praindoevropski u donji tok Dunava,[4] Anadoliju[5][6][web 1] i područje Altaja.[7] Prakeltski i praitalski vjerovatno su se proširili u Evropu nakon nove seobe u Podunavlje,[8][9] dok se pragermanski i prabaltoslovenski razvio istočno od Karpatskih planina, u današnjoj Ukrajini,[10] krećući se na sjever sa Kulturom linearne keramike u srednju Evropu (3. milenijum p. n. e). Indoiranski jezik i kultura pojavio se u Sintaštskoj kulturi (oko 2100—1800. p. n. e), na istočnoj granici Jamne kulture i Kulture linearne keramike, razvila se Andronovska kultura (oko 1800—800. p. n. e).[11][12][web 2][13][web 3][web 4] Indoarijski su se pomjerili u Baktrijsko-margijski arheološki kompleks (ok 2300—1700 p. n. e) i proširili u Levant (Mitani), sjevernu Indiju (Vedski period, oko 1500. p. n. e) i Kinu (Vusun).[3] Iranski jezici širili su se stepama sa Skitima i u Iran sa Međanima, Partima i Persijancima od oko 800. p. n. e.[3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Beckwith 2009, str. 30.
- ^ a b Anthony 2007.
- ^ a b v Beckwith 2009.
- ^ Anthony 2007, str. 133.
- ^ Anthony 2007, str. 262.
- ^ Parpola 2015, str. 37-38.
- ^ Mallory & Adams 1997, str. 4.
- ^ Mallory 1999, str. 108-109.
- ^ Anthony 2007, str. 345, 361-367.
- ^ Anthony 2007, str. 368, 380.
- ^ Mallory 1999, str. 108; 244-250.
- ^ Anthony 2007, str. 360.
- ^ Haak 2015.
Veb[uredi | uredi izvor]
- ^ „Anatolian languages”. Encyclopædia Britannica Online. Pristupljeno 3. 5. 2017.
- ^ Baldia, Maximilian O. (2006). „The Corded Ware/Single Grave Culture”. Arhivirano iz originala 31. 1. 2002. g.
- ^ „A massive migration from the steppe brought Indo-European languages to Europe”. Max Planck Gesellschaft.
- ^ Callaway, Ewen (12. 3. 2015). „European languages linked to migration from the east. Large ancient-DNA study uncovers population that moved westwards 4,500 years ago”. Nature.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Beckwith, Christopher I. (2009). Empires of the Silk Road: A History of Central Eurasia from the Bronze Age to the Present. Princeton University Press. ISBN 978-1-4008-2994-1. Pristupljeno 30. 12. 2014.
- Anthony, David W. (2007). The Horse The Wheel And Language. How Bronze-Age Riders From the Eurasian Steppes Shaped The Modern World. Princeton University Press.
- Parpola, Asko (2015), The Roots of Hinduism. The Early Aryans and the Indus Civilization, Oxford University Press
- Mallory, J.P.; Adams, D.Q. (1997). Encyclopedia of Indo-European Culture. Taylor & Francis.
- Mallory, J.P. (1999). In Search of the Indo-Europeans: Language, Archaeology, and Myth (reprint izd.). London: Thames & Hudson. ISBN 978-0-500-27616-7.
- Lazaridis, Iosif; Haak, Wolfgang; Patterson, Nick; Anthony, David; Reich, David (2015), „Supplementary Information 11. Relevance of ancient DNA to the problem of Indo-European language dispersals”, Massive migration from the steppe is a source for Indo-European languages in Europe