Maskerata

Za drugu upotrebu, pogledajte stranicu Maskerata (TV film).

Maskerata je pokladna pesma, odnosno pesma koja se peva u vreme karenavala; izvodi je na ulici ili u građanskoj kući mladić ili grupa mladića, obično pripadnici jednog ceha. Po pravilu su maskirani u odeću karakterističnu za zanat koji obavljaju, ili pak kao predstavnici neke profesije, pa i neke fiktivne kategorije (lekari, fratri, najamnički vojnici, strani trgovci, robinje, obućari, vrtari, krojači, pastiri, muzičari, stranci i sl.). Kompozicija tih pesama obično se sastoji od kratkog uvoda u kojem se pevač / pevači predstavljaju, iza kojeg može da usledi pohvala grada, zatim maske nude svoje usluge, a u opisu svog zanata vrlo često kroz sasvim providnu alegoriju pozivaju na telesnu ljubav.

Vrste maskerata

Salonska maskerata

Izvodi se u građanskoj kući, pred odabranim društvom i po pravilu je pristojnijeg sadržaja i tona od drugih vrsta maskerata.

Ulična maskerata

Izvodi se na ulici, često pod prozorom ili balkonom neke kuće iz koje izvođače posmatraju ukućani i njihovi gosti. Obično je vrlo slobodnog sadržaja, često sa lascivnim, pa i vulgarnim asocijacijama.

Cingareska

Cingareska je podvrsta maskerate u kojoj je mladić maskiran u kostim Romkinje proriče sudbinu okupljenim ženama (ređe muškarcima). Razvila se iz jedne scene sijenske farse Bastijana di Frančeska Linajola, čiji je glavni junak seljak, a jedan od sporednih Romkinja — gatara, koja je toliko privukla publiku da su likovi dame i seljaka kojima gata ispušteni i tako je nastala prva sijenska cingareska u formi maskerate.

Izvori

• Milivoj A. Petković, Dubrovačke maskerate, SANU, Posebna izdanja, knj. CLXVI, Odeljenje literature i jezika, knj. 1, Beograd, 1950, pp. 10—]19.
• Dragoljub Pavlović, Humanizam i renesansa. U: Isti, Starija jugoslovenska književnost, Beograd, 1971, pp. 118.