Milan Milićević (kamenorezac)
| Milan Milićević | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1884. |
| Mesto rođenja | Lis, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 1916. (31/32 god.) |
| Mesto smrti | Hamel, Austrougarska |
| Umetnički rad | |
| Polje | Klesarstvo |
| Pravac | Kamenorezaštvo zapadne Srbije |
Milan Milićević (1884-1916) iz sela Lis bio je dragačevski kamenorez, aktivan početkom 20. veka. Spomenike je izrađivao širom donjeg Dragačeva i selima u okolini Čačka, pojedine zajedno sa zemljakom Dragutinom Kiridžićem.[1]
Kratko je živeo. Učestvovao u Balkanskim i Prvom svetskom ratu.[2] Zarobljen je 1915, a preminuo u austrougarskom logoru 1916. godine, o čemu svedoči krajputaš u Lisu:
- Ej putniče stani ovde!
- dužnos[t] zove
- te pročitaj reči ove,
- ime moje dosta je poznato,
- dični Srbin
- MILAN MILIĆEVIĆ
- kamenorezac
- i odbornik ovog, s[ela] Lisa.
- A bivši vojnik 4 čete I bata[ljona]
- 10 puka I poziva
- koi je učestvovao u ratu,
- Turskom, Bugarskom 1912-1913. g.
- i Austrijskom,
- u 1915. g. zarobljen je.
- U 32. god[ini] svoje starosti,
- umro je u Hamelu,
- 10. januara 1916. god.
- i recite
- Bog da mu dušu prosti.
- Ovaj tužni spomen podigoše mu
- stara majka Rista, supruga Milojka
- i sinovac Desimir.[1]
Delo[uredi | uredi izvor]
Spomenike je izrađivao od mekog puhovskog peščara u koji je majstorski urezivao likove pokojnika, pravilna slova, krstove, kandila, čirake sa svećama, simbolične predstave golubova koji zoblju grožđe i raznovrsne upotrebne predmete koji bliže određuju pol, uzrast i zanimanje umrlog.[3]
Epitafi[uredi | uredi izvor]
Epitafi sadrže osnovne biografske podatke. Često su poetski uzvišeni.[1]
Spomenik devojci Krstini Đorđević (†1905) (Guča – Grotnica)
- Ovaj Svetu moj žalosni cvetu,
- rano cvetag, pa rano uvenug :
- kao ruža od jarkoga sunca
- Ovde počiva raba Božija
- KRSTINA
- devojka
- kćer Milije P. Đorđevića
- iz Guče
- koja časno poživi 19 g.
- Umrla je 8. decembra: 1905 g.
- Ovaj spomen spodigoše joj
- otac Milija, majka Milenija
- braća Vidosav i Milosav i ostali
- Pisa Milan Đ. Milićević
- iz Lisa[4]
Spomenik pinteru Dmitru Obradoviću (†1912) (Rtari – Rajkovača)
- U ovom mračnom grobu
- A večnom domu
- tiho počiva tjelo
- DMITRA Obradovića
- poštovanog građanina
- i domaćina iz ovoga sela Rtara
- koji je poživijo 82 godine
- A prestavi se u večnost
- 10 marta 1912. g.
- Poštovani otac
- neka tije alal ovaj dar
- koji ti prilažem
- neka ti je laka zemlja
- koju ti prah kostiju pokriva.
- Bog da ti dušu oprosti.
- Spomen podiže sin Sreten
- Napisaše Milan Milićević
- i Dragutin Kiridžić
- obadva iz Lise[5]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Marinković, Radovan M.; Marinković, Zoran (2010). Pisci iz Dragačeva : [leksikon]. Guča: Biblioteka Opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-01-4.
- ^ Marinković, Radovan M.; Nikolić, Dragan (2019). Letopis Puhova i Lisa : [monografija]. Guča: Guča : Biblioteka opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-44-1.
- ^ Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: „Litopapir”.
- ^ Stojić, Nikola Nika (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2. dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
- ^ Nedović, Radisav (1995). Kameni letopis Rtara : groblja, nadgrobnici, krajputaši i spomen-obeležja. Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Marinković, Radovan M (1985). Dragačevski zanati i zanimanja. Čačak: Litopapir.
- Dudić, Nikola (1995). Stara groblja i nadgrobni belezi u Srbiji. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture; Prosveta. ISBN 978-86-80879-07-9.
- Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: „Litopapir”.
- Marinković, Radovan M.; Marinković, Zoran (2010). Pisci iz Dragačeva : [leksikon]. Guča: Biblioteka Opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-01-4.
- Stojić, Nikola Nika (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2. dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
- Nikolić, Radojko (2018). Kamena knjiga predaka : o natpisima sa nadgrobnih spomenika zapadne Srbije (2, dopunjeno izd.). Čačak: Narodni muzej. ISBN 978-86-84067-63-2.
- Marinković, Radovan M.; Nikolić, Dragan (2019). Letopis Puhova i Lisa : [monografija]. Guča: Guča : Biblioteka opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-44-1.