Pešita
.jpg)
Pešita (sir. ܡܦܩܬܐ ܦܫܝܛܬܐ) je prevod Biblije na sirijskom jeziku.
Knjige Starog zaveta u Pešiti su raspoređeni na neobičan način: Petoknjižje, Knjiga o Jovu, Knjiga Isusa Navina ...[1] Tekst Novog zaveta odražava vizantijski stil, sa brojnim izuzecima. Broj knjiga u Novom zavetu, bio je 22 (osim Otkrivenja i poslanica: 2 Petrova, 2 Jovanova, 3 Jovanova, Judina) [2]
Termin "Pešita» potiče iz sirijskog jezika, što može da znači ili "jednostavnija verziju" ili "zajednička verzija". .[3]
Po prvi put naziv "Pešita" u odnosu na standard (konvencionalni) sirijske Biblije pojavio su u IX veku.[4]
Treba razlikovati ovu verziju Biblije stvorena u periodu 615.-617. godine i prevod sa grčkog na sirijski (Stari zavet) i Novi zavet prevod iz VII veka .[5]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Knjige Starog zaveta su prevedene na sirijski u poslednjem kvartalu II veka. [6] Novozavetne knjige su prevedene u drugoj polovini V veka.
Pešita starozavetne knjige se smatraju najranijim primerom Siro-aramejske književnosti. Pojavio se verovatno krajem II veka. Za razliku od većine ranih crkvenih zajednica, na njegov prevod Starog zaveta u Septuaginti Siro-aramejska crkva je koristila direktan prevod od hebrejskog. Hebrejski tekst koji je služio kao osnova za prevod.
Stil i nivo prevoda starozavetnih knjiga u Pešiti je sasvim različita u različitim delovima Svetog pisma. Neki delovi su moguće preveli sirijski Jevreji pre pojave hrišćanske crkve, dok drugi mogu biti delo prvih krštenih Jevreja.
Sirijski pisac Tatijan (oko 120-173.) napisao je oko 170. godine delo poznato kao Dijatesaron. Naziv tog dela potiče od grčke reči koja znači „kroz četiri jevanđelja“, budući da se zasnivalo na četiri kanonska jevanđelja. Kasnije je Jefrem Sirin (oko 310.-373.) napisao komentar na Dijatesaron, te je tako potvrdio da se on naveliko koristio među sirijskim hrišćanima.
Petoknjižje sirijske Pešite iz 464. godine je jedan od najstarijih sačuvanih biblijskih rukopisa
Jedan rukopis Pešite potiče iz 459/460. godine, što ga čini najstarijim biblijskim rukopisom sa utvrđenim datumom. Godine 508., urađena je revizija Pešite i u nju su uključene pet knjiga koje su nedostajale. Taj prevod je dobio ime po episkopu Filoksenu.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Syriac Bible, United Bible Societies 1979, p. IX. ISBN 978-0-564-03212-9.
- ^ Bruce M. Metzger, The Early Versions of the New Testament: Their Origin, Transmission, and Limitations, Clarendon Press, Oxford 1977, p. 48
- ^ Michael E. Stone. Compendia rerum Iudaicarum ad Novum Testamentum, v.2, p. 256.
- ^ Chris Brekelmans. Hebrew Bible, Old Testament: the history of its interpretation, p. 588.
- ^ Emanuel Tov. Textual criticism of the Hebrew Bible, p. 151, 152
- ^ F. C. Burkitt. The Syriac Forms of New Testament Proper Names.
| Državne | |
|---|---|
| Ostale | |
