Pirlitor
 |
Pirlitor je srednjovekovno utvrđenje u Crnoj Gori, čiji se ostaci nalaze na ivici Jezerskoj visoravni (Durmitor), na jednom uzvišenju visoko iznad rijeke Tare.
U istorijskim izvorima se Pirlitor ne pominje. Ležao je na srednjovjekovnom putu Nikšić – Pljevlja, koji je išao preko prostranog i visokog platoa Jezera na visini od oko 1450 m. Sa Pirlitora, gdje je bilo malo utvrđenje, svakako za čuvanje puta, strmo je silazio u duboki kanjon Tare, ispod sela Levera. Na Jezerima je 1399. godine bio dvor Sandalja Hranića, a i herceg Stjepan Vukčić Kosača je 1453. godine boravio na Jezerima, gdje su vođeni razgovori sa dubrovačkim poslanicima o miru. Nije isključeno da je dvor Sandaljev i mjesto boravka Hercegovog bio baš Pirlitor, koji je po svemu do sada poznatom bio jedino utvrđeno mjesto na Jezerima.
Neznatni ostaci grada leže na jednom uzvišenju, na ivici visoravni Jezera a visoko iznad rijeke Tare. Jedini dio zida koji se danas može vidjeti, vjerovatno dio jedne kule, nalazi se na najvišoj tački uzvišenja ispod koga je prema Tari izgleda bio suvi šanac.
Predanje vezuje Pirlitor za vojvodu Momčila, koji se spominje u epskoj narodnoj pjesmi Ženidba kralja Vukašina.
Napomena
[uredi | uredi izvor]- Napomena: Tekst ovog članka je delom, ili u potpunosti, preuzet sa ove stranice prezentacije Srednjevjekovni gradovi Crne Gore, uz odobrenje. Kao osnova za izradu prezentacije korišćena je knjiga Pavla Mijovića i Mirka Kovačevića „Gradovi i utvrđenja u Crnoj Gori“ (Beograd-Ulcinj 1975), čiji su pojedini delovi uključeni u nju, uz dozvolu autora.