Портрет непознате жене
 | |
| Umetnik | Ivan Kramskoj |
|---|---|
| Godina | 1883 |
| Tehnika | ulje na platnu |
| Dimenzije | 75,5 cm × 99 cm cm |
| Mesto | Tretjakovska galerija |
Portret nepoznate žene, poznate i kao Nepoznata žena,[1] Nepoznata dama ili Stranac[2] (rus. Neizvestnaia)[3] je slika ruskog umetnika Ivana Kramskoja nastala 1883. Model, čiji identitet nije poznat, je žena tihe snage i otvorenog pogleda.[4] Slika je jedno od najpoznatijih ruskih umetničkih dela, iako su brojni kritičari bili ogorčeni kada je slika prvi put izložena i osudili su ono što su doživeli kao prikaz ohole i nemoralne žene. Popularnost dela je rasla sa promenom javnog ukusa.[5]
Slika se nalazi u Tretjakovskoj galeriji u Moskvi, dok se ranija verzija, takođe iz 1883. godine, nalazi u Kunsthajle Kilja.[6]
Opis i prijem
[uredi | uredi izvor]Portret nepoznate žene kombinuje elemente žanrovske i portretne tradicije u umetnosti.[7]
Žena je obučena je u kaput od crnog krzna i somota, krznenu kapu, sa kožnim rukavicama. Ona sedi u otvorenoj kočiji na Aničkovom mostu u Sankt Peterburgu.[8]
Njen identitet nisu utvrdili istoričari umetnosti. Kramskoj je sliku naslovio Nepoznata i nije je pomenuo ni u bilo kojem pismu ili zapisu, što je dovelo do mnogih spekulacija i potonje zagonetne reputacije slike.[4]
Portret nepoznate žene izazvao je senzaciju kada je prvi put slika bila izložena, više zbog teme nego zbog estetike dela.[1] Brojni kritičari su pretpostavili da je žena bila prostitutka. Jedan kritičar je sliku opisao kao prikaz „kokete u kočiji“, dok je drugi pisao o „provokativno lepoj ženi, sva u somotu i krznu, koja vam baca podrugljivo senzualni pogled iz luksuzne kočije – nije li ovo jedan od izliva velikih gradova koji puštaju na ulice prezrene žene obučene u odeću kupljenu za cenu njihove ženske čednosti“.[1][5] Kramskoj je primetio: „Neki ljudi su rekli da se ne zna ko je ova žena. Da li je pristojna, ili se prodaje? Ali u njoj je čitava epoha“.[4]
Pavel Tretjakov je odbio da kupi sliku za svoju galeriju. Međutim, popularnost slike je brzo rasla, delimično jer je lepota greha postala popularna tema među sledećom generacijom ruskih umetnika.[5] Portret je opisan kao „neobično svetao, gusto obojen i opušten. Kramskoj je očigledno nastojao da zablista svojim izuzetnim slikarskim majstorstvom.“[5]
Slika je korišćena kao omot za neka izdanja Ane Karenjine Lava Tolstoja.[9] Godine 2008, kustos Gugenhajma Valeri Hilings primetila je da „Mnogi ljudi samo misle da je onabepti poput Ane Karenjine. Ona ima taj neki poseban osećaj, tu posebnu ruskost“.[10]
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v Wachtel, str. 58
- ^ "Ivan Kramskoi". russianartgallery.org. Retrieved on 17 March 2010.
- ^ Hutchings, Stephen C. & Vernitski, Anat. "Russian and Soviet film adaptations of literature, 1900–2001: screening the word". Routledge, 2004. 29. ISBN 0-415-30667-1
- ^ a b v Baumgaertner, Margaret Carter (Peggy). "Ivan Kramskoy Arhivirano 2009-12-24 na sajtu Wayback Machine". American Society of Portrait Artists. Retrieved on 17 March 2010.
- ^ a b v g An Unknown Lady Arhivirano 2011-07-16 na sajtu Wayback Machine. Tretyakov Gallery. Retrieved on 17 March 2010
- ^ "The collection of the Kunsthalle zu Kiel"
- ^ "Kramskoy, Ivan Nikolayevich Arhivirano 2011-07-16 na sajtu Wayback Machine". Tretyakov Gallery. Retrieved 27 March 2010.
- ^ The Anichkov Palace can be seen in the background.
- ^ Back Cover – Tolstoy, Leo; Translated by Rosemary Edmonds (1978). Anna Karenin
(1978 izd.). Penguin Classics. ISBN 0-14-044041-0.
- ^ Benjamin, Scott. "Rethinking Russian Art". CSB News, 8 January 2006. Retrieved on 17 March 2010.
