Sveti Nikita Remezijanski
| Sveti Nikita Remezijanski | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | oko 330. |
| Mesto rođenja | Rimsko carstvo |
| Datum smrti | oko 420. (89/90 god.) |
| Mesto smrti | Remesijana, Vizantijsko carstvo |
| Svetovni podaci | |
| Poštuje se u | u tradiocionalnim crkvama |
| Praznik | 24. jun po crkvenom, a 7. jul po gregorijanskom kalendaru |
Sveti Nikita je hrišćanski svetitelj iz Remesijane, čija se misionarska i spisateljska delatnost odvijala u periodu 330 — 420. godine, kada se pretpostavlja da je živeo.[1][2]
On je duže vreme predmet istraživanja istoričara rane crkve, književnosti i teologije, jer ličnost i karakter ovog velikog svetitelja, prosto izranja iz mnoštva antinikejskih shvatanja hrišćanstva kojima je bila preplavljena Gornja Mezija u tom periodu, kao jedina svetla tačka, i dodatno pruža mogućnost proučavanja njegovog porekla, koje u potpunosti nije rasvetljeno.[3]
Život i poreklo[uredi | uredi izvor]
Prvi od pravoslavnih pšoklonika koji pominje Sv. Nikitu bio je Filaret, arhiepiskop Černigovski, koji u svom delu „Svjatije Južnih Slavjan”, izdatom u Černigovu 1865. godine, jednu odrednicu posvećuje Sv. Nikiti Remezijanskom. Pored opisa života i dela Sv. Nikite, arhiepiskop Filaret iznosi i zanimljive tvrdnje u vezi sa narodima kojima je svetitelj propovedao (Besi, Geti ,Dačani). Nakon arhiepiskopa Filareta o Sv. Nikiti pišu i drugi ruski patrolozi (Sergije, Kosolapov, Germogen) kao i znatno kasnije,srpska enciklopedistika preko priloga R.Grujića (Narodna enciklopedija, 1925) i srpska patristika preko J.Popovića[4]
Kao episkop remesijanski, Sveti Nikita je bio drug svetog Pavlina Nolskog (5. februar).
Postoje teorije da je bio Tračan, i kao takav da je propovedao Jevanđelje među Tračanima u Rodopima. Kakvu je promenu učinio sveti Nikita među Tračanima, opisuje pesma, koju je sveti Pavlin spevao Nikiti: "Kakva promena! I kako srećna! Dotle neprohodne i krvave gore skrivaju sada razbojnike, obraćene u monahe, pitomce mira. Gde behu običaji zverova, tamo je sad lik angela. Pravednik se skriva u pećini, gde je ranije stanovao zlotvor".
Sedište svetog Nikite bio je grad Remesijana, današnja Bela Palanka. Pored svoje misionarske službe sveti Nikita je napisao i nekoliko knjiga, kao šest knjiga o veri, knjigu o paloj devojci (koja je mnoge pobudila na pokajanje). Sveti Nikita je preminuo oko 420. godine.
Srpska pravoslavna crkva slavi ga 24. juna po crkvenom, a 7. jula po gregorijanskom kalendaru.
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Života Jocić , Episkopija Remezijanska (366 – 614), Niketa iz Remezijane, Niš 1998.
- ^ Ž. Jocić - S. Krstić, Niketa iz Remezijane, zbornik tekstova o Sv. Nikiti, Prosveta, Niš,
- ^ Nebojša Ozimić, Poreklo Sv. Nikite Remezijanskog U: Ajvar bluz, Svetionik, 2018, Niš, 2018.
- ^ Života Jocić , Episkopija Remezijanska (366 – 614), Niketa iz Remezijane, Niš 1998. pp. 216.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Popović, Radomir V. (2013). „Ranohrišćanski Svetitelji na tlu istočnog Ilirika” (PDF). Bogoslovlje: Časopis Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u Beogradu. 72 (1): 80—92.
- Marko Dabić, Sveti Nikita Remezijanski i rano hrišćanstvo u Ponišavlju
- Marko Dabić, Simbol vere Svetog Nikite Remezijanskog, Vizantijsko-Slovenska čtenija, I Zbornik sa naučnog skupa održanog 25. novembra 2017. godine na Univerzitetu u Nišu
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Umetničke | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
