Смрт у очима
| Smrt u očima | |
|---|---|
 Poster filma | |
| Izvorni naslov | Peeping Tom IMDB  7,6/10 (34 717 glasova) |
| Žanr | horor |
| Režija | Majkl Pauel |
| Scenario | Leo Marks |
| Producent | Majkl Pauel |
| Glavne uloge | Karl Boem Mojra Širer Ana Mesi Maksin Odli |
| Muzika | Brajan Isdejl |
| Direktor fotografije | Oto Heler |
| Montaža | Norin Akland |
| Producentska kuća | Michael Powell Theatre |
| Distributer | Anglo-Amalgamated Film Distributors |
| Godina | 1960. |
| Trajanje | 101 minuta[1] |
| Zemlja |  UK |
| Jezik | engleski |
| Budžet | 100.000–125.000 £[2][3] |
| IMDb veza | |
Smrt u očima, u doslovnom prevodu Voajer, (engl. Peeping Tom) britanski je psihološki horor film iz 1960. godine, od reditelja Majkla Pauela i scenariste Lea Marksa, sa Karlom Boemom, Mojrom Širer, Anom Mesi i Maksin Odli u glavnim ulogama. Radnja prati voajera koji ubija mlade žene i snima njihovo lice neposredno pre smrti.[4]
Kontroverzna tema kojom se film bavi i neke uznemirujuće scene dovele su do toga da inicijalne reakcije budu veoma negativne, i to toliko negativne da su označile kraj Pauelove rediteljske karijere. Međutim, film je tokom godina stekao kultni status i danas se smatra remek-delom horor žanra.[5][6] Ovo je prvi film u istoriji koji publiku stavlja u tačku gledišta jednog ubice. Ovo je kasnije dovelo do procvata slešer podžanra, te se Smrt u očima smatra prvim slešerom u istoriji, s obzirom na to da je objavljen 2 meseca pre Hičkokovog Psiha.[7] Takođe, Helen Stiven, lik koji tumači Ana Mesi, jedna je od prvih finalnih devojaka.[7]
Britanski filmski institut (BFI) smestio je Smrt u očima na 78. mesto liste najboljih britanskih filmova, a magazin Tajm aut ga je 2017. smestio na 27. mesto iste liste.[8] Martin Skorseze je u intervjuu iz 2010. izjavio da ovaj film, zajedno sa Osam i po Federika Felinija sadrži sve što treba reći o dobroj režiji.[4] Film je spomenut u Ves Krejvenovom Vrisku 4 (2011) kao „prvi film koji je stavio publiku u ubicinu tačku gledišta”. Osim toga, Prošle noći u Sohou (2021) reditelja Edgara Rajta, je u velikoj meri inspirisan ovim filmom.[9]
Radnja[uredi | uredi izvor]
Mladi čovek po imenu Mark Luis, s poremećajem voajerizma, ubija žene i snima njihovo lice neposredno pred smrt kako bi zabeležio strah od smrti u njihovim očima. On sa druge strane kamere stavlja ogledalo, kako bi žrtve gledale svoju smrt, jer veruje da će na taj način videti lice same smrti, ukoliko ono postoji. Markov poremećaj potiče od detinjstva, kada ga je otac, inače čuveni naučnik na polju psihologije, koristio kao zamorče. On se zaljubljuje u Helen Stivens, kojoj iznajmljuje sobu, ali njena slepa majka počinje da mu otkriva tajne...
Uloge[uredi | uredi izvor]
| Glumac | Uloga |
|---|---|
| Karl Boem | Mark Luis |
| Ana Mesi | Helen Stivens |
| Mojra Širer | Vivijan |
| Maksin Odli | gospođa Stivens |
| Brenda Brus | Dora |
| Majls Maleson | stariji gospodin |
| Ezmond Najt | Artur Baden |
| Martin Miler | dr Rozan |
| Majkl Gudlif | Don Džarvis |
| Džek Votson | glavni inspektor Greg |
| Najdžel Devenport | detektiv narednik Miler |
| Širli En Fild | Dajana Ešli |
| Pamela Grin | Mili, model |
| Majkl Pauel | A. N. Luis |
| Suzan Travers | Lorejn, model |
| Kolumba Pauel | mlađi Mark Luis |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „PEEPING TOM (18)”. British Board of Film Classification. 16. 9. 1994. Pristupljeno 31. 7. 2013.
- ^ Peeping Tom' cuts cost Author: By Daily Mail Reporter Date: Tuesday, Nov. 17, 1959 Publication: Daily Mail (London, England) p7
- ^ Hamilton 2013, str. 79.
- ^ a b Gritten, David (27. 8. 2010). „Michael Powell's 'Peeping Tom': the film that killed a career”. The Daily Telegraph. Pristupljeno 19. 7. 2018.
- ^ Forshaw 2012, str. 56.
- ^ Crouse 2003, str. 167.
- ^ a b McNeill 2008, str. 103-108.
- ^ Calhoun, Dave; Huddleston, Tom; Jenkins, David; Adams, Derek; Andrew, Geoff; Davies, Adam Lee; Fairclough, Paul; Hammond, Wally (17. 2. 2007). „The 100 best British films”. Time Out London. Time Out Group. Pristupljeno 24. 10. 2017.
- ^ „Last Night in Soho explores the toxic side of nostalgia”.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Smrt u očima na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Smrt u očima na sajtu Rotten Tomatoes (jezik: engleski)
- Smrt u očima na sajtu AllMovie (jezik: engleski)
- Smrt u očima na sajtu TCM Movie Database (jezik: engleski)
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
