Tokod

Tokod mađ. Tokod
Ime naselja pisano rovaškim pismom
Grb
Administrativni podaci
Država	Mađarska
Region	Centralna prekodunavska
Županija	Komarom-Estergom
Srez	Estergom
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2018.	4.200
— gustina	267 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate	47° 43′ 27″ S; 18° 39′ 36″ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Površina	14,91 km2
Tokod Tokod na karti Mađarske
Poštanski broj	2531
Pozivni broj	(+36) 33
Veb-sajt
http://www.tokod.hu/

Tokod (mađ. Tokod, nem. Erbstolln, lat. Gardellaca и Cardabiaca) je veće naselje u Mađarskoj. Tokod je veće naselje u okviru županije Komarom-Estergom.

Geografija

Lokacija

Tokod je naselje u županiji Komarom-Estergom, ispod istočnih ogranaka planinskog lanca Gereče, južno od Tata i zapadno od Doroga. Obližnja veća naselja su Njergešujfalu 12,5 kilometara severozapadno i Estergom 8,5 kilometara severoistočno.

Do naselja se stiže javnim putem na magistralnom putu 10, od ​​kojeg se odvajaju putevi 1118 i 1119 vode do njegovog centra, a put 1121 koji povezuje puteve 1106 i 1119 prolazi duž naselja Ebsenibanja. Do naselja se može doći vozom na železničkoj liniji Estergom–Almašfizite, koja na pruzi ima i svoju železničku stanicu (železničku stanicu Tokod).

Istorija

Okolina Tokoda je naseljena od davnina. Na njenoj teritoriji pronađeni su artefakti iz bronzanog doba, rimskog perioda i perioda doseljavanja Mađara na ove prostore.

Ovde je pronađeno na poršini od 120×140 metara, prečnika zida od 1,5 metara, 11 okruglih kula iz kasnorimskog perioda. Kastrum, je imao kitnjastu kapiju i kupatilo. Ovde su pronađeni i ostaci keramičkih peći, peći za topljenje stakla i metala, koji dokazuju da su Rimljani poznavali i koristili lokalni ugalj, pa čak i imali montažne građevinske elemente.

Hronologija:

Naselje se prvi put u dokumentima pominje 1181. godine, kada su opisane i njegove granice. U to vreme bio je vlasništvo monaha Estergom-Sentkiralja.

Dolaskom Tatara naselje je potpuno opustošeno i ostalo bez stanovnika.

U 15. veku ovde su posede stekli i krstaši iz Estergoma.

Godine 1543. Turci su ga zauzeli i ponovo ga opustošili. Otprilike u to vreme, selo je pripadalo „županiji Piliš” i postalo je vlasništvo nadbiskupije Estergom, koja je ovde podigla crkvu.

Jedna od pobeda nad Turcima izvojevana je između Tokoda i Tata. Tokod je ponovo razoren tokom turskih oslobodilačkih borbi.

Početkom 18. veka ovde je imanje imala i Estergomska bogoslovija.

U vreme vladavine kralja Jozefa( 1784–1788), naselje je bilo u vlasništvu Bogoslovije. Tada je ovde živelo 706 stanovnika, a u selu je bilo 120 stambenih zgrada.

Veći razvoj Tokoda podsticao je ugalj koji se ovde nalazi i industrijalizacija zasnovana na bogatstvu uglja. Vađenje uglja u naselju i okolini počinje da cveta u prvoj polovini 19. veka. Osim uglja, krečnjak se kopao i na stenovitim stranama Gereče.

Zbog izgradnje pruge, na kvarcnom pesku pronađenom u okolini iz 1892. godine izgrađena je fabrika stakla. Za buduće radnike fabrika (Tokod-Uvegđar) izgrađeno je stambeno naselje

Godine 1992. Tokodaltaro se odvojio od Tokolda.

Stanovništvo

Tokom popisa iz 2011. godine, 85,4% stanovnika se izjasnilo kao Mađari, 1% kao Romi, 1,1% kao Nemci i 0,2% kao Rumuni (14,5% se nije izjasnilo).

Verska distribucija je bila sledeća: rimokatolici 42%, reformisani 4,7%, luterani 0,4%, grkokatolici 0,2%, nedenominacioni 18,8% (32,9% se nije izjasnilo).

Spoljašnje veze

• Zvanični veb-sajt
• Mócsy András 1981: Die Spätrömische Festung und das Gräberfeld von Tokod.