Toplana „Novi Beograd”
| Toplana „Novi Beograd” | |
 | |
Informacije
| |
|---|---|
| Lokacija | Novi Beograd |
| Status | završena |
| Sagrađena | 1965. godine |
Visina
| |
| Visina | 80 m |
Kompanije
| |
| Arhitekta | Milica Šterić |
| Vlasnik | JKP „Beogradske elektrane” |
Toplana „Novi Beograd” je toplana koja se nalazi u bloku 58 na adresi Savski nasip 11 na Novom Beogradu. Po instalisanoj snazi, toplana „Novi Beograd“ je najveća pojedinačna toplana u Evropi i ima vrelovodni kotao kapaciteta 140 megavata, najveći u jugoistočnoj Evropi.
Lokacija[uredi | uredi izvor]
Toplana se nalazi u u bloku 58 na adresi Savski nasip 11 na Novom Beogradu. U neposrednoj blizini toplane nalazi se naselje Sakura park, blok 70a, A blok, naselje Belvil, kao i Most na Adi, Savski kej i reka Sava. U neposrednoj blizini toplane nalazi se i Ulica Jurija Gagarina. Od centra Beograda udaljena je oko 5,5 km.[1]
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Projekat toplane izradila je Milica Šterić, srpski arhitekta, koja je radila dugo godina u građevinskoj kompaniji Energoprojekt.[2] Izgrađena je na prostoru gde su se uglavnom nalazile peščare i močvarni kanali, pre izgradnje okolnih novobeogradskih blokova.[3]
Toplana je svečano otvorena na Dan oslobođenja Beograd, 20. oktobra 1965. godine, a u njoj je instalisano osam vrelovodnih kotlova ukupnog kapaciteta 920 MW i za sopstvene potrebe parni kotlovi kapaciteta 3 x 16 t/h pare.[4]
Dana 4. aprila 1999. godine pred svitanje u četiri časa i dvadeset i šest minuta od strane NATO avijacije tokom bombardovanja SRJ pogođena je centralna toplana „Novi Beograd”. Pogođena je sa više projektila, pri čemu su uništena skladišta za tečno gorivo, crpna stanica, deo vitalnih postrojenja, oba pretakališta i benzinska pumpa.[5]
Materijalna šteta kao posledica bombardovanja je bila ogromna, ali sanirana. Tokom bombardovanja toplane „Novi Beograd” život je izgubio radnik Slobodan Trišić, čije se spomen-obeležje nalazi ispred toplane.[6][7]
Toplana „Novi Beograd” ima tri dimnjaka iste visine, a u okviru godišnjeg remonta koji je počeo 4. maja 2015. godine, sva tri dimnjaka zamenjena su novim. Radove je izvela automatska dizalica nosivosti 600 tona i visine 120 metara, a investicija je koštala 116 miliona dinara. Visina novih dimnjaka je jednaka starim, 80 metara. Novi dimnjaci za razliku od starih imaju i unutrašnje stepenice koje služe za pregled dimnjaka, a na svakih šest metara nalazi se platforma koja služi za odmorište dok je srednja platforma u odnosu na ostale proširena radi neometanog merenja uzoraka produkata sagorevanja i dimnih gasova sa ciljem njihovog smanjenja.[8][9]
Kao pogonsko gorivo toplana koristi prirodni gas i mazut. U toku grejne sezone 2010/2011. pušten je u rad i vrelovodni kotao kapaciteta 140 megavata, najveći u jugoistočnoj Evropi.[10]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Toplana Novi Beograd - Glavna pošta Beograd google.com
- ^ „Alfa i omega arhitekture Energoprojekta”. cab.rs. Pristupljeno 13. 10. 2022.
- ^ „Beogradske priče: Dimnjaci moćne toplane”. Večernje novosti. 19. 2. 2016.
- ^ „Monografija Beogradske elektrane 1965 - 2010”. beoelektrane.rs. Arhivirano iz originala 13. 10. 2022. g. Pristupljeno 13. 10. 2022.
- ^ „Godišnjica bombardovanja novobeogradske toplane”. Radio televizija Srbije. 4. 4. 2014.
- ^ „Sećanje na bombardovanje Toplane „Novi Beograd””. Politika. 5. 4. 2018.
- ^ „Položeni venci na spomen-obeležje Slobodanu Trišiću”. Studio B. 4. 4. 2016.
- ^ „Toplana "Novi Beograd" dobija nove dimnjake”. danas.rs. 3. 7. 2015.
- ^ „Zamena tri dimnjaka vrelovodnih kotlova toplane „Novi Beograd“”. beoelektrane.rs. 18. 6. 2015. Arhivirano iz originala 13. 10. 2022. g. Pristupljeno 13. 10. 2022.
- ^ „Toplana „Novi Beograd“”. beoelektrane.rs. Arhivirano iz originala 13. 10. 2022. g. Pristupljeno 13. 10. 2022.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Toplana „Novi Beograd” Arhivirano na sajtu Wayback Machine (13. oktobar 2022) na sajtu beoelektrane.rs
- Snimak toplane na sajtu Jutjub