Farting (Britanska kovanica)
| Farting | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| One farthing | |||||
| |||||
| |||||
| Datum uvođenja | 1860 | ||||
| Korisnici | Ujedinjeno Kraljevstvo | ||||
| Konstituent | |||||
| +1/960 | Britanska funta | ||||
| Simbol | s | ||||
| Vrednost | 1s = 1/48 Šiling | ||||
Ova infokutija prikazuje poslednji status pre nego što je valuta zastarela. | |||||
Farting (Britanska kovanica) (engl. Farthing (British coin)), Britanski farting (1/4d) je kovanica (novac), bila je jedinica valute od jedne četvrtine penija, što je ekvivalentno 1/960 funti sterlinga ili 1/48 šilinga. Kovan je u bakru i kasnije u bronzi i zamenio je ranije engleske fartinge.
Novčić je bio u upotrebi tokom vladavine jedanaest monarha: Džordža I, Džordža II, Džordža III, Džordža IV, Vilijama IV, Viktorije, Edvarda VII, Džordža V, Edvarda VIII, Džordža VI i Elizabete II, te u Britaniji i Severnoj Irskoj prestala da bude zakonsko sredstvo plaćanja 1. januara 1961. godine.[1] Međutim, na Foklandskim ostrvima i Britanskoj antarktičkoj teritoriji, farting je ostao zakonsko sredstvo plaćanja do 31. oktobra 1970. godine.[2]
Novčić je imao dva glavna dizajna na poleđini tokom svojih 250 godina u opticaju: od 18. veka do 1936. godine, lik Britanije, a od 1937. pa nadalje lik carića. Kao i svi britanski novčići, na aversu se nalazio portret monarha.[3]
Pre „decimalnog dana” 1971. godine bilo je 240 penija u jednoj funti sterlinga. Bilo je četiri fartinga u peniju, dvanaest penija u šilingu i dvadeset šilinga u funti, dakle 960 fartinga u funti. Kupovna moć fartinga od 1860. do prestanka njegovog korišćenja početkom 1961. godine, kretala se između 12 penija i 0,2 penija u vrednostima iz 2017. godine.[4]
Istorija[uredi | uredi izvor]
Britanski bakarni farting je nasledio engleski farting nakon što su Engleska i Škotska spojene u Kraljevinu Veliku Britaniju 1707. godine, mada ne odmah. Za vreme kraljice Ane, mali broj fartinga je proizveden, ali nijedan za opticaj, pošto je veliki broj engleskih fartinga iz prethodnih vladavina još uvek bilo dostupno. Neke britanske bakrene pare su iskovane u vreme vladavine Džordža I i Džordža II. Do stupanja na dužnost Džordža III, 1760. godine, mnogo falsifikata je bilo u opticaju, a Kraljevska kovnica prestala je da kuje bakarni novčić 1775. godine. Sledeći fartingi su bili prvi koji su bili iskovani sa mašinom na parni pogon, 1799. godine, Metju Bolton u svojoj kovnici Soho, za koju je imao licenciranom dozvolom. Bolton je pravio kovanice tokom 1806. godine, a Kraljevska kovnica je nastavila proizvodnju 1821. godine. Farting se redovno kovao pod Džordžom IV i Vilijamom IV, do tada sa dizajnom koji je veoma ličio na manju verziju penija.
Vrednosti manje od funte obično su pisane u šilingima i penijima, npr. tri šilinga i šest penija (3/6), izgovara se „tri i šest” ili „tri i šest penija”. Vrednosti manje od šilinga su jednostavno ispisane u penijima, npr. (8d), izgovara se "osam penija". Cena sa fartingom bi bila napisana ovako: (2+1/4d), izgovara se „dva penija [ili tupensa] fartinga“, ili (1/3+1/4), izgovara "jedan i tri penija ili trupens farting" ili (19/11+3/4), izgovara „devetnaest i jedanaest tri fartinga(a)“. 19/11+3/4 je bila vrednost koja se koristila da bi roba izgledala „značajno“ jeftinija od 1 funte, upotreba slična modernim 19,99 funti, što je takođe približna vrednost u 2021. od 19/11+3/4 od 1961. godine, kada je farting povučen iz prometa.
Kovanje[uredi | uredi izvor]
| Viktorija |
|---|
|
| Edvard VII |
|---|
|
| Džordž V |
|---|
|
| Džordž VI |
|---|
|
| Elizabeta II |
|---|
|
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Cavendish, Richard (12. 12. 2010). „The Farthing's Last Day”. History Today. Pristupljeno 2020-12-21.
- ^ London Gazette 9 October 1970.:“Elizabeth R. We, in exercise of the powers conferred by section 11 of the Coinage Act 1870, do hereby, by and with the advice of Our Privy Council, call in, in the Falkland Islands, the Dependencies of the Falkland Islands and the British Antarctic Territory, all farthings, halfpennies and half-crowns by 31st day of October 1970, and direct that after that date those coins shall not be current or legal tender within those territories.”
- ^ Michael, Thomas and Cuhaj, George S. Collecting World Coins: Circulating Issues 1901 - Present (Krause Publications, 2001)
- ^ „Purchasing Power of British Pounds from 1270 to Present”. measuringworth.com. Pristupljeno 2016-07-17.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Britanske kovanice Arhivirano na sajtu Wayback Machine (13. jul 2020)
- Newfoundland Currency and Banking Institutions