Crna kutija (knjiga)
| Crna kutija | |
|---|---|
 Crna kutija, izdanje na srpskom jeziku 2014. godine | |
| Nastanak i sadržaj | |
| Orig. naslov | Black Box |
| Autor | Amos Oz |
| Zemlja |  Izrael |
| Jezik | hebrejski |
| Izdavanje | |
| Datum | 1986. |
Crna kutija (engl. Black Box) je roman izraelskog književnika Amosa Oza (engl. Amos Oz) (1939 – 2018) objavljen 1986. godine.[1] Izdanje na srpskom jeziku objavila je izdavačka kuća „Narodna knjiga - Alfa“ iz Beograda 2003. godine u prevodu Mile Perišić.[2]Godine 2014. izdavačka kuća Laguna iz Beograda u prevodu Žermana Filipovića objavila je novo izdanje knjige.[3]
O autoru[uredi | uredi izvor]
Amos Oz je rođen kao Amos Klausneru u Jeruslimu 1939. godine.[4] Na Hebrejskom univerzitetu je studirao filozofiju i književnost. Najpoznatija dela Amosa Oza su prevedena na četrdeset dva jezika za koja je dobio mnoga međunarodna priznanja i nagrade.[3]
Dela:
- autor dvadeset romana od kojih su najpoznatiji Crna kutija, Poznavati ženu, Fima, Ne odlazi noćas, Isto more, Moj Mihael, Juda;[4]
- autobiografija Priča o ljubavi i tami;
- zbirka priča Gde šakali zavijaju;[4]
- dokumentarna prozna dela Na tlu Izraela, Padine Libana, Izrael, Palestina i mir i Početak priče.[4]
Pisao je eseje o politici, književnosti i miru za časopise "Davar", "Yedioth Ahronoth", "New York Review of Books" kao i mnoge druge svetske novine.[4]
Amos Oz je preminuo 2018. godine.[4]
O delu[uredi | uredi izvor]
Crna kutija je roman kojim autor ispituje živote savremenog izraelskog para čiji se brak završio katastrofalno.[1]
Amos Oz je napisao snažnu, tragikomičnu mešavinu politike i lične sudbine. Kroz niz pisama beleži priču o propalom braku Ilane i Aleksa. Sedmogodišnje ćutanje, nastupilo nakon žučnog razvoda, prekida se kad Ilana Aleksu napiše pismo tražeći pomoć za njihovog svojeglavog i nepismenog sina Boaza, čime se iznova otvaraju stare rane.[5][3]
Knjiga predstavlja i dokaz o nedeljivim vezama ljubavi i braka - to je i alegija o odumiranju stare izraelske garde ukoronjene u istočnoevropskom socijalizmu i dolasku sefardskih i verskih revizionista, i rečito razmišljanje o neizbežnosti smrti, dubokim vezama između roditelja i deteta, primamljive potkupljivosti novca i pokornosti žena.[5]
Likovi[uredi | uredi izvor]
- Ilana Brandstater – glavni lik u priči, udaje se za Aleksa Gideona i na kraju se razvode jer je Ilana neverna. Ilana traži novi život udajom za Mišela Somoa, ali i njega prezire. Ona je majka Boaza Gideona.[5]
- Boaz Gideon – Ilanin i Aleksin sin, nasilan je i neposlušan.[5]
- Alek Gideon - Izraelski ratni heroj i potomak sada elitne ranoevropske imigrantske porodice.[5]
- Mišel Somo – Jevrejski imigrant iz Alžira za koga se Ilana udaje u pokušaju da obnovi svoj život.[5]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Black Box”. goodreads.com. Pristupljeno 31. 1. 2024.
- ^ „Crna kutija / Amos Oz”. plus.cobiss.net. Pristupljeno 31. 1. 2024.
- ^ a b v „Crna kutija”. laguna.rs. Pristupljeno 31. 1. 2024. Greška kod citiranja: Neispravna oznaka
<ref>; naziv „laguna.rs” je definisano više puta s različitim sadržajem - ^ a b v g d đ „Amos Oz”. fraktura.hr. Pristupljeno 31. 1. 2024.
- ^ a b v g d đ Oz, Amos (2003). Crna kutija. Beograd: Narodna knjiga - Alfa. str. 327—328.