Црни смрчак
| Crni smrčak | |
|---|---|
| |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | |
| Divizija: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Rod: | |
| Vrsta: | M. elata
|
| Binomno ime | |
| Morchella elata Elias Magnus Fries
| |
Crni smrčak (Morchella elata = Morchella conica = Morchella delicioza) je gljiva ugrožena klimatskim uslovima, nestajanjem staništa i preteranim sakupljanjem.
Opis gljive[uredi | uredi izvor]
Tiipčan je primer grupe gljiva Ascomyceta – gljive čije spore sazrevaju u vrećicastim tvorevinama koje se zovu askusi, odakle bivaju izbačeni u spoljnu sredinu. Različitih su oblika: smrčci su u obliku šubare, tartufi podzemne krtole, a najviše ih ima u vidu činijice.
Plodno telo[uredi | uredi izvor]
Plodno telo čini šešir oblika manje ili više izdužene šubare, visoke oko 8 cm , od maslinaste do smeđe boje, retko svetlije, naslonjen na dršku, ponekad sa uočljivim vertkalnim rebrima: alveole su često svetlije boje od sterilne ivice.
Drška poraste do 10x4 cm, granulirana je, uglavnom šuplja, u početku krem boje, kasnije tamnija.
Mikroskopija[uredi | uredi izvor]
Spore su eliptičnog oblika, veličine 18x30x10–18 µm u masi krem boje. Askusi su izduženi sa 8 spora, parafize cilindrične, septirane, ponekad razgranate pri vrhu.
Meso[uredi | uredi izvor]
Meso je elastično, sivkasto, prijatnog mirisa i nephodna je termička obrada. Voda u kojoj su se kuvale gljive desetak minuta nije za dalju upotrebu.
Stanište[uredi | uredi izvor]
Raste u proleće, najčešće po ivicama planinskih šuma.
Jestivost[uredi | uredi izvor]
Ukusna je jestiva gljiva. Neophodno ju je termički obraditi pre jela.
Komentar[uredi | uredi izvor]
Ova gljiva ima širok areal rasprostranjenja i pokazuje veoma visok stepen fanotipske plastičnosti. Plodna tela značajno variraju po boji, obliku, izraženosti vertikalnih rebara, kao i mestu pojavljivanja, ali šešir gotovo uvek ima kupast oblik.[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Uzelac, Branislav (2009). Gljive Srbije i zapadnog Balkana. Beograd: BGV logik. str. 46. ISBN 978-86-912677-0-4.