Saobraćajni znakovi
.svg)
Saobraćajni znakovi su znakovi postavljeni na ulici koji upozoravaju učesnike u saobraćaju kako se treba sigurno ponašati, odnosno koja pravila važe na određenoj deonici javne ulice. Oni stavljaju do znanja ograničenje zabrane i obaveze koje se učesnici u saobraćaju moraju pridržavati i daju potrebna obaveštenja za sigurno i bezbedno odvijanje saobraćaja. Postavljaju se sa desne strane puta, pored kolovoza, u smeru kretanja vozila i to tako da na jednom stubu budu najviše dva znaka.[1]
Saobraćajni znakovi su deo saobraćajne signalizacije, koji pripadaju i sledeće kategorije:
- oznake na kolovozu ili trotoaru
- svetlosne oznake na putu
- branici ili polubranici
- privremena saobraćajna signalizacija
- druge oznake na putu
Uz saobraćajni znak može biti postavljena dopunska tabla koja je sastavni deo saobraćajnog znaka i koja bliže određuje njegovo značenje. Ako na mestu na kome se postavlja saobraćajni znak, zbog gustine saobraćaja, preti opasnost da učesnici u saobraćaju neće uočiti znak, znak se mora postaviti i na suprotnoj strani, odnosno levoj strani puta.
Vrste znakova:
- Znakovi opasnosti
- Znakovi izričitih naredbi
- Znakovi obaveštenja
- U saobraćaju pomažu i dopunske table, koje stoje uvek ispod znakova.[2]
Znakovi opasnosti[уреди | уреди извор]
Služe za obaveštenje učesnika o opasnosti na određenom delu puta. Obično se stavljaju na udaljenosti većoj od 150m, imaju oblik jednakostraničnog trougla, bele boje sa crvenim obodom, a simboli na znaku su crne boje. U njih spadaju:
- Opasnost na ulici
- Ukrštanje ulica iste važnosti
- Ukrštanje sa sporednom ulicom pod pravim uglom
- Životinje na putu
Približavanje opasnim krivinama[уреди | уреди извор]
- Opasna krivina,
- Krivina nalevo,
- Krivina nadesno,
- Dvostruka krivina ili više uzastopnih krivina od kojih je prva nadesno,
- Dvostruka krivina ili više uzastopnih krivina od kojih je prva nalevo
Promena konfiguracije puta[уреди | уреди извор]
- Opasna nizbrdica
- Opasan uspon
- Suženje puta sa desne strane
- Suženje puta sa leve strane
- Suženje puta
- Neravan kolovoz-Opasne krivine i ulegnuća
- Neravan kolovoz-Opasne krivine
- Neravan kolovoz-Opasne izbočine
Blizina posebne opasnosti[уреди | уреди извор]
- Klizav kolovoz
- Pokretni most
- Blizina obale
- Odronjavanje kamenja sa desne strane
- Odronjavanje kamenja sa leve strane
- Opasnost od požara
- Neučvršćena bankina
- Opasnost na putu
- Kamenje pršti
Promene u načinu saobraćaja[уреди | уреди извор]
- Raskrsnica sa kružnim tokom saobraćaja
- Saobraćaj u oba smera
- Nailaženje na semafore
- Kolona zaustavljanje vozila
Blizina raskrsnice gde se ukrštaju/spajaju putevi[уреди | уреди извор]
- Ukrštanje puteva iste važnosti
- Ukrštanje sa sporednim putem pod pravim uglom
- Spajanje sporednog puta pod pravim uglom sa leve strane
- Spajanje sporednog puta pod pravim uglom sa desne strane
- Spajanje sporednog puta pod oštrim uglom sa leve strane
- Spajanje sporednog puta pod oštrim uglom sa desne strane
- Spajanje sporednog puta pod tupim uglom sa leve strane
- Spajanje sporednog puta pod tupim uglom sa desne strane
Ljudi i životinje na putu[уреди | уреди извор]
- Pešaci na putu
- Blizina pešačkog prelaza
- Deca na putu
- Biciklisti na putu
- Radovi na putu
- Životinje na putu
- Divljač na putu
Objekti na/u blizini puta[уреди | уреди извор]
- Blizina avionske piste
- Tunel, Tramvajska pruga
- Prelaz puta preko železničke pruge sa branicima ili polu branicima
- Prelaz puta preko železničke pruge bez branika ili polubranika
- Približavanje prelazu puta preko železničke pruge
Pregled[уреди | уреди извор]
Opasnost na cesti (A01)
Rasksnica cesta iste važnosti (A02)
Rasksnica sa sporednom cestom pod pravim uglom (A03)
Spajanje sporedne ceste pod pravim uglom s leve strane (A04)
Spajanje sporedne ceste pod pravim uglom s desne strane (A05)
Spajanje sporedne ceste pod oštrim uglom s leve strane (A06)
Spajanje sporedne ceste pod oštrim uglom s desne strane (A07)
Zavoj ulevo (A08)
Zavoj udesno (A09)
Dvostruki zavoj ili više uzastopnih zavoja od kojih je prvi ulevo (A10)
Dvostruki zavoj ili više uzastopnih zavoja od kojih je prvi udesno (A11)
Opasna nizbrdica (A12)
Opasna uzbrdica (uspon) (A13)
Suženje ceste (A14)
Suženje ceste s desne strane (A15)
Suženje ceste s leve strane (A16)
Neravan kolovoz (A17)
Neravan kolovoz (A18)
Neravan kolovoz (A19)
Klizav kolovoz (A20)
Kamenje pršti (A21)
Kamenje pada (A22)
Nailazak na saobraćajna svetla (A23)
Nailazak na saobraćajna svetla (A24)
Radovi na cesti (A25) (s belom pozadinom)
Radovi na cesti (A25) (sa žutom pozadinom)
Promet u oba smera (A26)
Raskrsnica s kružnim tokom prometa (A27)
Poledica (A28)
Prevrtanje ili iskliznuće vozila (A29)
Kolona zaustavljenih vozila (A30)
Neutvrđena bankina (A31)
Obeležen pešački prelaz (A33)
Blizina Vazduhoplovne piste (A35)
Tunel (A36)
Bočni vetar (A37)
Opasnost od požara (A38)
Biciklisti na cesti (A39)
Pokretni most (A40)
Blizina obale (A41)
Tramvajska pruga (A42)
Prelaz ceste preko željezničke pruge s branicima ili polubranicima (A45)
Prelaz ceste preko željezničke pruge bez branika ili polubranika (A46)
Andrijin krst (A47)
Približavanje prelazu ceste preko željezničke pruge s branicima ili polubranicima (A49)
Približavanje prelazu ceste preko željezničke pruge bez branika ili polubranika (A50)
Donja ploča s jednom crvenom crtom označava udaljenost od 80 metara od željezničke pruge
Donja ploča s dve crvene crte označava udaljenost od 150 metara od željezničke pruge
Donja ploča s tri crvene crte označava udaljenost od 240 metara od željezničke pruge
,_StVO_1992.svg)
,_StVO_1992.svg)
,_StVO_1992.svg)
,_StVO_1992.svg)
_verengte_Fahrbahn,_StVO_1992.svg)
_verengte_Fahrbahn,_StVO_1992.svg)
,_StVO_1992.svg)
.svg)
_vor_beschranktem_Bahn%C3%BCbergang,_StVO_1970.svg)
_vor_unbeschranktem_Bahn%C3%BCbergang,_StVO_1992.svg)
Znakovi izričitih naredbi[уреди | уреди извор]
To su znakovi ograničenja, obaveze i zabrane. Moraju se postavljati posle svake raskrsnice. Osnovna boja znakova ograničenja i zabrane je bela sa crvenim obodom, a simboli i natpisi su crne boje. Dok je osnovna boja znakova obaveze plava, a simboli i natpisi su bele boje.
Znakovi koji određuju prvenstvo prolaza u raskrsnici[уреди | уреди извор]
- Ustupanje prvenstva prolaza
- Obavezno zaustavljanje
Znakovi zabrane kretanja u određenim smerovima[уреди | уреди извор]
- Zabrana saobraćaja u oba smera
- Zabrana saobraćaja u jednom smeru
- Zabrana skretanja ulevo
- Zabrana skretanja udesno
- Zabrana polukružnog okretanja
Znakovi zabrane kretanja za pojedine kategorije učesnika u saobraćaju[уреди | уреди извор]
- Zabrana saobraćaja za motorna vozila
- Za autobuse
- Za teretna vozila
- Za vozila koja prevoze materije koje mogu da izazovu zagađivanje vode
- Zabrana saobraćaja vozilima koje prevoze eksploziv ili lako zapaljive materije
- Zabrana saobraćaja vozilima koje prevoze opasne terete
- Za motorna vozila koja vuku priključna vozila
- Za sva motorna vozila
- Zabrana saobraćaja za vozila označena simbolom
Znakovi koji nameću određena pravila ponašanja u toku vožnje[уреди | уреди извор]
- Najmanje rastojanje između vozila
- Zabrana preticanja za motorna vozila
- Zabrana preticanja za teretna vozila
- Ograničenje brzine
- Prvenstvo prolaza za vozila iz suprotnog smera
- Zabrana davanja zvučnih znakova
Znakovi zabrane zaustavljanja i parkiranja[уреди | уреди извор]
- Zabrana zaustavljanja i parkiranja
- Zabrana parkiranja
- Naizmenično parkiranje-neparni dani
- Naizmenično parkiranje-parni dani
Znakovi zabrane prolaza bez zaustavljanja[уреди | уреди извор]
- Carina
- Policija
- Putarina
Znakovi za vozače motornih vozila[уреди | уреди извор]
- Najmanje dozvoljena brzina
- Lanci na gumama
- Lanac za sneg
Znakovi koji označavaju staze kojima je obavezno kretanje za pojedine učesnike u saobraćaju[уреди | уреди извор]
- Biciklistička staza
- Pešačka staza
- Spojena staza za bicikliste i pešake
- Staze za jahače
Znakovi koji propisuju obavezan smer kretanja za vozila u saobraćaju[уреди | уреди извор]
- Obavezan smer-pravo
- Desno
- Levo
- Polulevo
- Poludesno
- Polukružno okretanje
- Obavezan smer kretanja određenih vozila
Znakovi koji propisuju dozvoljene smerove kretanja za vozila u saobraćaju[уреди | уреди извор]
- Dozvoljeni smerovi-pravo i levo
- Pravo i desno
- Levo i desno
Znakovi koji nailaze na kružni tok, ostrvo ili neki drugi objekat[уреди | уреди извор]
- Obavezno obilaženje sa desne strane
- Sa leve strane
- Sa obe strane
- Kružni tok saobraćaja
Znakovi obaveštenja[уреди | уреди извор]
To su znakovi koji nas obaveštavaju o potrebna na putu kojim se kreću.Imaju oblik kvadrata, osnovna boja je žuta sa simbolima i natpisima crne boje, plava ili zelena sa simbolima i natpisima bele boje odnosno bela sa simbolima i natpisima crne boje. Osnova znakova turističke signalizacije za turistička odredišta od izuzetnog značaja je braon boje sa natpisima bele boje i simbolima crne boje na beloj osnovi. Za ostala turistička odredišta osnova znaka je bele boje, okvir i natpisi su crne boje, a simboli sa odgovarajućim programima. Izuzetno, na znakovima obaveštenja može biti upotrebljena crvena boja, ali ne može preovlađivati na znaku.
Obaveštenja i preporuke o načinu vožnje na određenom delu puta[уреди | уреди извор]
- Prvenstvo prolaza u odnosu na vozila iz suprotnog smera
- Put sa jednosmernim saobraćajem
- Put sa prvenstvom prolaza
- Završetak puta sa prvenstvom prolaza
- Brzina koja se preporučuje
- Slepi put
- Prepreka za usporavanje saobraćaja
- Označeni pešački prelaz
- Deca na putu
- Zona škole
- Završetak zone škole
- Pešačka zona
- Kraj pešačke zone
- Zona 30
- Kraj zone 30
- Zona usporenog saobraćaja
- Kraj područja usporenog saobraćaja
- Smer kretanja vozila koje namerava da skrene ulevo na raskrsnici na kojoj je skretanje ulevo zabranjeno
- Prestrojavanje vozila
- Saobraćajna traka za vozila javnog prevoza putnika
- Završetak saobraćajne trake za vozila javnog prevoza putnika
- Saobraćajna traka za spora vozila
- Završetak saobraćajne trake za spora vozila
- Tabla za usmeravanje - krivina ulevo;udesno
- Duga krivina ulevo i duga krivina udesno
- Opasna deonica puta
Prestanak zabrana i ograničenja[уреди | уреди извор]
- Prestanak zabrane preticanja svih motornih vozila osim motocikala bez prikolice
- Prestanak ograničenja brzine
- Prestanak svih zabrana
Prestanak obaveza[уреди | уреди извор]
- Prestanak najmanje dozvoljene brzine
- Prestanak obaveze nošenja lanaca za sneg
- Završetak biciklističke staze
- Završetak spojene biciklističke i pešačke staze
Znakovi obaveštenja za vođenje saobraćaja[уреди | уреди извор]
- Kružna raskrsnica
- Prestrojavanje vozila sa nazivima naseljenih mesta
- Putokaz za izlaz
- Putokaz za prestrojavanje za kretanje do određenog mesta
- Naziv petlje
Označavanje puteva[уреди | уреди извор]
- Auto-put
- Završetak auto-puta
- Tabla za označavanje izlaza
- Motoput
- Završetak motoputa
- Broj puta
- Broj deonice puta i kilometraža
- Ograničenje najveće dozvoljene brzine na putevima u Republici Srbiji
Naselja[уреди | уреди извор]
- Naziv naseljenog mesta
- Završetak naseljenog mesta
- Tabla za označavanje naziva ulica
Parkiranje[уреди | уреди извор]
- Zona u kojoj je ograničeno trajanje parkiranja
- Parkiralište; garaža
- Vremenski ograničeno parkiranje
Objekti na putu i u blizini puta[уреди | уреди извор]
- Bolnica
- Stanica za hitnu pomoć
- Radionica za opravku vozila
- Telefon
- Benzinska pumpa
- Hotel
- Motel
- Kafana
- Restoran
- Planinski dom
- Teren za kampovanje pod šatorima i u prikolicama
- Vatrogasna služba
- Autobusko stajalište
- Tramvajska stanica
- Aerodrom
- Luka
- Informacija
- Stanica policije
- Putni objekat
- Reka
- Odmaralište
Znakovi obaveštenja koji se odnose na turističku signalizaciju[уреди | уреди извор]
- Turistička informaciona tabla
Znakovi obaveštenja za obeležavanje prepreka na putu[уреди | уреди извор]
- Obilazak
- Skretanje iz jedne kolovozne trake u drugu
- Zatvaranje saobraćajne trake - leve;desne
- Predznak za zatvaranje saobraćajne trake - leve;desne
- Predznak za neposredno regulisanje saobraćaja na mestu na kome se izvode radovi
- Ograničenje korišćenja saobraćajne trake
Ostali znakovi obaveštenja[уреди | уреди извор]
- Podzemni ili nadzemni pešački prolaz
- Izlaz u slučaju opasnosti - levo;desno
- Izlaz u slučaju opasnosti - desno ;levo[3]
Znakovi obaveštenja za tok saobraćaja[уреди | уреди извор]
- Kružni tok
- Putokaz
- Putokazna tabla
- Raskrsnica
- Najava naseljenog mesta
Način postavljanja saobraćajnih znakova[уреди | уреди извор]
- Saobraćajni znak se uglavnom postavlja na šipku ili na stub javne rasvete, vrlo često se postavlja i na stub semafora, a neki put i na zid zgrade. On može ponekad da se pomoću posebnog nosača spoji bočno sa stubom javne rasvete, semaforom ili zidom zgrade.
Reference[уреди | уреди извор]
Spoljašnje veze[уреди | уреди извор]
Azija[уреди | уреди извор]
- Pakistani Traffic Rules and Road Signs
- Indian Traffic Rules and Signals
- The Road User's Code: The Language of the Road by the Transport Department of the Government of the Hong Kong SAR
Evropa[уреди | уреди извор]
- Signs and markings British traffic signs from the Highway Code
- Danish traffic signs
- securite-routiere.gouv.fr Lua грешка in Модул:In_lang at line 40: attempt to call local 'name_from_tag' (a nil value).
- Know Your Traffic Signs - Department for Transport (UK) Архивирано на сајту Wayback Machine (21. новембар 2010)
- German traffic signs and signals
- United Kingdom traffic signs and signals
- Norma 8.,1-IC Style manual for road signs in Spain Lua грешка in Модул:In_lang at line 40: attempt to call local 'name_from_tag' (a nil value).
Severna Amerika[уреди | уреди извор]
Kanada[уреди | уреди извор]
- Government of Quebec traffic control devices library - Extensive list of all road signs and signals from the Quebec Transport Ministry Lua грешка in Модул:In_lang at line 40: attempt to call local 'name_from_tag' (a nil value).
- Road Signs in Ontario Архивирано на сајту Wayback Machine (11. јул 2021), from the Ontario Ministry of Transportation.
- ICBC – Signs, signals and road markings from ICBC
Sjedinjene Države[уреди | уреди извор]
- Publikacije Federalne uprave za autoputeve:
- Manual of Traffic Signs – private website based on the MUTCD
- Ensuring That Traffic Signs Are Visible at Night: Federal Regulations Congressional Research Service
- Traffic Signs Evolution Since 1925 to Present
