Dvorac grofa Karasa u Horgošu

Dvorac grofa Karasa
Dvorac grofa Karasa
	Dvorac Karas
Opšte informacije
Mesto	Horgoš
Opština	Kanjiža
Država	Srbija
Vreme nastanka	oko 1770.
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture od velikog značaja
Nadležna ustanova za zaštitu	Međuopštinski zavod za zaštitu spomenika kulture Subotica
	www.heritage-su.org.rs

Dvorac Grofa Karasa se nalazi u Horgošu, izgrađen je 1795. godine po planu nepoznatog bečkog arhitekte, u stilu provincijskog baroka, za potrebe naslednika Grofa Antala Mikloša Karasa, osnivača mesta Horgoš.^[1] Dvorac danas ima status kulturnog dobra od velikog značaja.^[2]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Podignut je krajem 18. veka, po planu nepoznatog bečkog arhitekte. Podignut je u stilu provincijskog baroka, za potrebe naslednika Grofa Antala Mikloša Karasa. Svojim izgledom, kao i detaljima, dvorac porodice predstavlja predstavlja građevinu sa jasnim baroknim obeležjima.^[3] Nakon Drugog svetskog rata, dvorac je korišćen kao škola. U zaštićenoj okolini Karasovog parka tokom 1999. godine izgrađeno je školsko igralište.^[4]^[5]

Izgled dvorca[uredi | uredi izvor]

Dvorac je u svojim osnovama u obliku ćiriličnog slova G (ili latiničnog slova L), to je prizemna građevina, čiji je krajnji deo glavna zgrada, a dvorišni deo je najverovatnije kasnije dogrđen. Iako prizeman, kaštel je izdignut oko jednog metra iznad zemljinog tla i takav počiva na visokoj sokli. Pristup do reprezentativnnog krećeg dela zgrade je preko širokog stepeništa i trema. Na ogradnim stubićima trema postavljene su dekorativne vaze. Ograda trema je sačinjena od kovanog gvožđa, zajedno sa svim giterima na prozorima i vratima (sa bogatim vegatabilnim motivima u vidu ruža, pupoljaka, lala i listova). Krovni pokrivač je prvobitno bio pokriven šindrom, a danas biber crepom koji krase tri limene stilizovane vaze, koje su simetrično raspoređene. Na čeonoj, asimetričnoj, trodelnoj fasadi rizalit je posebno naglašen krovnim baroknim frontonom, koji je preko arhitravnog friza sa triglifima i metopama oslonjen na četiri visoka pilastra završena kompozitnim kapitelima. Iznad plitkih lukova prozora i vrata rizalita nalazi se plastična reljefna floralna dekoracija, isto kao i nad ostalim otvorima, profilisane arhitravne grede na konzolama. Glavna fasada sadrži centralni rizalit, asimetrično postavljen na dužini glavne fasade. On je naglašen prilaznim stepenicama i plitkom terasom, a u visini krovišta naglašen baroknom atikom i mansardnim krovištem. Ostale fasade su malo skromnije obrađene. Ispod dela kraćeg trakta nalazi se zasvedeni podrum.^[1]^[4]^[5]^[6]

Rekonstrukcije[uredi | uredi izvor]

Odlukom Pokrajinske vlade 2015. godine se očekuje kompletno renovira objekta. Tog datuma dvorac slavi 250 godina od svoje izgradnje. Objekat je danas zaštićen privremenom ogradom, koja je tu postavljena još 2008 godine, kada je pravo korišćenja dvorca preneseno na mesnu zajednicu Horgoš.^[1]

Galerija[uredi | uredi izvor]

Dvorac Karas, projekat Dvorci Srbije
Dvorac Karas
Dvorac Karas
Dvorac Karas
Dvorac Karas
Dvorac Karas
Dvorac Karas
Dvorac Karas
Dvorac Karas
Dvorac Karas

Reference[uredi | uredi izvor]

^ ^a ^b ^v ajmonegde.com/Dvorac-Karas Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. avgust 2014) pristupljeno 27.7.2014. godine
^ nepokretna-kulturna-dobra-od-velikog-znacaja-u-vojvodini pristupljeno 28.7.2014. godine
^ www.rtv.rs/sr_lat/vojvodina/horgoski-dvorac pristupljeno 28.7.2014. godine
^ ^a ^b www.dvorci.info-dvorac karas pristupljeno 28.7.2014. godine
^ ^a ^b www.ajmonegde.com/Dvorac-Karas Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. avgust 2014) pristupljeno 28.7.2014. godine
^ vojvodinaonline.com/-dvorac-karas-horgos Arhivirano na sajtu Wayback Machine (21. mart 2015) pristupljeno 28.7.2014. godine

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[ТТЗ-1] v ajmonegde.com/Dvorac-Karas Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. avgust 2014) pristupljeno 27.7.2014. godine

[2] nepokretna-kulturna-dobra-od-velikog-znacaja-u-vojvodini pristupljeno 28.7.2014. godine

[3] www.rtv.rs/sr_lat/vojvodina/horgoski-dvorac pristupljeno 28.7.2014. godine

[БББ-4] www.dvorci.info-dvorac karas pristupljeno 28.7.2014. godine

[ЦЦЦ-5] www.ajmonegde.com/Dvorac-Karas Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. avgust 2014) pristupljeno 28.7.2014. godine

[6] vojvodinaonline.com/-dvorac-karas-horgos Arhivirano na sajtu Wayback Machine (21. mart 2015) pristupljeno 28.7.2014. godine

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

p r u Nepokretna kulturna dobra u Severnobanatskom okrugu
Ada	Srpska pravoslavna crkva u Molu Rodna kuća Novaka Radonića Srpska pravoslavna crkva Vaznesenja Hristovog u Adi Vetrenjača u Obornjači Zavetni krst u Molu Kapela Dudvarski
Kanjiža	Dvorac grofa Karasa Crkva Sv. Arhanđela Mihaila u Kanjiži Železnička stanica Horgoš – Kamaraš Kapela na Pravoslavnom groblju u Martonošu Magacin za žitarice Vila Horgoš Kamaraš br. 26 Vigado Vetrenjača u Oromu Srpska pravoslavna narodna škola u Martonošu Srpska pravoslavna crkva Prenosa moštiju Sv. oca Nikolaja u Martonošu
Kikinda	Suvača u Kikindi Pravoslavna crkva u Kikindi Bogomolja „Vodica“ u Kikindi Zgrada Velikokikindskog Dištrikta Klasicistička zgrada iz 1834. godine u Bašaidu Srpska pravoslavna crkva u Mokrinu Grobnica porodice Čarnojević u Ruskom Selu Crkva Sv. arhanđela Mihaila i Gavrila u Iđošu Srpska pravoslavna crkva Sv. Oca Nikolaja u Bašaidu Kuća u Ul. Pere Segedinca br. 25 u Kikindi Ambar od pletera u Kikindi Stara opštinska zgrada u Mokrinu Industrijski objekat „Stara crepana i ciglana” - Terra
Novi Kneževac	Dvorac porodice Servijski (Šulpeov dvorac) Zgrada bivšeg Narodnog odbora Atine Srpska pravoslavna crkva Sv. arhanđela Mihaila i Gavrila u Novom Kneževcu Olajnica u Novom Kneževcu Crkva Sv. Arhangela Mihaila i Gavrila u Banatskom Aranđelovu Dvorac Maldeghem Kapela Servijski u Novom Kneževcu Rimokatolička crkva u Novom Kneževcu
Senta	Srpska pravoslavna crkva Sv. arhanđela Mihaila u Senti Gradska kuća u Senti Vatrogasna kasarna u Senti Hotel „Rojal“ u Senti Slavnića kuća u Senti Rodna kuća Stevana Sremca u Senti Osnovna škola u ataru Ada Zgrada Osnovne škole „Stevan Sremac“ u Keviju Kapela Sv. Arhangela Gavrila na Pravoslavnom groblju u Senti Kuća u Lenjinovoj ulici br. 14 u Senti Zgrada sa sunčanim zabatom Zgrada Plebanije-Muzeja u Senti
Čoka	Rimokatolička crkva u Čoki Srpska pravoslavna crkva u Sanadu Srpska pravoslavna crkva u Čoki Dvorac Lederer Kapela Vujin u Crnoj Bari Rimokatolička crkva u Sanadu Srpska pravoslavna crkva Sv. Nikole u Ostojićevu