Kozjanski partizanski odred

Kozjanski partizanski odred
II bataljona Kozjanskog odreda 5. januara 1945
Postojanje	27. april 1944 - 28. maj 1945.
Formacija	3. bataljona
Deo	Narodnooslobodilački partizanskih odreda Jugoslavije
Komandanti
Komandant	Marjan Jerin Janez Janežič Karel Žmavc

Kozjanski partizanski odred je je bio partizanska jedinica u sastavu Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije tokom Drugog svetskog rata u Sloveniji. Odred je formiran 27. aprila 1944. iznad sela Siloveca

Istorijat

Prilikom formiranja odred je u svom sastavu imao dva bataljona. Treći bataljon je osnovan 22. juna, a četvrti bataljon koji je formiran sredinom septembra ubrzo je ušao u sastav 14. slovenačke divizije NOVJ. Odred je 9. juna uništio prvu neprijateljsku ispostavu u Kozjanskom zauzevši njemačku artiljerijsku stanicu u Jurkloštru. Između 6. i 16. jula odred je zauzeo je čak 10 neprijateljskih isturenih ispostava i tako stvorio prvu oslobođenu teritoriju na Kozjanskom, koje je u to vrijeme bilo jedino veće oslobođeno područje u Štajerskoj. Nakon oslobađanja Kozja, Koprivnice i Podsrede u septembru 1944. slobodna teritorija je samo proširena. Prilikom formiranja odred je brojao 142 borca, već do avgusta brojno stanje je poraslo na 1.100 boraca, međutim samo je njih oko 350 bilo naoružano. Odred je nastojao da privuče što više ljudi u NOB, tako su od aprila do sredine jula 1944. okupili više od 500 ljudi. Regruti su uglavnom upućivani preko Save u Dolenjsku, a manjim dijelom u 14. slovenačku diviziju i Kamniško-zasavski partizanski odred. U sastavu Kozjanskog odreda bio je specijalni vod, osnovan avgusta 1944. godine, i minerski vod. Minerski vod je kontinuiravno vršio diverzije na komunikacijama u Kozjanskom i prugu Dobova – Zidani Most – Celje. Vezu sa Glavnim štabom NOV i PO Slovenije, Četvrtom operativnom zonom i 14. slovenačkom divizijom održavali su putem radio stanice. Odred je štampao Od Savinje do Sutle (sloven. Od Savinje do Sotle). Posebna pješadijska jedinica pod nazivom Kozjanska grupa formirana je 2. aprila 1945, a činili su je 2. bataljoni Kozjanskog odreda i bataljon Kozjanske vojne oblasti. Kozjanska grupa stigla je u Prekmurje nakon jednomjesečnog putovanja po Hrvatskoj. Ovdje su iskusni borci Kozjanske grupe učestvovali u uspostavljanju komandi gradova u oslobođenom Prekmurju. Borci 1. i 2. bataljona činili su jezgro prilikom formiranja Prekmurske brigade i 5. bataljona 3. brigade narodne odbrane. Po dolasku Kozjanske grupe u Prekmurje, 27. aprila 1945. godine, u Kozjanskom je osnovan novi Kozjanski partizanski odred sastavljen od 2 bataljona. Odredu su se potom pridružile austrijska četa i ruski bataljon. Odred je 10. maja umarširao u Celje i Štore. Odred je rasformiran 28. maja 1945. a ljudstvo je priključeno KNOJ-u.

Literatura

• Enciklopedija Slovenije; knjiga 5, Mladinska knjiga, Ljubljana, 1991