Most slobode u Budimpešti
| Most slobode u Budimpešti | |
|---|---|
 Most slobode Budimpešta | |
| Koordinate | 47° 29′ 08″ N 19° 03′ 18″ E / 47.48556° S; 19.05500° I |
| Mesto | Budimpešta Mađarska |
| Vrsta | auto, tramvajski, pešački saobraćaj |
| Karakteristike | |
| Dužina | 333,6 m |
| Širina | 20,1 m |
| Istorija | |
| Otvaranje | 1896. rekonstrukcija 1945 |
Most slobode (Szabadság híd) u Budimpešti, Mađarska, povezuje Budim i Peštu preko reke Dunav. To je treći najjužniji most javnog puta u Budimpešti, smešten na južnom kraju centra grada. Prvobitno se zvao Most Franca Jozefa (Ferenc József híd).
Na njegova dva kraja nalaze se dva javna trga, Gelert trg (u podnožju brda Gelert, sa Gelert Spa i Hotelom Gelert) i Fovam trg (sa Velikom zatvorenom pijacom).
Most slobode najkraći je most u centru Budimpešte. Prvobitno sagrađen kao deo Milenijumske svetske izložbe krajem 19. veka, godine kada je mađarska država proslavljala svoj 1000. rođendan.[1] Most sadrži dizajn moderne umetnosti, mitološke skulpture i grb države sa strane.
Na oba kraja konstrukcije nalaze se male zgrade koje su prodavale karte za tramvaj. Tu su i ploče koje sadrže detalje o izgradnji mosta. U severoistočnoj kući nalazi se muzej o mostovima Budimpešte.[2] Most je prvi u gradu obnovljen nakon pretrpljenih velikih oštećenja tokom Drugog svetskog rata.
Izgradnja[uredi | uredi izvor]
Most je izgrađen između 1894. i 1896. godine po planovima Janoša Feketehazija. Iako je radikalno različit u strukturi (to je konzolni most sa suspendovanim srednjim rasponom), most ima opšti obris lančanog mosta, koji se u vreme izgradnje smatrao estetski poželjnim oblikom. Most je otvoren u prisustvu cara Franca Jozefa; poslednju srebrnu zakovicu na delu kod Pešte, car je u gvozdenu konstrukciju ubacio sam, a most je prvobitno dobio ime po njemu.
Dimenzije i ukrasi[uredi | uredi izvor]
Most je dugačak 333,6 m i širine 20,1 m. Vrhovi četiri jarbola ukrašeni su velikim bronzanim statuama Turula, ptice nalik sokolu, istaknutoj u drevnoj mađarskoj mitologiji.
Saobraćaj[uredi | uredi izvor]
Brojni tramvaji prelaze most, kao i druga putnička vozila, ali postoji inicijativa da se isti pretvori u pešački most kada se završi četvrta podzemna linija metroa. U leto 2016, zatvaranje budimpeštanskog Mosta slobode zbog rekonstrukcije značilo je da je zatvoren za saobraćaj, ali otvoren za pešake. Iskoristivši to, stanovnici grada i turisti preobrazili su najkraći prelaz Dunava u piknik na otvorenom i zonu zabave. Tokom 2017. godine, brojne grupe civilnog društva podnele su peticiju gradskom veću se most pretvori u pešačku zonu vikendom. U poslednje dve godine, most je tokom četiri vikenda pretvoren u park i izletnički prostor sa raznim programima: od koncerata, jutarnjih časova joge, cirkuskih i pozorišnih predstava, projekcija filmova, pa čak i svetom misom jednog vikenda.[3]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Liberty Bridge Budapest”. attractions.topbudapest.org. Arhivirano iz originala 24. 03. 2020. g. Pristupljeno 4. 7. 2020.
- ^ „Liberty Bridge (Szabadsag hid)”. expedia.co.uk. Pristupljeno 4. 7. 2020.
- ^ Kaszás, Fanni. „Pedestrians to Take Over Budapest’s Liberty Bridge on Weekends Once Again”. hungarytoday.hu. Arhivirano iz originala 04. 07. 2020. g. Pristupljeno 4. 7. 2020.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- DBridges - Szabadsg hd
- Photos of Budapest bridges
- Budapest Tourism Office on Szabadsg hd
- Freedom Bridge na sajtu Structurae
- Picture
- Four more photos: (1) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (7. jul 2020), (2) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. jul 2020), (3) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. jul 2020), (4) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. jul 2020)
- Bridges of Budapest - Liberty Bridge
| Normativna kontrola: Geografske |
|---|
