Park Gavrila Principa
| Park Gavrila Principa | |
|---|---|
| |
| |
| Položaj | |
| Mesto | Beograd |
| Opština | Gradska opština Savski venac |
| Država |  Srbija
|
| Koordinate | 44° 48′ 27″ S; 20° 27′ 33″ I / 44.8075006° S; 20.45904589999998° I |
| Karakteristike | |
| Površina | 1,95 ha |
| Tip parka | gradski park |
| Zaštita i posećenost | |
| Staratelj | Grad Beograd - JKP „Zelenilo Beograd“ |
| Godina izgradnje | 1836. |
| Otvoren | cele godine |
| Ostalo | |
Park Gavrila Principa (Finansijski park do 2017) je najstariji park na području grada Beograda. Park postoji od 1836. godine, a 1864. godine proglašen je prvim javnim parkom u Beogradu. Park danas pokriva površinu od 1,95 hektara, dok je kroz istoriju bio znatno veći.
Lokacija i karakteristike parka[uredi | uredi izvor]
Park se nalazi u naselju Savamala, u opštini Savski venac. Prostire se između ulica kneza Miloša na istoku, Admirala Geprata na severu, Balkanske na zapadu i Nemanjine ulice na jugu. Između parka nalazi se zgrada Vlade Republike Srbije, Ministarstvo finansija Republike Srbije, Vrhovni kasacioni sud Republike Srbije i Amam kneza Miloša, spomenik kulture, sagrađen 1836. godine[1].
Ime i istorija[uredi | uredi izvor]
Rezidencija kneza Miloša u centru Beograda nalazila se nedaleko od Saborne crkve, gde je danas Zgrada Patrijaršije. Dok su Turci i dalje boravili na beogradskoj tvrđavi, kako bi se kretao dalje od njih, Miloš Obrenović je 25. avgusta 1829. godine započeo izgradnju nove rezidencije. Izabrao je nenastanjeno područje duž puta Topčider, današnje ulice kneza Miloša. Rezidencija planirana za boravak njegovih sinova Milana i Mihaila Obrenovića, završena je 1836. godine i obuhvatala je veliku baštu, jezgro budućeg parka. Izgrađena zgrada je imala jedan sprat, duga i prostrana korisila je knezu Milošu za zabavu i prijeme stranih gostiju.
U to vreme, Beograđani su park koji se prostirao kroz imanje Obrenovića nazivali Sovjetski park i Park veća pošto je bio zatvoren za javnost. Nakon što su Milan i Mihailo Obrenović otišli u inostrastvo, park su predali državi, a ona ga je dala Ministarstvu finansija Republike Srbije, pa je tako park postao poznat kao Finansijski park. Park je građen u engleskom stilu.
Knez Mihailo Obrenović se na presto vratio 1860. godine, a jula 1864. godine Finansijski park proglašen je narodnim parkom, odnosno prvim javnim parkom u Beogradu[2][3].
Deo parka je srušen 1889. godine, kada se zidala zgrada Ministarstva finansija i 1926. godine kada je započela izgradnja zgrade sadašnje Vlade Republike Srbije. U avgustu 1923. su osvećeni temelji zgrade Direkcije državnih dugova, između Državnog saveta i Državnog računovodstva.[4] Park je pretrpeo veliku štetu tokom nemačkog bombardovanja Beograda 1941. godine. Iako je savremeni park na svojoj izvornoj lokaciji, izgled današnjeg parka polazi tek od perioda posle Drugog svetskog rata.
Kompletna rekonstrukcija parka izvršena je 2004. godine, nakon čega je u parku postavljen spomenik knezu Milošu. Još jedna rekonstrukcija je usledila 2011. godine, dok je 2015. godine izgrađen spomenik Gavrilu Principu. Skupština grada Beograda zvanično je 18. aprila 2017. godine promenila ime parka u Park Gavrilo Princip[2][5].
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Amam kneza Miloša -
-
Statua Gavrila Principa -
Park u jesen
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Beograd - plan grada. M@gic M@p. 2006. ISBN 86-83501-53-1.
- ^ a b Branka Vasiljević (26. 4. 2017), „Park Gavrila Principa i Aleksandrov - oaze u srcu grada”, Politika, str. 16
- ^ Branka Vasiljević (23. 6. 2013), „Prestonički parkovi - mladići od šezdeset leta”, Politika
- ^ "Politika", 28. avg. 1923, str. 5
- ^ Dejan Aleksić (19. 4. 2017). „Spomenik Sibinjanin Janku na Zemunskom keju, Gagarinu na Novom Beogradu”. Politika.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Beograd - plan grada. M@gic M@p. 2006. ISBN 978-86-83501-53-3.
