Saladinova citadela

Saladinova citadela قلعة صلاح الدين الأيوبي
Svetska baština Uneska
Zvanično ime	Saladinova citadela
Mesto	Sirija
Koordinate	35° 35′ 45″ S; 36° 03′ 26″ I
Površina	887, 649, 12.952 ha (95.500.000, 69.900.000, 1,3941×109 sq ft)
Kriterijum	kulturno dobro: ii, iv
Referenca	http://whc.unesco.org/en/list/1229
Upis	2006. (30. sednica)

Saladinova citadela (jez-ar قلعة صلاح الدين) je utvrđenje u Siriji, 30 km istočno od grada Latakije, izgrađena na steni između dve duboke šumovite doline.

Od 2006. godine je, zajedno s utvrđenjem Krak de Ševalije, upisana na UNESKO-v popis mesta svetske baštine u Aziji i Okeaniji kao "najvažniji primer razmene uticaja i evolucije fortifikacijske arhitekture na Bliskom istoku tokom vizantijskog, krstaškog i islamskog razdoblja".

Istorija

Utvrđenje na ovom mestu je postojala još u 1. milenijumu pne, za vreme Feničana, koji su je predali Aleksandru Makedonskom 334. p. n. e. Prema predaji, Aleksandar je nakon neuspešne opsade utvrđenja sanjao Herkula koji mu je pokazao gde se nalazi njegova toljaga s kojom je uspeo probiti vrata utvrđenja.

Za utvrđenje se ponovno čuje tek u 10. veku kada je vizantijski car Jovan I Cimiskije osvojio od alepske dinastije Hamdaninda, i dao izgraditi njene zidine. Početkom 12. veka zauzeli su je krstaši, te se već 1119. godine spominje kao posed Roberta Saonskog koji ga je dobio od kneza Antiohije, Rodžera od Salerna. Današnji oblik utvrđenja je većinom nastao tada, a bila je poznata kao jedina kojom nisu upravljali viteški redovi, niti Jovanovci niti Templari.

U julu 1188. godine utvrđenje je osvojio muslimanski vojskovođa Saladin, po komu je kasnije i dobila ime. Od tada je njome upravljala Nasr al-Dinova plemićka porodica. Manguviri, koji su je predali egipatskom sultanu Bajbarsu 1273. godine. Kratko vreme, od 1280, njome je vladao lokalni vladar Sonkor al-Aškar, ali su je Mameluci ponovno osvojili 1287. godine.

2006. godine Krak de Ševalije i Saladinova citadela su upisane na UNESKO-v popis mesta svetske baštine u Aziji . Zbog ratnih sukoba, 20. maja 2013. godine UNESKO je odlučio staviti svih šest mesta svetske baštine u Siriji na popis mesta svjetske baštine u opasnosti.

Odlike

Najznamenitija posebnost utvrđenja je jarak dubok 28 metara koji su, najverovatnije još Vizantinci isklesali u živoj steni. On je dug 156 metara, širok je 14 do 20 metara, i ima samo jako uski stub usred jarka koji je služio kao potpora za pokretni most do glavnog, južnog portala utvrđenja. S desne strane ulaza se nalazi krstaški toranj, i još jedan samo par metara dalje, pored velike cisterne za vodu i skladišta za hranu. Ova utvrđena vrata imaju 5 m debele zidove i površinu od gotovo 24 m². Na severnoj strani se nalaze vrata od kojih se spuštao pokretni most preko jarka.

U središtu utvrđenja nalazi se vizantijska citadela, još jedna cisterna, krstaški dom i crkva spojena na dve vizantijske kapele. Tu su i džamija, i palata s dvorištem, kupatilom i ajvanom, iz vremena mamelučkog sultana Kalavuna s kraja 13. veka.