Srpska pravoslavna crkva Svetog Arhanđela Gavrila u Buđanovcima
| Crkva Svetog Arhanđela Gavrila | |
|---|---|
 Crkva Svetog Arhanđela Gavrila | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Buđanovci |
| Opština | Ruma |
| Vreme nastanka | 1763—1766. |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
Srpska pravoslavna crkva Svetog Arhanđela Gavrila u Buđanovcima, naseljenom mestu na teritoriji opštine Ruma, po natpisu iznad južnog portala, podignuta je u periodu od 1763. do 1766. godine. Pripada Eparhiji sremskoj Srpske pravoslavne crkve.
Kao zaštićeno nepokretno kulturno dobro ima status spomenika kulture od velikog značaja.
Arhitektura[uredi | uredi izvor]
Crkva u Buđanovcima je posvećena Svetom arhanđelu Gavrilu, sagrađena je kao jednostavna, jednobrodna građevina baroknih stilskih odlika, sa polukružnom oltarskom apsidom na istoku i prizidanim zvonikom na zapadu. Fasade hrama i zvonika ukrašene su profilisanim kordonskim vencima i plitkim pilastrima sa jednostavnim kapitelima. Raskošnu baroknu rezbariju na ikonostasu izveo je nepoznati drvorezbar oko 1766. godine, dok je ikone naslikao Janko Halkozović pre 1769. godine. Iznad zone sokla je niz prestonih ikona sa carskim i bočnim dverima, u drugoj zoni su apostoli, u trećoj kompozicije Velikih praznika, u četvrtoj su proroci i slike Hristovog stradanja, dok je u petoj Raspeće.[1]
Na soklu ikonostasa predstavljene su starozavetne slike praroditeljskih grehova, da bi kao moralna opomena upućivale vernike na odolevanje iskušenjima. Zidne slike je uradio 1838. godine Petar Čortanović. U oltaru su naslikani arhijereji, a u naosu Gospod Savaot, jevanđelisti, stojeće figure svetitelja, Silazak Sv. Duha na apostole, nekoliko starozavetnih tema, Usekovanje glave sv. Jovana Krstitelja, Hristovo polaganje u grob, Vaskrsenje Lazarevo, i na zapadnom zidu Kamenovanje sv. Stefana Prvomučenika. U hramu se nalaze mitropolitski presto i pevnice, koje je slikama ukrasio takođe Petar Čortanović.
Konzervatorsko-restauratorski radovi izvedeni su 1971. godine.
Galerija[uredi | uredi izvor]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Spisak crkava Eparhije sremske
- Spisak spomenika kulture u Sremskom okrugu
- Spomenici kulture od velikog značaja
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Eparhija sremska/namesništvo rumsko-spisak hramova”. Arhivirano iz originala 05. 02. 2018. g. Pristupljeno 14. 09. 2014.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Crkva Sv. Arhanđela Gavrila — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
- Spisak spomenika kulture od velikog značaja u Vojvodini
- Republički zavod za zaštitu spomenika kulture - Beograd
- Lista spomenika
Napomena: Sadržaj ovog članka je jednim delom ili u celosti preuzet sa http://www.sanu.ac.rs. Nosilac autorskih prava nad materijalom je dao dozvolu da se isti objavi pod slobodnom licencom. Dokaz o tome se nalazi na OTRS sistemu, a broj tiketa sa konkretnom dozvolom je 2009072410055859.
