Šipan

Šipan
Geografija
Površina	16,22 km2
Dužina	9,3 km
Širina	2,3 km
Najviši vrh	243
Administracija
	Hrvatska

Šipan je najveće ostrvo u Elafitskoj grupi ostrva u Jadranskom moru, 17 km severozapadno od Dubrovnika. Od kopna ga odvaja Koločepski kanal, a od susednih ostrva, Jakljana na zapadu i Lopuda na jugoistoku prolaz Harpoti, odnosno Lopudska vrata.

Pruža se od od severozapada prema jugoistoku, dužine 9,2 km od rta Mišnjak do rta Prtuša, a široko je u proseku 2,3 km. Površina mu je 16,22 km². Dužina obalske linije je 29,416 km.^[1] Najviši vrh je visok 45 m.

Građen je od dolomita i krečnjaka gornje krede, pa je diferencijalnom erozijom u dolomitima nastala plodna udolina od Šipanske Luke na severozapadu do Sučurđa na jugoistoku. Uzgajajaju se agrumi, rogač, nar, vinova loza i masline.

Prošlost[uredi | uredi izvor]

Ostrvo je bilo naseljeno u rimsko doba. Dalmatinska kraljica Živana (Siva) sa sinom Silvesterom je ostrvo 1080. godine poklonila gradu Dubrovniku.^[2] Pod današnjim imenom pominje se prvi put 1371. godine. Imalo je procvat u doba Dubrovačke republike, kada se razvijala, brodogradnja, pomorstvo, maslinarstvo, ribolov i vinogradarstvo. Posle velikog zemljotresa i požara u kojem je stradao Dubrovnik, stradala je privreda, a najvišu u 20. veku kada je iseljeno najviše stanovnika. Na ostrvu je 1930-tih bilo i Hercegovaca iz Popovog polja, koji su kupovali ranije plemićke dvorce i stanovali u njima.^[3]

Savremeno doba[uredi | uredi izvor]

Ostrvo je jedinstveno i po svom kulturnom blagu, jer se na njegovih 16 km² nalaze 42 stara letnjikovca i 34 crkvice, koje govore da je bio privlačan dubrovačkoj vlasteli kao oaza mira i letote. Mnogi od tih objekata su u zapuštenom stanju, jer su zub vremena i nebriga društva učinili svoje.

Stanovništvo ostrva je okupljeno oko dva veća naselja Šipanske Luke i Suđurđa i nekoliko zaselaka. Prema popisu iz 2001. ima ih oko 500 uglavnom starije dobi. Zbog toga ostrvom sve više dominira makija, šume aplskog bora i kamenjar.