Japanske lake krstarice klase Tenrju
| Lake krstarice klase Tenrju | |
|---|---|
| |
| Laka krstarica Tacuta | |
| Korisnik | 
|
| Početak gradnje: | 1917. |
| Porinuće: | 1918. |
| Završetak gradnje: | 1919. |
| Osnovne katakteristike | |
| Dužina: | 142,90 metara |
| Širina: | 12,34 metara |
| Gaz: | 3,96 metara |
| Težina: | 3281 tona (standardni deplasman) 4011 tona (puni deplasman) |
| Pogon: | 6 kotla Kanpon, snage 51.000 KS |
| Posada: | 332 oficira i mornara |
| Naoružanje: | Topovi: 4 × 140 mm, 1 × 76,2 mm Mitraljezi: 2 × 6,5 mm Torpeda: 6 × 533 mm |
| Maksimalna brzina: | 33 kn (61 km/h) |
| Brodovi klase | |
| Tenrju, Tacuta | |
Krstarice klase Tenrju su bile prve lake krstarice izgrađene u Japanu nakon završetka Prvog svetskog rata. Građene su po uzoru na evropske lake krstarice tog vremena.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Za vreme Prvog svetskog rata nastao je univerzalan tip lake krstarice, sposobne za dejstva kako po komunukacijama, taki i pri eskadri. Japan nije razvio sopstveni brod, već je za prototip uzeo projekat britanske lake krstarice klase "Arethusa". Pored drugih zadataka novi brodovi su projektovani za ulogu lidera flotile razarača. Obe krstarice su dobile imena reka iz provincije Šinano i Jamato. Ta tradicija davanja imena reka krstaricama, produžiće se i kod sledećih klasa krstarica. Brodovi su građeni u državnim brodogradilištima u Jokosuki i Sasebu.
| Ime | Brodogradilište | Početak gradnje | Porinuće | Završetak gradnje | Beleška |
|---|---|---|---|---|---|
| Tenrju | Jokosuka | 7. maj 1917. | 11. mart 1918. | 20. novembar 1919. | Potopljena 18. decembra 1942. |
| Tacuta | Sasebo | 24. jul 1917. | 29. maj 1918. | 31. maj 1919. | Potopljena 13. marta 1944. |
Trup broda je na bokovima bio zaštićen oklopom 25 mm do 37 mm na krajevima a u predelu mašinskog odeljenja 50 mm. U rejonu mašinskog odeljenja oklopni pojas se prostirao po visini od vodene linije do gornje palube. Horizontalnu zaštitu je činila oklopna paluba debljine 25 mm. Oružja glavne artinjerije su postavljena na 4 postrojenja i pokrivena štitom. Izabran je kalibar 140 mm, umesto 152 mm koji se koristio u Evropi. Razlog za to je što su japanski mornari niži i fizički slabiji od evropljana, pa kako bi se oržala brza paljba, projektili su morali da budu što lakši. Na krmi je postavljen jedan top 76 mm i dvocevni mitraljez 6,5 mm. Torpedno naoružanje se sastojalo od dva trocevna aparata 533 mm. Takvi torpedni aparati su prvi put postavljeni u japanskoj floti upravo na krstaricama klase Tenrju.
Taktičko-tehničke karakteristike[uredi | uredi izvor]
- Težina:
- 3.281 tona standardni deplasman
- 4.011 tona puni deplasman
- Dimenzije:
- Dužina: 142,90 metara
- Širina: 12,34 metara
- Gaz: 3.96 metara (srednji gaz)
- Maksimalna brzina:
- 33 kn (61 km/h)
- Pogon: 6 kotla Kanpon, trocilindrična turbina Braun-Kertis, 51.000 KS
- Maksimalna daljina plovljenja: 6.000 nautičkih milja/ 10 kn (19 km/h)
- Količina goriva: 820 tona nafte i 150 tona uglja
- Naoružanje:
- Glavna artiljerija: 4 × 1 140 mm
- Pomoćna artiljerija: 1 × 1 76,2 mm
- Mitraljezi: 1 × 2 6,5 mm
- Torpedne cevi: 2 x 3 533 mm
- Mine: 48 komada
- Oklop:
- Oklopni pojas: 25-50 mm
- Paluba: 25 mm
- Težina oklopa 176 tona
- Posada: 332 oficira i mornara
Modernizacija[uredi | uredi izvor]
Krstarica Tenrju je modernizovana između marta 1927. godine i marta 1930. godine, kada joj je postavljen tronožni jarbol. Na isti način je modernizovana i Tacuta 1931. godine. Tokom 1939. na oba broda su postavljena po 4 dvocevna protivavionska mitraljeza 13 mm. U celini gledano na krstaricama se ništa nije promenilo tokom rata, osim što je 1942. godine skinut jedan par čamaca za spasavanje a na njihovo mesto su postavljena 4 dvocevna protiavionska topa 25 mm, oko prednjeg dimnjaka.
Služba[uredi | uredi izvor]
Brodovi su upisani u spisak flote 13. marta i 20. novembra 1919. godine. Kada je počeo Drugi svetski rat na Pacifiku, oni su ušli u sastav 18 eskadre 4. flote i baziraju na ostrvu Truk, odakle učestvuju u napad na ostrvo Vejk. Tom prilikom, krstarica Tacuta je oštećena od mitraljeske vatre jednog američkog lovačkog aviona, baziranog na ostrvo Vejk. Nakon toga krstarica Tacuta odlazi na remont a Tenrju učestvuje u drugom napadu na ostrvo Vejk, kada je ono i zauzeto. Krstarice ostaju u sastav 4. flote i tokom januara 1942. godine štite desant na Kavieng i Novu Gvineju. U maju 1942. godine obe krstarice su u sastavu zaštitne grupe prilikom operacije „MO“, kojom je trebalo da se zauzme Port Morezbi. Nakon Midvejske bitke, još uvek kao 18 eskadra, obe krstarice su u sastavu 8 flote i učestvuju u zaštiti desanta kod Bune na Novoi Gvineji, tokom jula meseca. Tacuta je ostala da podržava desant i nakon američkog iskrcavanja na ostrvo Gvadalkanal. Zato je samo krstarica Tenrju uzela učešće u bici za ostrvo Savo 9. avgusta 1942. godine. Nakon toga krstarice operišu u rejonu Solomonovih ostrva i uzimaju učešće u neuspelom desantu u zalivu Miln, krajem avgusta, i tu krstarica Tenrju potapa 6. septembra jedan američki transportni brod za vreme evakuacije japanski desantnih snaga. Krstarica Tenrju je 2. oktobra 1942. godine oštećena prilikom napada američkih aviona, dok je učestvovala u akciji podrške japanskim vojnicima na ostrvu Gvadalkanal. Dana, 18. decembra 1942. godine Tenrju je torpedirala i potopila američka podmornica Albakor, istočno od Madanga. Druga krstarica ove klase - Tacuta, potopljena od američke podmornice Send Lans 13. marta 1944. godine, jugozapadno od Jokosuke.
