Avgustin Vološin
Ovom članku je potrebna lektura teksta. To podrazumeva ispravku gramatičkih, pravopisnih i interpunkcijskih grešaka ili tona. |
Ovaj članak ili jedan njegov deo nije preveden na srpski jezik. |
Avgustin Vološin | |
---|---|
Lični podaci | |
Puno ime | Avґustin Іvanovič Vološin |
Datum rođenja | 17. mart 1874. |
Mesto rođenja | Kelečin, Austrougarska |
Datum smrti | 19. jul 1945.71 god.) ( |
Mesto smrti | zatvor Butirka, Moskva, Sovjetski Savez |
Državljanstvo | Ukrajinac |
Religija | grko-katolik |
Zanimanje | politik, predsednik države |
Politička karijera | |
Politička stranka | Rusinska seljačka stranka (1920—1924)[1] Hrišćanska partija (1924—38)[2] Ukrajinska narodna stranka (1939)[3] |
Heroj Ukrajine |
Avgustin Vološin (ukr. Августин Волошин, češ. Augustin Vološin; 17. mart 1874, Kelečin, Austrougarska – 19. jul 1945, Moskva, Sovjetski Savez) je bio ukrajinski političar i grkokatolički sveštenik u Čehoslovačkoj. U jesen 1938. godine, postao je premijer autonomne Potkarpatske Rusije, a potom prvi i jedini predsednik Karpatske Ukrajine, kratkotrajne države koja je proglašena 15. marta 1939. godine, ali je već tokom narednih dana okupirana od strane Mađarske. Kao politički aktivista, pripadao je antiruskoj, odnosno antirusinskoj struji, koja se zalagala za pretvaranje karpatskih Rusina u etničke Ukrajince.[4][5]
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je 17. marta 1874. godine, u selu Keleči, županija Marmaroš (Karpatska Rusija), Ugarska kraljevina (Austro-ugarska). Teologiju je studiraio u Užgorodu (Budimpeštanski Univerzitet), grkokatolički sveštenik postane ptvrdom papske komore 1924. Od 1900. do 1917. bio je profesor matematike na užgorodskom institutu. 1918. postane lider Zakarpatskog Narodnog saveta, koji je 1919. prihvatio filadelfijski sporazum; raspadom Austro-ugarske, rusinske oblasti su ušle tim sporazumom u Čehoslovačku (insistiranjem SAD). Aneksija se sprovela u jesen 1919. Za vreme čehoslovačke vlade 1925. postane poslanik u Pragu (kao lider Hrišćanske partije Rusina). U jesen 1938. godine postao je premijer autonomne Potkarpatske Rusije, koja je potom promenila ime u "Karpatska Ukrajina". Nakon aneksije raznih čehoslovačkih oblasti od strane Trećeg rajha (minhenski sporazum) i pred raspadom Čehoslovačke (pretnja od invazije Mađarske) Vološin je probao da sačuva svoju oblast sa proglašenjem nezavisnosti, te je tako nastala nastala nezavisna Karpatska Ukrajina, koja je trajala samo jedan dan, do invazije Mađara. Čitava Karpatska Ukrajina je brzo zauzeta i Vološin sa pomoču čehoslovačke vojske 19. marta 1939. pobegne u Rumuniju, koja je tada bila saveznik Čehoslovačke.
Posle odlazi u Prag, gde je profesor na Ukrajinskoj univerzi. Oktobra 1944. Crvena armija zauzme Zakrpatsku oblast, koja postane deo Sovjetskog Saveza. Nakon oslobođenja Praga od Nemaca, tajna služba (SMERŠ) Avgusta Vološina uhapsi i odvede u Moskvu. Umre u zatvoru Butirka 19. jula 1945.
2002. za vreme samostalne Ukrajine Leonid Kučma proglasi Vološina posthumno za Heroja Ukrajine.
Reference
[uredi | uredi izvor]Literatura
[uredi | uredi izvor]- Magocsi, Paul R. (2015). With Their Backs to the Mountains: A History of Carpathian Rus’ and Carpatho-Rusyns. Budapest-New York: Central European University Press.
- Rychlík, Jan; Rychlíková, Magdaléna (2016). Podkarpatská Rus v dějinách Československa 1918–1946. Praha: Vyšehrad.