Boris Cijan

Boris Cijan
Boris Cijan
	Boris Cijan kao student
Lični podaci
Datum rođenja	11. februar 1909.
Mesto rođenja	Gorica, Austrougarska
Datum smrti	14. avgust 1993. (90 god.)
Mesto smrti	Beograd, Savezna Republika Jugoslavija

Boris Cijan (Gorica, 11. februar 1909 — Beograd, 14. avgust 1993) bio je modelar, jedriličar, pilot-lovac, mašinski inženjer, konstruktor jedrilica i aviona, redovni profesor na fakultetu, vazduhoplovnotehnički pukovnik JNA.^[1]

Biografija[uredi | uredi izvor]

Avion Aero-2D sa zatvorenom kabinom i civilnim oznakama u Muzeju vazduhoplovstva — Beograd.

Rođen 11. februara 1909 u Gorici u porodici železničkog službenika. Nakon završene Gimnazije u Mariboru 1928. upisuje se na Univerzitet u Ljubljani gde se zagrejao za avijaciju. Posle godinu dana nastavlja studije na Nemačkoj visokoj tehničkoj školi u Pragu (Deutsche technische Hohschule in Prag) na kojoj je diplomirao juna 1934. godine i postao inženjer mašinstva. Posle povratka u zemlju završava Školu vazduhoplovnih rezervnih oficira (ŠVRO) u Petrovaradinu, dobija diplomu pilota i čin potporučnika a oktobra 1935 je postao referent za vazduhoplovno jedriličarstvo u Civilnom odeljenju Komande vazduhoplovstva. Oktobra 1938. završio je Lovačku pilotsku školu (PŠ) na aerodromu u Zemunu, pa je kao već oformljeni letač i inženjer postao probni pilot Vazduhoplovnoj opitnoj grupi (VOG) u kojoj je bio zadužen za prijem lovaca. Rat provodi u zarobljeništvu iz koga beži i priključuje se NOP-u. Posle rata se demobiliše i radi kao konstruktor letilica.^[2]

Projekti aviona[uredi | uredi izvor]

Aero 1 - jednomotorni školski dvosed drvene konstrukcije (1939) konkurs Aerokluba
Aero 2 - jednomotorni školski dvosed drvene konstrukcije (1940) konkurs KVV, proizvedeno u Ikarusu (1947—1950) 275 aviona
Trojka - jednomotorni turistički dvosed niskokrilac drvene konstrukcije. (1948) proizvedeno 80 aviona u Utvi.
Kurir - jednomotorni izviđački avion metalne konstrukcije sa motorom DMB VI P 160 KS (1954) proizvedeno u Ikarusu 166 aviona.
Kurir-H - jednomotorni izviđački hidroavion sa Lycoming motorom 420 KS (1957) proizvedeno u Ikarusu 1 avion.

Projekti jedrilica[uredi | uredi izvor]

Skakavac - jedrilica drvene konstrukcije (1938)
Galeb - jedrilica drvene konstrukcije projektovana (1939) napravljena (1946)
Galeb II - modifikovana jedrilica Galeb (1948)
Orao I - jedrilica jednosed drvene konstrukcije (1949)
Orao II - modifikovana jedrilica Orao (1950)
Kobac - dvoseda jedrilica drvene konstrukcije (1952)
Meteor - jedrilica metalne konstrukcije, projektovana u zajednici sa inž. Obadom i inž. Mazovec (1958)

Odlikovanja i priznanja[uredi | uredi izvor]

Dvaput je odlikovan Ordenom za rad.
Na kongresu OSTIV-a 1960. dobio je, kao drugi u svetu, srebrnu plaketu OSTIV koja predstavlja najveće međunarodno priznanje za naučni doprinos razvoju jedriličarstva.
Više decenija bio je član najviših foruma u Vazduhoplovnom savezu Jugoslavije.
Najveće priznanje je dobio od većine svojih kolega jedriličara koji su ga smatrali "Ocem jedriličarstva u Jugoslaviji".

Reference[uredi | uredi izvor]

^ „Boris J. Cijan”. Arhivirano iz originala 11. 11. 2019. g. Pristupljeno 19. 10. 2019.
^ 2R modelarstvo - Boris Cijan

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Literatura[uredi | uredi izvor]

Čedomir Janić, Ikarusov Aero-2, Aero magazin br. 11, oktobar 1999.
Gajić D., Jedrilica VAJA ("Weihe"), Naša Krila br.36, januar (2003). str. 17, Beograd. ISSN 0354-5121
Š. Oštrić, Biografija: Inž. B. Cijan, pola stoleća letenja..., jedriličar, pilot-lovac, konstruktor..., Avio revija br. 9, maj 1983;
Šime Oštrić, Bila jednom Trojka, Monorama, Naša krila br. 12, 12/1996;
G. Ajdič, Cijanovih šestinpetdeset letalskih let..., Krila br.2, leto XIV, februar ‚84. (str.14-23)
Janić, Čedomir; Petrović, Ognjan (2017). Tvorci vazduhoplovstva Kraljevine Jugoslavije. Beograd: Muzej nauke i tehnike. ISBN 978-86-82977-60-5.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[1] „Boris J. Cijan”. Arhivirano iz originala 11. 11. 2019. g. Pristupljeno 19. 10. 2019.

[2] 2R modelarstvo - Boris Cijan

[1]

[2]