Busk

Busk
*Буськ*
Busk; Буськ
	Gradska skupština
	Grb
Administrativni podaci
Država	Ukrajina
Oblast	Lavovska oblast
Osnovan	1097
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
—	8.250
— gustina	2.148,44 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate	49° 57′ 58″ S; 24° 36′ 49″ I / 49.9661111° S; 24.6136111° I
Vremenska zona	UTC+2 (EET), leti UTC+3 (EEST)
Površina	3,84 km2
	Busk Busk na karti Ukrajine
Poštanski broj	80500—80505
Pozivni broj	3264
Registarska oznaka	BC
Veb-sajt
	m. Busьk

Busk (ukr. Буськ) je grad regionalnog značaja Lavovske oblasti u Ukrajini i administrativni centar Buskog regiona.

Grad se nalazi na reci zapadni Bug, 51 km severoistočno od grada Lvova i 5 km od železničke stanice Krasnoe.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Na lokaciji drevnog naselja u Busku arheološkim istraživanjima pronađeni su ostaci naselja i predmeta kulture linearnotrakaste keramike, koji se datiraju na sredinu 5. vek p. n. e. i drevne slovenska kulture iz perioda 8-9. veka. Tragovi naselja datiraju u vreme vladavine slovenskog vođe Boža. Busk je kao grad postojao već u 8. veku i bio je centar plemenskog saveza Bužana, koji su živeli na obali reke Zapadni Bug.^[1] ^{[traži se izvor]}

Grad Bužsk je prvi put spomenut u hronici „Povest minulih leta” iz 1097. godine. Od tada pa do kraja 9. veka grad je bio u rukama različitih vladara. Knez David Igorevič lišen vladimirskog prestola, preselio se u Busk i tamo premestio svoju prestonicu.

U 14. veku, dobro utvrđen grad-tvrđava Busk je odigrao ulogu ispostave na granici Galicijsko-Volinijske kneževine. Spaljen je tokom invazije Mongola 1241. godine.

U drugoj polovini 14. veka grad je sa ostatkom Galicije pao pod poljsku vlast. Početkom 15. veka postao je važan trgovački i zanatski centar. Već 1411. g. Busk je bio jedan od prvih gradova u Galiciji koji je dobio prava po Zakon o Magdeburškom pravu. Bitan atribut gradske vlasti je gradski grb.

Pošto je bio u blizini Černog šlaha, odakle su krimski Tatari vršili pljačkaške upade u Ukrajine, Busk je počeo da raste kao odbrambeni centar od prve polovine 15. veka. Pogodna lokacija značajno je olakšala njegovu brzo oživljavanje. U periodu 1539-1641 postojala je prva proizvodnja papira na kome je štampana „Ostrožska Biblija” (1581. Ivan Fedorov). Početkom 17. veka Busk je bio jedan od najvećih gradova ruske provincije Poljske kneževine. Veliki broj reka, rovovi, polja, močvarna nizina komplikovana veza između pojedinih delova grada, u isto vreme dao je Busku jedinstven izgled, zbog čega je prozvan „Galicijska Venecija”.

Godine 1772, nakon prve podele Poljske, Busk pao pod austrijsku vlast, i pod njenom vlašću je bio sve do pada Austrougarske 1918. godine. 1746. su već postojale pijace i tkačke radionice. U narednom veku - prodavnice: krzna, krojači, pivnice. Krajem 19. veka, grad je ušao u red srednjih provincijskih gradova. Zbog istorijskih i ekonomskih procesa Busk se našao na marginama industrijskog razvoja, jer se nije uzdigao iznad nivoa malog grada.

Od 1919. do 1939. godine Busk je bio pod poljskom vladavinom.

Sovjetski period[uredi | uredi izvor]

Napadom nemačkih trupa na Poljsku 1. septembra, 1939, počeo je Drugi svetski rat 1939. godine. Crvena armija je 17. septembra 1939. ušla na teritoriju istočne Poljske - zapadnu Ukrajinu, i 28. septembra 1939. potpisan je Sporazum o prijateljstvu i granicama između Sovjetskog Saveza i Nemačke.^{[traži se izvor]} 27. oktobra 1939. uspostavljena je sovjetska vlast. Grad je postao Sovjet, vlasti su nacionalizovale preduzeća, oduzeli imanja. Od 14. novembra 1939. godine Busk je u sklopu Ukrajinske SSR.

Dana 22. juna 1941. godine nemački vojnici su napali SSSR, započeo je Veliki otadžbinski rat. Grad je 1. jula (30. juna) 1941, okupirala nemačka vojska. Tokom okupacije, grad je pretrpeo veliku štetu. Sovjetske trupe Prvog ukrajinskog fronta oslobodile su 18. jula, 1944, Busk i Lavov.