Vladimir Mijanović
Vladimir Mijanović | |
|---|---|
.jpg) Vladimir Mijanović na protestu 2014. godine | |
| Datum rođenja | 15. avgust 1946. |
| Mesto rođenja | Mosko, Trebinje, FNR Jugoslavija |
| Datum smrti | 6. maj 2021. (74 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, Srbija |
| Univerzitet | Univerzitet u Beogradu |
| Delovanje | Studentske demonstracije 1968. godine, aktivizam |
Vladimir Mijanović (Mosko kod Trebinja, 15. avgust 1946 — Beograd, 6. maj 2021), poznat i kao Vlada „Revolucija“, bio je srpski borac za ljudska prava i vođa studentskih protesta 1968. godine u Jugoslaviji.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Vladimir Mijanović rođen je 1946. godine u Trebinju. Na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Beogradu studirao je sociologiju. Tokom studija učestvovao je u protestima protiv rata u Vijetnamu 1966. godine u Beogradu.[1]
Kao predsednik FOSS (Fakultetskog odbora Saveza studenata), postao je jedan od vođa studentskih protesta 1968. godine, posebno zbog svojih izuzetnih organizacionih sposobnosti.[2] On je 3. juna 1968. godine poveo iz Studentskog grada protestnu povorku studenata koji su zauzeli zgradu Rektorata, osnovali „Crveni univerzitet Karl Marks“ i proglasili štrajk do ispunjenja zahteva.[3]
Zbog učešća u protestima, izbačen je s fakulteta, proglašen za disidenta i rušitelja ustavnog poretka, i uhapšen u julu 1970. godine. Optužen je za organizovanje štrajka glađu studenata Filozofskog fakulteta u znak solidarnosti s rudarima u Kaknju, štampanje satiričnog lista Frontisterion, angažovanje oko odbrane listova koji su u to vreme trpeli represije (Student, Susret, Vidici) i organizovanja protesta protiv rata u Kambodži.[4][5][3][6] Njegovo hapšenje i osuda na 20 meseci zatvora (kasnije preinačena u 12 meseci) izazvali su dvonedeljni studentski štrajk u znak protesta, i reakcije stranih intelektualaca, uključujući Noama Čomskog, koji je Mijanovića opisao kao „nadu i savest jugoslovenske revolucije“.[7]
Bio je jedan od osnivača disidentskog Slobodnog univerziteta 1976. godine, čiji je osnivački skup održan u njegovom stanu. U to vreme, to je bila jedina disidentska organizacija u Jugoslaviji.[3] Zbog toga je 1984. godine, s grupom od još pet intelektualaca, koji su postali poznati kao beogradska šestorka, uhapšen i optužen za „kontrarevolucionarnu delatnost“, mada su optužbe kasnije odbačene.[8][9][10] Proces protiv beogradske šestorke izazvao je podjednako snažnu reakciju u svetu, uključujući peticiju 130 istaknutih ličnosti sa Zapada koja je povodom procesa upućena Predsedništvu SFRJ.[11] Kao politički nepodobna ličnost, Mijanović je sistemski onemogućavan da se zaposli, a uskraćivane su mu i sve vrste građanskih sloboda, uključujući oduzimanje pasoša.[4] Kada je 1976. godine na zalaganje Zorana Radmilovića dobio posao statiste u seriji „Više od igre“, u montaži su svi kadrovi u kojima se pojavio izbačeni.[12]
Mijanović je 1986. godine otišao je u SAD, gde je živeo sa suprugom i dvoje dece, i izdržavao se radeći razne zanatske poslove, a jedno vreme je bio i taksi vozač.[1] Mada nije imao potrebna dokumenta i papire za stalni i trajni boravak u SAD, i tamo je učestvovao u protestima raznih levičarskih pokreta, uključujući anti-ratne pokrete i pokrete za ukidanje smrtne kazne.[1]
Po povratku u Srbiju 2006. godine[13] živeo je skromno i van očiju javnosti, ali je aktivno učestvovao u protestima i marševima u odbranu ljudskih prava, uključujući proteste protiv nasilnih deložacija i izvršitelja, ekološke proteste protiv seče drveća, protiv mini hidro-elektrana i protiv genetski modifikovanih organizama; bio je aktivan i u pružanju pomoći bliskoistočnim i afričkim izbeglicama.[14][3] Bio je autor i tvorac više stotina transparenata koji su nošeni na mnogobrojnim protestima, postavljani na barikadama na Kosovu i Metohiji, a bili su čak i tema prigodne izložbe u Francuskoj.[15][14]
Od 1966. godine pa do kraja života, Vladimir Mijanović se, u skladu sa svojim vlastitim individualnim i moralnim načelima praktično i nesebično angažovao protiv tiranije poretka na strani ljudskih prava, ljudskog dostojanstva i ljudske slobode,[16] a svojim iskrenim uverenjima i primerom bio je neumorni učitelj novim generacijama aktivista.[14]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v „Preminuo Vladimir Mijanović, poznatiji kao Vlada Revolucija”. Nova.rs. 6. 5. 2021. Pristupljeno 14. 08. 2021.
- ^ „Slobodni univerzitet osnovan u stanu Vlade Revolucije”. Nova. 6. 5. 2021. Pristupljeno 14. 08. 2021.
- ^ a b v g „Povodom smrti mog prijatelja Vladimira Mijanovića”. Novi magazin. 11. 5. 2021. Pristupljeno 14. 08. 2021.
- ^ a b „Slobodarenje i robijanje”. Repbulika. 2002. Pristupljeno 14. 08. 2021.
- ^ „Vlada Revolucija”. Nebojša Vukanović. 21. 5. 2017. Pristupljeno 14. 08. 2021.
- ^ „Vladimir Mijanović, poznatiji kao Vlada Revolucija, vođa studentskih protesta 1968. godine u Beogradu preminuo je danas u 76. godini”. Ekspres.net. 6. 5. 2021. Pristupljeno 14. 08. 2021.
- ^ „The Conscience of Yugoslavia”. The New York Review. 7. 1. 1971. Pristupljeno 14. 08. 2021.
- ^ „Disidenti - povodom 25 godina od hapšenja i suđenja generaciji slobodoumnih”. Tabloid. 2009. Pristupljeno 14. 08. 2021.
- ^ „Introduction to Nikolic” (PDF). New Left Review. Pristupljeno 14. 08. 2021.
- ^ „AROUND THE WORLD ; Yugoslavia Accuses 6 Of Antistate Activities”. The New York Times. 7. 8. 1984. Pristupljeno 14. 8. 2021.
- ^ „Varničenje titoizma zbog Vlade Revolucije”. Politika. 14. 5. 2021. Pristupljeno 15. 08. 2021.
- ^ „Šta je nama šezdeset osma?”. Balkanrock. 29. 8. 2018. Pristupljeno 14. 08. 2021.
- ^ „Vođa demonstracija ’68. ponovo u Beogradu”. Mondo. 30. 5. 2006. Pristupljeno 14. 08. 2021.
- ^ a b v „Preminuo Vladimir Mijanović, poznatiji kao Vlada Revolucija”. Borba za istinu. 8. 5. 2021. Pristupljeno 14. 08. 2021.
- ^ „Umro je Vlada Mijanović, revolucija nastavlja da živi”. Espreso.co.rs. 7. 5. 2021. Pristupljeno 15. 08. 2021.
- ^ „Revolucija i kontrarevolucija: Životni putevi i raskršća generacije 1968.”. Novosti. 19. 12. 2020. Pristupljeno 14. 08. 2021.
