Vojislav Ilić (kompozitor)
| Vojislav Ilić | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Puno ime | Vojislav Ilić |
| Datum rođenja | 1911. |
| Mesto rođenja | Rosomač kod Pirota, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 21. april 1999. (87/88 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, SR Jugoslavija |
Vojislav Ilić (selo Rosomač, 1911 — Beograd, 21. april 1999) bio je srpski dirigent, kompozitor i pedagog. Sahranjen je na Novom groblju u Beogradu.
Zajedno sa Vladimirom Đorđevićem, Jovanom Travnjem i Petrom Kostićem spada u stvaraoce čija se djela odlikuju jednostavnom harmonizacijom i obradom tradicionalnih napjeva srpske crkvene muzike.
Dirigentska karijera[uredi | uredi izvor]
Dok je kao stipendista Svetog Sinoda pohađao Srpsku muzičku školu pokazao je prve dirigentske sposobnosti rukuvođenjem karlovačkog bogoslovskog hora i Prvog beogradskog pevačkog društva.
Do Drugog svjetskog rata postao je poznat kao dirigent muškog hora Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u Beogradu sa kojim je predstavljao novu crkvenu horsku muziku. Pokrovitelj hora bio je patrijarh Varnava, kome je jako bilo stalo do unapređenja srpske duhovne muzike. Ilić je rukovodio horom od osnivanja, 1931. godine, pa do 1937. godine. U tom periodu imao je kraći prekid 1934. godine, kada ga je mijenjao Milenko Živković.
Od 1936. godine pjevač u horu bio je i Gojko Stojčević, budući patrijarh srpski Pavle. Od tog doba se između Vojislava Ilića i Gojka Stojčevića razvilo doživotno prijateljstvo. Patrijarh Pavle je docnije služio opijelo na Ilićevoj sahrani.
Svoj dirigentski dar Vojislav Ilić je usredsredio na predstavljanje savremenih crkvenih horskih djela najvećih stvaralaca međuratnog razdoblja.
Dva najzapaženija horska izvođenja pod Ilićevom dirigentskom palicom bila su: premijera Milojevićeve „Liturgije Svetog Jovana Zlatoustog“ u b-duru, opus 19, na Kolaracu 1933. godine i premijera Hristićeve „Liturgije Svetog Jovana Zlatoustog“ za muški hor na Kolaracu 1937. godine. Hristićeva „Liturgija“ uspješno je izvedena iste te godine i u Spomen domu kralja Aleksandra u Novom Sadu.
Muzička kritika onoga vremena pozitivno je ocijenila umješnost hora pod rukovodstvom dvadesetšestogodišnjeg Ilića. „Hor studenata [...] pored toga što zvuči ujednačeno, mladalački, snažno i poletno, odlikuje se i time, što pravoslavnu crkvenu muziku peva sa razumevanjem i religioznim osećanjem.“ (citat: Svetomir Nastasijević, Liturgija od g. Stevana Hristića, Pravda, 8. april 1937)
Ovo je svakako zasluga mladoga Ilića, jer je po njegovom odlasku u Njemačku, nivo interpretacije hora opao do te mjere da je planirana jugoslovenska turneja morala biti otkazana.
Miloje Milojević je bio profesor Iliću na prvoj godini studija. Nakon izvođenja Hristićeve „Liturgije Svetog Jovana Zlatoustog“ veoma je pohvalio dirigenta „koji se razvija sve solidnije i postaje nada onih kompozitora koji računaju na obavezan hrišćanski odnos prema njima od strane crkvenih ljudi, jer se interesuje crkvom“. (citat: Miloje Milojević, Liturgija za muški hor od Stevana Hristića, Politika, 7. april 1937)
Stvaralaštvo[uredi | uredi izvor]
Zajedno sa Vladimirom Đorđevićem, Jovanom Travnjem i Petrom Kostićem, Vojislav Ilić pripada grupi kompozitora koja je njegovala stvaranje horske muzike na osnovu tradicionalnih harmonizacija i obrada srpskih crkvenih napjeva.
U vrijeme berlinskih studija (1937—1940) napisao je čak osam liturgija po melodijskim motivima glasova srpskog Osmoglasnika.
Pedagoški rad[uredi | uredi izvor]
Punih trideset godina obavljao je pedagoški rad na Muzičkoj akademiji u Beogradu. Odškolovao je nekolicinu veoma uspješnih dirigenata koji su sstekli svjetsku slavu. Svoje hrišćansko muzičko-estetske stavove izkazao je kroz pisanu riječ („Da kroz lepo primamo spasonosno“, Kalenić, 1981). Bavio se uredničkim i redaktorskim poslom.
Spisak djela[uredi | uredi izvor]
„Heruvimska pesma“ u es-molu, (1936),
Osam liturgija po glasovima Osmoglasnika, (1937—1940),
Nema leba (1492),
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Vlastimir Peričić, Muzički stvaraoci u Srbiji, Beograd, Prosveta, 1969, 138 str.
- Bogdan Đaković, Funkcionalni i stilsko-estetski elementi u srpskoj duhovnoj horskoj muzici prve polovine 20. veka, doktorska disertacija, Katedra za muzikologiju i etnomuzikologiju Akademije umetnosti, Novi Sad, 2012.
