Danilo Stanisavljević
| Danilo Stanisavljević | |
|---|---|
 Danilo Dane Stanisavljević | |
| Lični podaci | |
| Nadimak | Dane Cicvara |
| Datum rođenja | 1917. |
| Mesto rođenja | Gračac, Austrougarska |
| Datum smrti | 24. oktobar 1942. (24/25 god.) |
| Mesto smrti | Gračac, Kraljevina Italija |
| Vojna karijera | |
| Vojska |  Jugoslovenska vojska Jugoslovenska vojska u otadžbini |
| Čin | četnički vojvoda |
| Jedinica | Kraljeva garda, Dinarska divizija |
| Učešće u ratovima | Drugi svetski rat |
Danilo Stanisavljević (Gračac, 1917 — Gračac, 24. oktobar 1942), poznatiji kao Dane Cicvara, je bio srpski ustanički vojvoda u Lici i Kordunu, komandant puka „Gavrilo Princip“ Dinarske četničke divizije. Ustanak koji je Stanisavljević vodio 1941. godine protiv Nezavisne Države Hrvatske, omogućio je da njegov rodni kraj dođe pod upravu italijanske okupacione zone, čime je privremeno sprečeno stradanje srpskog stanovništva od ustaša. Ubili su ga partizani, koji su u njemu videli prepreku za ostvarivanje svojih revolucionarnih ciljeva Komunističke partije Hrvatske.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Mladost[uredi | uredi izvor]
Rođen je 1917. godine u ličkom selu Dojići kod Gračaca. Služio je u planinarskom puku Jugoslovenske vojske u Ljubljani. Odabran je da bude jedan od izaslanika Kraljeve garde na sahrani Mustafe Kemala Ataturka, 21. novembra 1938. godine.
Imao je rođenog brata Todora Toćana Stanisavljevića, koji je takođe bio u četnicima.
Drugi svetski rat[uredi | uredi izvor]
Stanisavljević je bio organizator odbrane Gračaca 12. avgusta 1941. godine od prve grupe ustaša. Ustanici su tada uspeli da odbrane mesto od ustaške grupe koja je došla iz Gospića. Srpskim ustanicima se tada pridružilo oko 50 mornara Kraljevske jugoslovenske ratne mornarice, na čelu sa kapetanom korvete Mirkom Blajvajzom, koji je bio komandant obalske komande u Selcu.
U decembru 1941. godine, osnovan je Gračački četnički bataljon „Gavrilo Princip“, a Stanisavljević je postavljen za komandanta bataljona i vršioca dužnosti puka „Vožd Karađorđe“. Uspostavio je vezu sa Pajicom Omčikusom u Srbu, kao i sa vojvodom Momčilom Đujićem i Nikom Novakovićem.
Sredinom maja 1942. godine, objavio je proglas upućen Srbima u Dalmaciji, u kojem ih poziva Srbe koji su se pridružili partizanima kod komandom Komunističke partije Hrvatske, da napuste njihove redove i da se pridruže Jugoslovenskoj vojsci u Otadžbini.
Pošto su ga prepoznali kao prepreku u preuzimanju ustanka, partizani su 24. oktobra 1942. godine napali Stanisavljevića i njegov štab. U borbama je poginulo oko 70 četnika. Jedni izvori navode da je Stanisavljević izvršio samoubistvo kako ne bi pao u ruke partizanima,[1] dok drugi tvrde da je ubijen u borbi u kojoj su partizani koristili samo noževe i bombe.[2]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Šijan, Milan (1970). Treća lička brigada. Beograd: Vojnoizdavački zavod. str. 37.
- ^ Istorijski arhiv Komunističke partije Jugoslavije. 1949. str. 163.
