Zadužbina „Desanka Maksimović”
| Zadužbina „Desanka Maksimović” | |
|---|---|
 | |
| Datum osnivanja | 19. mart 1993. |
| Tip | nevladina fondacija |
| Pravni status | neprofitna organizacija |
| Lokacija | Srbija |
| Sedište | Skerlićeva 1, Beograd |
| Rukovodioci | dr Svetlana Šeatović |
| Veb-sajt | http://zdm.nb.rs/index.htm |
Zadužbina „Desanka Maksimović” osnovana je 19. marta 1993. godine, od strane Narodne biblioteke Srbije, radi stvaranja uslova za trajno očuvanje i negovanje uspomene na Desanku Maksimović. Zadužbina je smeštena u prostorijama biblioteke, ima izdavačku produkciju i uspostavljenu Nagradu „Desanka Maksimović”.[1]
Osnivanje Zadužbine[uredi | uredi izvor]
Nakon smrti Desanke Maksimović, 11. februara 1993, održana je sednica Vlade Republike Srbije na kojoj je odlučeno da se njenoj sahrani da državni karakter i da joj se odaju sve počasti koje iz toga proizilaze. Tom prilikom je doneta odluka o osnivanju fonda posvećenom Desanki Maksimović. Na sastanku kod potpredsednika Vlade Srbije Dušana Mihajlovića, deset dana nakon sahrane, zaključeno je da se osnuje Zadužbina „Desanka Maksimović”. Ovom odlukom je za osnivača utvrđena Narodna biblioteka Srbije, kao i saosnivači: Ministarstvo prosvete, Ministarstvo za nauku, Ministarstvo kulture, Ministarstvo vera, Univerzitet u Beogradu, Srpska akademija nauka i umetnosti, Matica srpska, SO Valjevo i grad Beograd. Prostorne, kadrovske i tehničke uslove za rad obezbeđuje osnivač, a saosnivači učestvuju u radu i delu troškova oblasti koje pokrivaju. SO Valjevo se brine o grobu pesnikinje i Spomen-kompleksu u Brankovinu, kao i delu programa koji se tamo odvijaju. Ministarstvo kulture brine o kulturnim programima, Ministarstvo prosvete o programima za školu i đake, a Univerzitet, SANU i Matica srpska o stručnom i naučnom radu na izučavanju stvaralaštva pesnikinje i kritičkom izdanju Celokupnih dela.[1] Međutim, tek u dvadesetoj godini svoga postojanja, u 2013. godini, Zadužbina je uspela da reši pitanje osnivača i suosnivača i suštinski i pravno na najoptimalniji način: Narodna biblioteka Srbije, lokalna samouprava u Valjevu i porodica Desanke Maksimović, su registrovani osnivači.[1]
Legat Desanke Maksimović[uredi | uredi izvor]
Krajem 2012. godine pravni naslednici Desanke Maksimović ustupili su Zadužbini pesnikinjinu zaostavštinu koja će ubuduće u okviru Zadužbine imati status i delovati kao Legat Desanke Maksimović. Legat sadrži: autografe pesama, prve i poslednje verzije tekstova, beleške, koncepte, pisma pesnika čije je stihove prevodila, pozivnice za kulturne manifestacije, za svečanosti i prijeme u ambasade raznih država, pisma i razglednice dece koja su je pozivala u svoju školu ili zahvaljivala na poseti, telegrame državnih zvaničnika koji su joj čestitali rođendane i prestižne nagrade koje je primila.[2] Obimna i značajna zaostavštvina[3] je predstavljena na velikoj izložbi pod nazivom Ostaviću vam jedino reči…[4] u Narodnoj biblioteci Srbije, koja je potom gostovala u nekoliko gradova u zemlji i inostranstvu.
Nagrada „Desanka Maksimović“[uredi | uredi izvor]
Ubrzo po osnivanju Zadužbine ustanovljena je Nagrada „Desanka Maksimović“. Dodeljuje se za ukupan doprinos srpskoj poeziji. Nagrada se svake godine dodeljuje u Brankovini, u Desankinom zavičajnom ambijentu, gde se, uz učešće školske omladine i građana Valjeva, odvijaju i druge aktivnosti u kojima učestvuje Zadužbina.[1] Nagradu prati i manifestacija Desankini majski razgovori, u okviru koje se svake godine organizuje okrugli sto posvećen poeziji aktuelnog dobitnika Nagrade. Pored toga povremeno se organizuju i naučne konferencije posvećene stvaralaštvu Desanke Maksimović.
Izdavačka delatnost[uredi | uredi izvor]
Paralelno sa dodelom Nagrade u saradnji sa Narodnom bibliotekom Srbije pokrenuta je posebna edicija Nagrada Desanka Maksimović u kojoj se svake godine objavljuju zbirke pesama dobitnika. Tom edicijom uspostavlja se čvrsta linija autopoetičke svesti najznačajnijih i najuglednijih predstavnika srpske poezije.[1] Osim toga, od značaja je Bibliografija izdanja Zadužbine „Desanka Maksimović“, autorki Brankice Resan i Mirjane Stanišić. Obuhvata bibliografski popis knjiga koje su izdate od 1993. godine do danas.