Ivan Studen

Ivan Studen
Puno ime	Ivan Studen (Svetolik Stanišić)
Datum rođenja	(1929-09-21)21. septembar 1929.
Mesto rođenja	Beograd
Datum smrti	29. januar 2008.(2008-01-29) (78 god.)
Mesto smrti	Beograd

Ivan Studen (Beograd, 21. septembar 1929 — Beograd, 29. januar 2008) umetnički je pseudonim književnika Svetolika Stanišića.

Rođen je 21. septembra 1929. godine u Beogradu. Bio je učesnik narodno-oslobodilačkog pokreta tokom Drugog svetskog rata, najpre kao beogradski ilegalac, a potom i kao borac na Sremskom frontu, gde je ranjen i postao najmlađi ranjenik Treće krajiške brigade. Posle oslobođenja duže vremena je živeo na Kosovu, u Kragujevcu i Velikoj Plani, učestvujući u organizovanju kulturnog života u ovim krajevima. Od 1973. živeo je u Beogradu.

Godine 1951. započinje književnu delatnost, najpre kao pesnik i pripovedač, a potom prevashodno kao dramski pisac. Najveći uspeh postigao je dramom Vožd, koja je 1968. nagrađena na konkursu povodom stogodišnjice Narodnog pozorišta u Beogradu. Iste godine drama Vožd izvedena je na sceni ovog pozorišta s prvacima drame Petrom Banićevićem, Branislavom Cigom Jerinićem, Jovanom Milićevićem i Mirom Stupicom. Po ovom dramskom delu akademik Stanojlo Rajičić komponovao je prvu jugoslovensku TV operu - "Karađorđe" ("Seme zla"), koja je prvi put izvedena 1976. godine. Glavnu rolu (lik Miloša Obrenovića) u ovom delu pevao je tadašnji doajen beogradske operske scene Miroslav Čangalović.

Njegov sin je Vanja Stanišić.

Dela

• Termiti - drama posvećena nacističkim streljanjima u Srbiji 1941. godine. Izvedena je 1957. godine u Narodnom pozorištu u Šapcu.
• Broj 634 - drama posvećena upotrebi atomske bombe. Prvi put izvedena je 1958. godine na sceni Narodnog pozorišta u Prištini.
• Oči Ahmedove (Arterija iznenadne smrti) - drama izvedena 1967. na sceni Narodnog pozorišta u Pirotu.
• Vožd - drama posvećena Karađorđevoj pogibiji. Prvi put izvedena 1968. na sceni Narodnog pozorišta u Beogradu.
• Kojoti (drama prvi put izvedena u Narodnom pozorištu u Kragujevcu 1969), kao i Prah (nagrađena na jugoslovenskom dramskom konkursu u Kraljevu 1986), zajedno s Termitima zaokružuju dramsku trilogiju o oktobarskoj tragediji u okupiranoj Srbiji 1941. godine.
• Vuk - drama objavljena 1971. u izdanju preduzeća Hermes iz Smederevske palanke.
• Gavrilo - drama prvi put izvedena 1974. u Narodnom pozorištu u Zenici.
• Knez Lazar - drama objavljena 1989. godine u izdanju beogradskog preduzeća Sfairos.
• Singidunum - roman objavljen 2004. godine u izdanju beogradske Prosvete.

Kritički osvrti na književno delo Ivana Studena

• D. Popović, «Termiti», Letopis Matice srpske, 1957.
• Petar Govedarević, «Termiti», Naša scena, april, 1957.
• Slobodan Selenić, «Termiti», Borba, 6. III/1957.
• Ivan Lučić, «Ivan Studen: Broj 634», Jedinstvo, Priština 1960.
• M. Nikolić, «Kojoti – drama o neuništivosti čoveka», Politika, 8. X/1968.
• Petar Volk, «Uz prvo izvođenje drame Vožd», Književne novine, Beograd, 5. V/1969.
• Hugo Klajn, Kritički osvrt na dramsko delo Vuk u istoimenoj knjizi (Hermes, Smederevska palanka 1971).
• Milutin Srećković, «Dramom protiv uništenja čovečnosti» (predgovor drugom izdanju Vožda 1975. godine).
• Slobodanka Veselinović, «Prva TV opera u nas», Revija za radio, TV, film, pozorište, Beograd, 7. V/1976.
• Raško V. Jovanović, Srpska književnost u književnoj kritici, Nolit, Beograd 1973.
• Slobodan Selenić, Antologija savremene srpske drame, SKZ, Beograd 1977.
• «Uz nagrađenu dramu Prah», komentar časopisa Povelja, Kraljevo 6/1986.
• Jovan Deretić, Istorija srpske književnosti, BIGZ, Beograd 1987.
• Dušan Mihailović, «Vuk Karadžić u srpskoj dramskoj književnosti do ovogodišnjeg jubileja ‘dva veka Vuka’», Međunarodni sastanak slavista u Vukove dane 17/4, 14-20. septembar 1987, Beograd 1988, 251-265.
• Gradimir Mirković, «Ivan Studen, Knez Lazar» (odlomak iz recenzije u istoimenoj knjizi, Sfairos, Beograd 1989).
• Milisav Milenković, «Strogo naličje – Ivan Studen: Singidunum», Borba, 29-20. januar 2005.

Spoljašnje veze

• WorldCat: Vožd