Ilemijski trougao

Ilemijski trougao; Ilemi Triangle
	; Mapa Ilemijskog trougla
Osnovni podaci
Države	Južni Sudan ; Kenija
Površina	10-14.000
Najveći grad	Livan, Lokvor
Stanovništvo
Jezik	engleski
Politika
Status	nerešen (de facto uprava Kenije)

4° 59′ 29″ N 35° 19′ 39″ E / 4.99139° S; 35.32750° I

Ilemijski trougao (engl. Ilemi Triangle) je sporna teritorija u istočnoj Africi na tromeđi između Južnog Sudana, Kenije i Etiopije. Zahvata površinu od približno 10 do 14.000 km² i slabo je naseljena. Ime je dobila po vođi naronja Anjuak — Ilemiju Akvonu. Teritoriju smatraju svojom i Južni Sudan i Kenija. Spor je nastao još 1902. godine, a de facto upravu nad Ilemijskim trouglom ima vlada Kenije^[1].

Odlike[uredi | uredi izvor]

Ilemijski trougao se nalazi u krajnjem jugoistočnom delu Južnog Sudana u vilajetu Istočna Ekvatorija, tj. na krajnjem severu Kenije, severozapadno od jezera Turkana. Geološka građa teritorije je jednostavna — na severu i jugu se ističu uzvišenja nastala vulkanskim izlivima bazalta, Vata Pet i Lokvanamoru, sa nadmorskim visinama od 500-1.700 metara. Između njih su močvarna i barska zemljišta sa glinovito-peskovitom osnovom. Klima regiona je subekvatorijalna sa srednjim godišnjim temperaturama do 25-28 °C i padavinama iznad 1.000 milimetara. Razlikuju se kišno i sušno doba godine. U pogledu vegetacije najzastupljenije su travne i savanske formacije.

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Teritorija Ilemijskog trougla je slabo naseljena. Postoji nekoliko manjih naselja i to najviše u pograničnom pojasu sa Etiopijom, među kojima su najznačajniji Livan, Lotojbok i Lokvor. Narod Turkana, koji živi nomadskim načinom života, seli se u ove krajeve zbog ispaše i sezonski plodne zemlje. Osim njih u Ilemijskom trouglu žive i plemena Didinga, Topasa i Njangatom. Budući da se nalazi na periferiji država (Južnog Sudana i Kenije), a prirodno i ekonomski je vrlo siromašan, status teritorije je ostao nerešen.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Prvo razgraničenje na ovim prostorima uspostavio je kralj Menelik II od Etiopije, proglasivši sve teritorije do jezera Turkana svojim početkom HH veka. Već 1902. godine uspostavljena je granica između Britanskog Sudana i Etiopije, koja je dobila ime po kapetanu Filipu Modu, pa je nazvana „Modova linija“. Njen status zvanično je potvrđen 6. decembra 1907. godine na osnovu Britansko-etiopskog sporazuma. Za vreme i nakon Prvog svetskog rata etiopske vlasti su naoružavale narod Njangatom koji je napadao lokalno stanovništvo oko jezera Turakana. Godine 1928. sudanske vlasti su dozvolile kenijskim vojnim snagama da pređu „Modovu liniju“ sa ciljem da zaštite narod Turkana od učestalih napada^[2].

Tokom 1934. godine sudanske i kenijske vlasti su utvrdile novu granicu koja je bila nešto severnije i predstavljala je krajnji domet nomada naroda Turkana. Granica je postala poznata kao „Crvena linija“ i zvanično je potvrđena 1938. godine. Tokom Drugog svetkog rata došlo je do novog sukoba lokalnih plemena, a nakon povlačenja Italije, britanske trupe su okupirale Ilemijski trougao 1941. godine. Ubrzo zatim, njihove vojne trupe su uspostavile novu granicu poznatu kao „Plava linija“, koja se prostirala nešto severnije od „Crvene“. U istom periodu, tačnije 1950. godine sudanske vlasti su utvrdile svoju patrolnu granicu i zabranile njen prelazak nomadima iz Kenije i Etiopije^[2].

Period između 1955. i 1980. godine protekao je u de facto upravi kenijskih vlasti nad trouglom, budući da je u Sudanu vođen građanski rat. Početkom 1990-ih zahladneli su odnosi između Etiopije i Kenije zbog međusobnog naoružavanja lokalnih plemena. Nezavisnošću Južnog Sudana od jula 2011. godine Vlada severnog Sudana prenela je ovlašćenja vezana za spornu teritoriju na ovu novoformiranu državu^[2].

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ „Ilemijski trougao” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 29. 12. 2013. g. Pristupljeno 15. 07. 2011.
^ ^a ^b ^v „Istorija Ilemijskog trougla” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 29. 12. 2013. g. Pristupljeno 15. 07. 2011.