Istorijski i pomorski muzej Istre

Istorijski i pomorski muzej Istre
Venecijanskoj tvrđavi Kaštel u kojoj je smešten Muzej
Osnivanje	31. decembar 1955.
Lokacija	Pula Hrvatska
Vrsta	muzej
Broj predmeta	100.000
Posetioci	50.000
Direktor	Gracijano Kešac
Adresa	Gradski uspon 6, Pula
Veb-sajt	Veb stranica Muzeja

Istorijski i pomorski muzej Istre jedna je od nekoliko muzeoloških ustanova u Puli u adaptiranoj venecijanskoj tvrđavi, u kojoj se od 1961. godine nalaze radni i izložbeni prostor Muzeja. Inače muzeja Istre je osnovan 31. decembra 1955. godine kao Muzej revolucije, da bi od 1990. godine svoju delatnost proširio i na istoriju Istre.

Položaj i razmeštaj

Istorijski i pomorski muzej Istre nalazi se u središtu Pule, u ulici Gradski uspon 6, na najvišem brdu u Puli, na nadmorskoj visini od 32,4 metra, između mora i brda Arena, Zara i crkve Svetog Mihaila, u Istarskoj županiji u Republici Hrvatskoj. Muzej svoju delatnost obavlja u adaptiranoj venecijanskoj tvrđavi Kaštel, koju su vlasti Republike Venecije izgradile u odbrambene svrhe. Utvrđenje koje je projektovao francuski vojni inženjer i graditelj fortifikacijskih objekata Antoan de Vil, zidano je tri godine (od 1630. do 1633. godine).

Osnovne informacije

Muzej koji je osnovan 1955.godine prvobitno je bio Muzej revolucije, a od 1990. godine dopunjuje svoju delatnost i bavi se i istorijom cele Istre.

Među artefaktima kojih ima oko 100.000 u muzeju se ističu:

• Zemljopisne karte Istre poznatih evropskih kartografa, Valvasorove vedute istarskih mesta i vrlo vredna veduta grada Poreča Erharda Reuviha, nastala između 1486. i 1502. godine.
• Ordeni, medalje, plakete, diplome, priznanja i grbovi kao obeležje istorijskih kretanja i različitih država koje su se u ulozi vladara smenjivale na području Istre od 16. veka do danas.
• Predmeti iz svakodnevnici gradskog života u Puli i Istri od 18. do 20. veka, a odnose se na medicinu, školstvo, aktivnosti pojedinih društava...

Građa vezana za pomorsku i brodograditeljsku tradiciju u Puli i Istri od 18. do 20. veka, obuhvata:

• primerke pribora za jelo iz pulskoga Mornaričkog kasina,
• stari brodograditeljski alat s kraja 19. veka. koji je upotrebljavan u pomorskoj bazi "K.u.k. Seearsenal" u Puli,
• upotrebni predmeti izronjeni tokom naučnoistraživačkih ekspedicija na zaštićenim podmorskim lokalitetima - na austrougarskome putničkom parobrodu Baron Gautsch i italijanskom razaraču Cesare Rossarol...
• vredni primerci pomorskih zastava austrijskog Lojda i austrougarske trgovačke mornarice i ratnih pomorskih zastava Austrougarske Monarhije, Kraljevine Italije i Hemačkog Carstva, zemalja koje su tokom burne prošlosti imale svoje ratne baze na području južne Istre.

Muzej poseduje i više od 5.000 fotografija i razglednica, filmove i videozapise sa prilozima iz javnog života Pule i Istre, etnografsku građu i dr.

U četri kazamatima na istočnoj strani utvrđenj izložen je izbor iz fundusa:

• stilski nameštaj,
• secesijska staklarija
• suveniri sa prelaza iz 19. u 20. vek,
• primerci mornaričkoga oficirskogg i podofiicirskog pribora za jelo,
• mornarička škrinja oružara Pavla Bačuge iz 1868. godine,
• knjiga dokiranja,
• nacrti ratnih brodova izgrađenih u pulskome Arsenalu
• apoteka nekadašnje carsko-kraljevske Mornaričke bolnice.

U dvorištu utvrđenja izloženi su primerci jedinog sačuvanog broda tipa TOP-Topo, nekad karakterističnog plovila na severnom Jadranu (izgrađenog s početkom 20. veka, koji je plovio do 1974. godine).

Zbirke

Fundus Muzeja obuhvata više od 100.000 predmeta kulturno-istorijske građe, nastalih u vremenskom periodu od kasnoga srednjeg veka (15. vek) do najnovijeg doba. Glavna područja interesovanja Muzeja su istorija grada Pule, srednjovekovna istorija Istre i istarska istorija novoga veka. Svi artefakti raspoređeni su u 18 kolekcija.

Zbirka ordena, medalja, plaketa, diploma, pečata i grbova

Većina predmeta u ovoj kolekciji koja je iz perioda vladavine Austrugarske monarhije, i iz perioda jugoslovenske vladavine posle Drugog svetskog rata, sadrži sledeće predmete koji predstavljaju:

• zvanični čin odavanja počasti, priznanja ili zahvalnosti određenoj zaslužnoj osobi, instituciji ili organizaciji,
• spomen-obeležja izdata u znak sećanja na značajan događaj.
• različite vrste zvaničnih državnih odlikovanja;
• ordeni, medalje, plakete, povelje, diplome, priznanja i zahvalnice, izdate od centralnih državnih organa država u kojima se nalazila Istra, k
• predmeti koji se odnose isključivo na događaje i ličnosti povezane sa Istrom;
• spomen medalje, spomenice, diplome, plakete i priznanja od lokalnog značaja, koje su izdale lokalne vlasti, institucije ili uglednici.
• kolekcija grbovi i pečati.

Zbirka naoružanja i vojne opreme

U zbirci oružja i vojne opreme nalaze se predmeti koji su pripadali vojskama koje su kroz istoriju prolazile kroz Istru:

• hladni čelik,
• vatreno oružje,
• vojne uniforme
• brojni predmeti vojne opreme, vojne oznake, amblemi, činovi.

Najstariji predmeti su iz perioda Mletačke republike i Habsburške monarhije (bodeži, kacige, helebarde, šiavoni). Predmeti iz period 19. veka. i 20. veka (Austrougarska monarhija, Kraljevina Italija, Treći rajh, SFRJugoslavije i Republika Hrvatska) sadrže brojne primere hladnog i vatrenog oružja, uniforme i obeležja svih rodova vojske.

Numizmatička zbirka

Numizmatička zbirka se sastoji se od sredstava plaćanja koja su se u Istri koristila kroz viševekovnu istoriju:

• kovanice i papirni novac,
• različite oblike hartija od vrednosti,
• pomoćna sredstva plaćanja (sertifikate, obveznice i vaučere).

Kolekcija poseduje najveći broj artefakata iz 19. i 20. veka, a zatim iz period Habzburške monarhije i Mletačke republike.

Zbirka pomorstva i brodogradnje

U fundusu Pomorske i brodograđevne zbirke nalaze se predmeti koji svedoče o pomorskoj i brodograditeljskoj tradiciji u Puli i Istri od 18. veka. U njoj se nalaze primerci mernih instrumenata (sekstanti, oktanti, kompasi), stari alati za brodogradnju s kraja 19. veka. Korisni predmeti koji su otkriveni tokom naučno-istraživačkih ekspedicija na zaštićena podmorska nalazišta - austrougarski putnički parobrod, austrougarski ratni brod i italijanski razarač.

Zbirka prigradskog života

Zbirku prigradskog života čine predmeti iz prve polovine 20. veka, čija je vrednost u tome što sadrže artefakte koji svedoče o svim segmentima života seoskog stanovništva u Istri.

Pored ženske i muške narodne nošnje, u zbirci se nalaze i upotrebni predmeti koji su se koristili u svakodnevnom životu seljaka u kući i na terenu na prostoru Istre i šire.

Zbirka gradskog života

Zbirka sadrži nameštaj iz raznih perioda,slike. lične predmete, ukrasna i upotrebne predmete od metala, keramike, porcelana, stakla, tkanine, drveta i papira; stari apotekarske predmete i lokalna štafete mladosti.

Zbirka plakata i promotivnog materijala

Jedan od plakata iz zbirke mizeja

Ovu zbirku čine izložbeni plakati, politički plakati, turistički plakati, posteri za događaje, edukativni plakati, poslovni plakati, leci, brošure, oglasi, nalepnice, promotivni materijal - hemijske olovke, kape, majice, kišobrani, privesci, blokovi, mape, mirisi, papirnate maramice.

Izloženi predmeti iz ove zbirke povezani su sa različitim oblicima vizuelne komunikacije u drugoj polovini 20. veka i s početka 21. veka. veka, što određuje originalnost i kvalitet uglavnom grafičkog dizajna.

Grafička zbirka

Zbirku čine grafika i grafičke mape, crteži, portreti i pejzaži, uglavnom sa prikazom istarskih motivea i ličnosti iz istorije Istre. Iako zbirka nema veliki fond, poled dela nekoliko značajnih autora za istorijsko nasleđe Istre Zbirka sadrži i kolekciu grafike savremenih umetnika.

Zbirka zastava

Zbirka sadrži istorijske vojne zastave, zastave političkih partija, zastave profesionalnih, građanskih i političkih udruženja, zastave sukobljenih strana u Drugom svetskom ratu (partizanska, nemačka i italijanska, Republika di Salo); kao i jugoslovenske i hrvatske državne zastave, austrougarske pomorske zastave, signalne i numeričke zastavice.

Posebna vrednost ove kolekcije ogleda se u pomorskim zastavama austrijskog Lojda i zastavama austrougarske trgovačke mornarice, te pomorskim zastavama Austro-Ugarske monarhije, Kraljevine Italije i Nemačkog carstva, zemalja koje su imale njihove ratne baze u južnoj Istri.

Kartografska zbirka

Zbirka sadrži istorijske karte, ratne karte, etnografske karte, saobraćajne karte, hidrografske karte, atlase, planovie luka, planove grada i grafičke listove.

Iako zbirka nema kvantitativno veliku građu, sadrži značajne predmete za istorijsko nasleđe Istre, od kraja 16. do prve polovine 20. veka, od kojih su neki delovi zbirke izuzetno retki.

Galerija

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Spoljašnje veze

• Veb stranica Muzeja (jezik: hrvatski)