Kalotina
 Mesna zajednica Kalotina | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Bugarska |
| Oblast | Sofijska oblast |
| Opština | Dragoman |
| Stanovništvo | |
| — (2021) | 252 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 58′ 59″ S; 22° 52′ 01″ I / 42.983° S; 22.867° I |
| Vremenska zona | centralnoevropska: UTC +2 do +3 |
| Aps. visina | 621 m |
| Površina | 19,51 km2 |
  Kalotina Kalotina na karti Bugarske | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 2212 |
| Pozivni broj | 07174 |
Kalotina (bug. Калотина) je naselje u opštini Dragoman, u Sofijskoj oblasti, u zapadnom delu centralne Bugarske.
Prema popisu iz 2010. godine ima 270 stanovnika, a gradonačelnik je Lidija Bozhilova. Nalazi na granici sa Srbijom, 55 km severozapadno od prestonice Sofije, na glavnom auto–putu i pruzi između zapadne Evrope i Azije. Kalotina se nalazi na 42° 59'N 22° 52'E, na 282 metra nadmorske visine. Kalotina je poznata po graničnom prelazu Kalotina, jednom od najprometnijih prelaza Bugarske i najpoznatiji je zbog blizine Sofiji. Reka Nišava, pritoka Južne Morave, teče u blizini.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Naselje Kalotina se prvi put pominje između 1447-1489. godine u jednom turskom popisu. Tada je imalo 36 kuća i tri udovice, a prihod mu je iznosio 2.426 akči. To je "derbendžijsko naselje" na drumu (koje snadbeva tursku vojsku tokom pohoda). Godine 1529. u njemu je konačila turska vojska. Popis nastao u prvoj deceniji vlasti sultana Sulejmana pominje u Kalotini: 41 kuću, od koji je 29 na baštini, tu je samo jedna udovica, a prihod mesta iznosi 2.623 akče. Bilo je u popisu iz 1544. godine 68 kuća, od kojih su 34 na baštini, 10 neoženjenih ljudi i tri udovice a prihod mesta je 2.629 akči. Prema turskom popisu iz 1570. godine u mestu je 79 nefera, 69 kuća, od toga 31 na baštini, zapisano je 10 neoženjenih i dve udovice, a prihod iznosi 5.630 akči.[1] Kalotina je sa Dragomanom i Caribrodom bila u sastavu poseda vezira Mehmed paše Sokolovića.[2]
Javlja se po drugom izvoru, prvi put 1453. godine sa sadašnjim imenom. U 1576 pisanih izvora, naziva se Kalotine. Ime Kalotina je navodno po bugarskom tumačenju, oblik ženskog roda prideva izvedenog iz ličnog imena Kalota; to je elipsa, jer nijedna imenica nije deo naziva.[3] Po rečniku srpsko-hrvatskog književnog jezika, "kalotina" (izvedeno od "klati", "seći") je stara srpska reč koja označava "krišku", odsečen odlomak voća.[4]
Tu je u 14. veku negovan narodni kult Sv. Prokopija, kakav postoji i u istočnoj Srbiji. Pominje se u 18. veku pop Mladen u Kalotini, od kojeg su potekli pirotski stanovnici Anđelkovići. U selu se nalazi srednjovekovna Bugarska pravoslavna crkva posvećena Svetom Nikoli izgrađena u 14. veku, za vreme vladavine Jovana Aleksandra (kao što je navedeno na natpisu u crkvi). Bogato je bila ukrašena muralima, iako su loše očuvani. Za donatore crkve se smatra da su bili Dejan i Vladislava iz crkve u Kučevištu[5], a crkva je najverovatnije sagrađena između 1331. i 1334/1337. godine.[6]
Godine 1931. u Kalotini mestu sa bugarske strane granice desila se eksplozija. Dana 3. oktobra toku noći eksplodirala je paklena mašina, tokom montiranja, kada su poginuli agenti V.M.R.O. Nacko Ilijev i Krsta Nikolov.[7]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "Zbornik Istorijskog muzeja Srbije", Beograd 7/1970. godine
- ^ Mita Rakić: "Iz nove Srbije", Beograd 1987.
- ^ Čoleva-Dimitrova, Anna M. (2002). Seliщni imena ot Юgozapadna Bъlgariя: Izsledvane. Rečnik (na jeziku: Bugarskom). Sofiя: Pensoft. str. 129. ISBN 978-954-642-168-5. OCLC 57603720.
- ^ "Rečnik srpskohrvatskoga književnog jezika", knjiga druga, Ž-K, Novi Sad - Zagreb 1967. godine
- ^ "Zograf", Beograd 2007. godine
- ^ Nikolova, Bistra (2002). Pravoslavnite cъrkvi prez Bъlgarskoto srednovekovie IX–XIV v. (na jeziku: Bugarskom). Sofiя: Akademično izdatelstvo "Marin Drinov". ISBN 978-954-430-762-2.
- ^ Đorđe Vasiljević: "Zavera protiv Srbije", Beograd 1991. godine
