Лице са ожиљком (film iz 1932)

Lice sa ožiljkom
Filmski poster
Izvorni naslov	Scarface
Režija	Hauard Hoks
Scenario	V. R. Bernet Džon Li Mahin Seton I. Miler Ben Heht
Producent	Hauard Hoks Hauard Hjuz
Temelji se na	Lice sa ožiljkom (Armitidž Trejl)
Glavne uloge	Pol Mjuni En Dvorak Osgud Perkins Karen Morli Džordž Raft Boris Karlof
Muzika	Adolf Tandler Gas Arnhajm
Direktor fotografije	Li Garms L. V. O'Konel
Montaža	Edvard Kertis
Producentska kuća	The Caddo Company
Distributer	United Artists
Godina	1932.
Trajanje	93 minuta
Zemlja	SAD
Jezik	engleski italijanski
Budžet	600 hiljada dolara
IMDb veza

Lice sa ožiljkom (engl. Scarface), takođe poznat kao Lice sa ožiljkom: Sramota nacije (engl. Scarface: The Shame of the Nation), američki je gangsterski film iz 1932. godine, režisera Hauarda Hoksa, koji je zajedno sa Hauardom Hjuzom i producirao film. Scenario Bena Hehta zasnovan je na istoimenom romanu Armitidža Trejla iz 1929. koji je inspirisan Al Kaponeom. Pol Mjuni tumači glavnu ulogu italijanskog imigranta Antonija „Tonija” Kamontea, gangstera koji se nasilno uzdiže kroz čikaško podzemlje, dok sporedne uloge igraju En Dvorak, Osgud Perkins, Karen Morli, Džordž Raft i Boris Karlof.

Nakon što je Hjuz kupio prava na Trejlov roman brzo je izabrao Hoksa i Hehta za režiju i scenario. Počevši od januara 1931, Heht je napisao scenario u periodu od jedanaest dana. Film je snimljen pre uvođenja Produkcijskog kodeksa Američke filmske asocijacije 1934. godine, koji je sprovodio propise o filmskom sadržaju. Međutim, Hejzov kodeks, njegov blaži prethodnik, zahtevao je velike izmene, uključujući prolog koji osuđuje gangstere, alternativni kraj filma u kome se jasnije osuđuje Kamonte, i alternativni podnaslov Sramota nacije. Cenzori su verovali da film veliča nasilje i zločin. Ove promene su odložile film za godinu dana, iako su neke projekcije zadržale originalni kraj. Moderne verzije filma imaju originalni završetak, iako neka DVD izdanja uključuju i alternativni kraj kao dodatnu karakteristiku; ove verzije održavaju promene koje su Hjuz i Hoks morali da urade kako bi ga odobrila Hejzova kancelarija.

Prijem publike bio je pozitivan, ali cenzori su zabranili film u nekoliko gradova i saveznih država, primoravši Hjuza da ga ukloni iz bioskopa i pohrani u svom trezoru. Prava na film su vraćena nakon Hjuzove smrti 1970-ih. Pored Malog Cezara i Državnog neprijatelja, Lice sa ožiljkom se smatra među najznačajnijim gangsterskim filmovima, i u velikoj meri je uticao na ovaj žanr.

Kongresna biblioteka je 1994. odabrala film za očuvanje u Nacionalnom registru filmova Sjedinjenih Država. Američki filmski institut je 2008. godine smestio Lice sa ožiljkom na 6. mesto liste najboljih gangsterskih filmova. Godine 1983. izašao je rimejk filma u kome je glavnu ulogu tumačio Al Pačino.

Radnja

Osgud Perkins kao Džoni Lovo i Pol Mjuni kao Antonio „Toni” Kamonte.

Tokom 1920-ih u Čikagu, italijanski imigrant i ozloglašeni kriminalac Antonio „Toni” Kamonte, unajmljen da radi kao telohranitelj kriminalnog bosa „Velikog” Luisa Kostila, izdaje svog šefa nakon što je stao na stranu njegovog nezadovoljnog poručnika Džonija Lovoa i ubija Kostila nakon jedne od njegovih poznatih zabava. Lovo preuzima Kostilovu bivšu teritoriju na južnoj strani i natera Tonija i njegove saradnike, Andžela i Gvina Rinalda, da pokrenu unosnu operaciju krijumčarenja i prodaje ilegalnog piva svim barovima na južnoj strani.

Toni podstiče Lovoa da počne da se širi na severnu stranu, gde krijumčarenje kontrolišu irske bande njihovog rivala, O'Hare; Lovo odbija, naređujući Toniju da mirno napusti severnu stranu. Toni ignoriše ova naređenja i počinje da napada O'Harine ljude i poslove dok širi svoje pivske rekete na sever. Ubrzo, Lovo je praktično prisiljen da napusti svoju poziciju šefa južne strane dok Toni svojim uspehom osvaja članove bande.

U međuvremenu, Toni se sa sve većim samopouzdanjem udvara Džonijevoj devojci Popi. Ona ga početku prezire, ali mu posvećuje više pažnje kako mu reputacija raste i on počinje da se razmeće svojim bogatstvom. Ona posećuje njegov „sjajni” stan gde joj on pokazuje pogled na električni bilbord, na kome se nalazi slogan koji ga inspiriše: „Svet je tvoj”.

Toni se konačno rešio O'Hare tako što je naterao Gvina da ga ubije u cvećari koju je koristio kao svoju kancelariju. O'Harin naslednik, Tom Gafni, objavljuje rat južnoj strani i pokušava da ubije Tonija u restoranu automatima Tompson − kojima uzbuđeni Toni brzo naoružava svoje ljude. Rat dovodi do toga da Gafnijeva banda bude ubijena jedan po jedan sve dok on ne bude primoran da se sakrije. Grupa istaknutih građana, uključujući i šefa policije, zaklinje se da će srušiti Tonija zbog svih pokolja i krvoprolića koje je naneo gradu.

Tokom noćnog izlaska u pozorište, Toni dobija obaveštenje da su Gafni i njegova pratnja u obližnjoj kuglani. Ostavljajući Andžela da odgleda ostatak predstave, Toni lično ubija Gafnija. Lovo konačno pobesni kada Toni otvoreno flertuje i pleše sa Popi ispred njega za večerom. Toni tamo ugleda svoju voljenu sestru Česku kako pleše sa strancem i na silu je odvodi do kuće njihove majke nakon čega je udari i viče na nju. Dok odlazi, tim naoružanih ljudi pokušava da ga ubije pre nego što ih Toni otera sa puta svojim neprobojnim automobilom.

Sumnjajući u Lovovu umešanost, Toni odlazi u njegovu kancelariju sa Gvinom nakon što je podmitio jednog od Lovoovih ljudi da ga pozove i pretvara se da je deo ubilačkog tima. Kada Lovo spusti slušalicu, Toni ga primorava da prizna, a zatim ga Gvino ubija. Toni, sada neprikosnoveni vladar gradskog podzemlja, vodi Popi na skupi odmor na Floridi kako bi izbegao pažnju policije i medija, dok Česka tajno posećuje Gvina u Tonijevoj kancelariji.

Pol Mjuni u trejleru za film

Po povratku kući, Toni saznaje od svoje majke da se Česka preselila kod jednog muškarca i pronalazi je sa Gvinom. On ubija svog prijatelja, a Česka beži u suzama nakon što otkrije da su se upravo venčali i da su planirali da ga iznenade. Policija izdaje nalog za Tonijevo hapšenje, a on se zabarikadira u svojoj kući dok je Andželo ubijen u pokušaju da ga zaštiti.

Česka ulazi unutra, planirajući da ubije brata, ali onda popušta i priznaje mu ljubav. Toni i Česka se naoružavaju, a Toni puca na policiju sa prozora, manijački se smejući. Međutim, nekoliko trenutaka kasnije, Česku ubija zalutali metak. Dozivajući Českino ime dok se stan puni suzavcem, Toni se tetura niz stepenice baš kada mu policija razvali vrata. Toni pokušava da pobegne, što dovodi do toga da policajci ispred više puta pucaju u njega. Za trenutak se spotakne, padne u oluk i umre. Iznad njih, električni bilbord plamti „Svet je tvoj”.

Uloge

Glumac	Uloga
Pol Mjuni	Antonio „Toni” Kamonte
En Dvorak	Frančeska „Česka” Kamonte
Karen Morli	Popi
Osgud Perkins	Džon „Džoni” Lovo
K. Henri Gordon	inspektor Ben Gvarino
Džordž Raft	Gvino Rinaldo
Vins Barnet	Andželo
Boris Karlof	Tom Gafni
Pernel Prat	novinar Garston
Tali Maršal	glavni urednik
Inez Palanž	gospođa Kamonte

Spoljašnje veze

• Lice sa ožiljkom na sajtu IMDb (jezik: engleski)